Comedian Erin Gibson: ‘Ik wil mannen tijdelijk een koekje van eigen deeg geven’

Vrouwen in Amerika zijn boos, en dat is een goed iets, zegt comedian en podcast-host Erib Gibson. ‘We zitten middenin een nieuwe, feministische golf.’

De boze vrouw als strijdkracht voor verandering is de laatste tijd een terugkerend onderwerp in Amerikaanse media. Sinds de verkiezing van Donald Trump hebben een recordaantal vrouwen zich kandidaat gesteld voor publieke functies. Bij de tussentijdse verkiezingen op 6 november staan er meer vrouwen dan ooit tevoren op de verschillende stembiljetten.

Met de affaire rondom Hooggerechtshof-lid Brett Kavanaughin het achterhoofd is de verwachting dat die vrouwelijke kandidaten meer dan ooit publieke posities zullen veroveren, omdat vrouwen in heel het land zichzelf beter vertegenwoordigd willen zien in de verschillende takken van de Amerikaanse politiek.

In het rijtje van ‘boze vrouwen’ valt ook comedian Erin Gibson, die al zeven jaar co-host is van de podcast Throwing Shade, over vrouwen- en lhbtq-rechten en -kwesties. In september kwam haar eerste boek, Feminasty, uit, een collectie essays over hoe vrouwenkwesties, van #metoo tot de tampontaks. Feminasty (een woordspeling op de term feminazi, die de alt-right gebruikt voor feministen) is Gibson’s bijnaam in de podcast, en in het voorwoord van haar boek omschrijft ze hoe zichzelf ziet: ‘Een machtige alfa-vrouw die haar hoge hakken figuurlijk in de ballen van de patriarchie steekt, terwijl ze een slice margarita-pizza naar binnen werkt. Een trut die elke gast die denkt dat ze een zier geeft om zijn stomme, ongeinformeerde, ongevraagde mening geeft corrigeert en zich daar niet voor verontschuldigt.’

De boze vrouw als fenomeen, zie jij dat ook zo?

ERIN GIBSON: Absoluut. Vrouwen zijn eindelijk boos genoeg om te vechten voor wat ze willen. Maar meer dan dat denk ik dat we eindelijk ook meer naar elkaar luisteren en daarom ook meer bereid zijn te praten over hoe we soms benadeeld worden. Dat geeft ons een gezamenlijke kracht.

Zie je dit als een nieuwe feministische golf?

GIBSON: Jazeker. Ik denk dat de eerste golf het vrouwenstemrecht was. De tweede golf vond plaats rondom wat het Gelijke Rechten Amendement geworden zou zijn (Gibson gaat in een van haar essays in op het Gelijke Rechten Amendement, dat in de jaren ’70 en ’80 in de VS aangenomen, maar nooit geratificeerd werd. Het zou grondwettelijk vastleggen dat vrouwen en mannen dezelfde rechten hebben, nvdr.), de derde in de jaren 90 met Riot Grrl, een feministische punkbeweging in de staat Washington en omgeving. En we zitten nu middenin de vierde feministische golf, zou ik zeggen. Laten we hopen dat het deze keer stand houdt.

Je hoopt ook dat deze nieuwe golf niet alleen leidt tot volledige gelijkheid, maar dat vrouwen echt de macht overnemen en mannen de ondertoon gaan voeren, toch?

GIBSON: Ja, ik wil mannen tijdelijk een koekje van eigen deeg geven. Vooral de mannen die maar niet willen luisteren naar vrouwen als ze vertellen over hoe ze benadeeld worden. Hoe moeilijk het is om financieel volledig onafhankelijk te zijn, hoe moeilijk het is om met medische problemen serieus genomen te worden, hoe moeilijk het is om gewoon je eigen leven te kunnen leiden zonder bemoeienis of commentaar van anderen.

Als je de superkracht had om alle mannen iets te laten meemaken waar vrouwen regelmatig mee te maken hebben, wat zou dat dan zijn?

