In de podcast ‘Een van de goeie’ vertellen Belgen met migratieroots over de obstakels van opgroeien tussen twee culturen

Opgroeien tussen twee culturen kan gepaard gaan met heel wat uitdagingen. Deze struikelblokken worden uitgespit in de nieuwe podcast ‘Een van de goeie’. Host Nadia Kara gaat in gesprek met acht andere Belgen met migratieroots. ‘Ik hoop dat mensen zoals ik zich hierdoor gehoord voelen. Dat is de drijfveer achter dit project.’

In België heeft een op vijf Belgen een buitenlandse achtergrond. Dat resulteert vaak in spanningen tijdens het opgroeien. In een spreidstand belanden tussen verschillende culturen zorgt ervoor dat je je nergens volledig thuis voelt en dus nergens volledig jezelf kunt zijn. Niet Belg genoeg voor de ‘echte Belgen’, en té Belgisch voor bepaalde mensen uit de cultuur van je ouders.

Podcastmaker Nadia Kara heeft zelf een Belgische moeder met Duitse roots en een Algerijnse vader. Haar ouders groeiden niet in België op en van haar vaders achtergrond kreeg ze niet veel mee tijdens haar opvoeding. Het gevolg voor Nadia was een identiteitscrisis. Ze hoopt met haar podcast andere Belgen met migratieachtergrond een hart onder de riem te steken. ‘Dit soort gesprekken had ik willen horen toen ik twaalf was. Het is pas door in therapie te gaan en ontmoetingen met mensen in gelijkaardige situaties dat ik mezelf minder raar en alleen voel.’

Herkenbare verhalen

In acht afleveringen gaat Nadia Kara in gesprek met Belgen met migratieroots over hun zoektocht naar een eigen identiteit. De gasten voor de podcast vond Nadia via haar eigen netwerk en door research te doen. ‘Zo is Safia Zine mijn kapper. Zij heeft me geleerd hoe ik mijn natuurlijke krullen moet verzorgen. Als kind kamde mijn moeder m’n haar altijd uit, omdat ze niet wist wat ze ermee moest aanvangen. Ik droomde van stijl haar en vond mezelf lelijk omwille van mijn “wilde” haardos,’ licht Nadia toe.

Van kunstenares Christina De Witte langs muzikant Eric Baranyanka en celhoofd bij het kabinet van Milieu Yannis Derbali tot make-up artist Gladys Ferro: Nadia Kara verzamelde een diverse groep mensen voor ‘Een van de goeie’. ‘Ik wilde mensen van verschillende achtergronden, leeftijden en jobs aan het woord laten. Elk met hun eigen verhaal, maar tegelijk ook allemaal herkenbaar voor mensen met gemixte roots.’

‘Mijn generatie spreekt zich radicaler uit tegen racisme,’ vertelt Nadia. ‘Maar ik besef ook steeds meer dat het een luxe is dat wij nu de ruimte hebben om te praten over thema’s zoals postkolonialisme. Onze ouders hebben hard gewerkt om ons financiële zekerheid te geven en een plaats in deze samenleving. Ik ben me er dus van bewust dat we de vorige generatie ervoor te danken hebben dat we nu op een podcast kunnen praten over de worstelingen van een gemengde achtergrond.’

‘Maar jij bent een van de goeie, hé’

Ook het beeld van de ‘goede migrant’ wordt geanalyseerd tijdens de gesprekken. Elke aflevering vertelt een persoonlijk verhaal, vertrekkende vanuit het onhandige compliment ‘jij bent één van de goeie, hé’.

Hooggeschoolde mensen met een lichtere huidskleur, netjes gekamd haar, een westerse kledingstijl, accentloos en vooral niet te eigenzinnig of anders. Dat zijn de zogenaamd ‘goeie’, verduidelijkt Nadia. ‘Migranten van de eerste of tweede generatie ontwikkelen hierdoor echter vaak geïnternaliseerd racisme omdat ze streven naar het ideaalbeeld dat de samenleving hen voorspiegelt: ze willen aanvaard worden door de maatschappij en temperen daarvoor hun culturele achtergrond. Het zorgt er ook voor dat je je wil onderscheiden van andere mensen met migratieroots, die niet voldoen aan het “goede voorbeeld”. Het is een toxische manier om jezelf te redden, maar je hebt dat niet altijd door – ook ik herkende dit fenomeen pas recent.’

Helende gesprekken

Bij het maken van deze podcast stootte Nadia op trauma’s uit haar jeugd. ‘Wanneer je het kind bent van migranten die heel erg hebben moeten knokken om zich te bewijzen, wordt perfectionisme een karaktereigenschap van je familie. Een negen op school is dan niet goed genoeg. Het moet altijd een tien zijn. Als volwassene besef ik – dankzij therapie – waar dit vandaan komt en begin ik stilaan te geloven dat gewoon goed ook goed genoeg is. Hoe meer ik hierover spreek, hoe meer ik besef dat perfectionisme toxisch is. Een podcast maken is in dat opzicht heel kwetsbaar, want nadat het is opgenomen kan je er niet meer veel aan veranderen. ’

Praten over de hindernissen van een gemengde achtergrond is soms heel confronterend en emotioneel, maar zorgt ook voor een gevoel van verbondenheid stelt Nadia. ‘Eindelijk moest ik niet meer zwijgen. Eindelijk hoorde ik dezelfde twijfels en trauma’s uit de mond van iemand anders. Ik ben opgegroeid in een witte omgeving en wilde er heel graag bij horen als kind en jongere. Ik hield dus mijn mond en gedroeg me zoals ik dacht dat er van me verwacht werd. Door me steeds meer te omringen met mensen met dezelfde ervaringen, hoef ik me niet meer in een externe mal te wurmen. Het geeft me heel veel kracht. Ik hoop dat de podcast ook voor andere mensen met mixed roots een steun kan zijn.’