GIBSON: Menstruatie. Zelfs mannen die sympathiek daarover zijn, begrijpen niet echt hoeveel impact het kan hebben. Ik denk dat mannen veel beter zouden begrijpen en begrip zouden kunnen opbrengen als ze zelf meemaken hoe (sommige) vrouwen hun leven om hun menstruatie heen moeten plannen. Hetzelfde geldt voor geboortebeperkende middelen. Vrouwen zijn toch vaak verantwoordelijk voor het voorkomen van zwangerschappen. Het zou mooi zijn als mannen eens die volle verantwoordelijkheid zouden voelen.

Waarom denk je dat feminisme voor veel mensen toch een soort ‘vies’ woord is?

GIBSON: Mensen hebben gewoon een verkeerd idee van wat een feminist is. Het is simpelweg iemand die strijdt voor gelijke rechten voor mannen en vrouwen. Appels zijn geen peren, konijnen zijn geen vorken, en feministen zijn geen mannenhaters. Dat idee dat feministen dat wel zijn, komt van een soort masculiene reinterpretatie van het woord. Het is een propagandatool, bedoeld om van feministen en vrouwen de schurk te maken. Dat is een klassieke schurken-actie. Maar wij zijn de slechteriken niet! Wij willen gewoon gelijke rechten!

Wat zijn manieren waarop vrouwen hun woede kunnen inzetten voor verandering?

GIBSON: In mijn boek stel ik voor om je portemonnee te laten tellen. Steun bedrijven die door vrouwen gerund worden met aankopen. Ik heb een heel essay over de vijf grote makeup-bedrijven: allemaal heteroseksuele, witte mannen die dat bestieren. Toen ik daar voor het eerst achterkwam, heb ik al mijn makeup in de vuilnisbak gemieterd. Ik wil geen geld meer geven aan mensen die het verschil tussen contouring en highlighting niet weten. Hetzelfde geldt voor wat je draagt. Ik sta op dit moment in een kledingwinkel in Portland (Oregon, nvdr.) die alleen maar kleding verkoopt die door vrouwen ontworpen en gemaakt en verkocht wordt. Het is echt niet moeilijk om dit soort bedrijven te vinden. Twitter en Instagram en Youtube zijn fantastische bronnen ervoor. Of je kunt gewoon mijn boek lezen, waar ik een hele lijst van makeupbedrijven gerund door vrouwen geef.

Denk je dat de Kavanaugh-affaire gevolgen zal hebben bij de aankomende verkiezingen?

GIBSON: Zeker weten. Het heeft al gevolgen. Direct nadat hij was goedgekeurd ging er een website online die mensen zocht om zich kandidaat te stellen om Susan Collins (de Republikeinse senator uit Maine, die twijfelde over Kavanaugh maar uiteindelijk toch voor hem stemde, nvdr.) uit te dagen in 2020. Die website ging uit de lucht omdat er zoveel animo was. Er is al vier miljoen dollar gedoneerd aan die uitdager, terwijl nog helemaal niet bekend is wie het zal worden!

Je ziet dit door het hele land gebeuren. Overal staan vrouwen op om mannen in de politiek uit te dagen. We zijn er klaar mee dat we de mensen aan de macht niet kunnen vertrouwen.

Ben je bang dat nu er een conservatieve meerderheid in het Hooggerechtshof is, de afschaffing van het federale recht op abortus aanstaande is?

GIBSON: Ja, daar ben ik heel bang voor. Trump is nu al bezig met manieren om abortus moeilijker te maken voor vrouwen. In de ‘rode’ staten (waar Republikeinen in de meerderheid zijn, nvdr.) worden draconische wetten aangenomen om het recht te beperken. Die zullen aangeklaagd worden en zo door het juridische stelsel uiteindelijk bij het Hooggerechtshof terecht komen, die uiteindelijk zal beslissen dat Roe v Wade (de jurisprudentie die het federale recht op abortus vastlegde, nvdr.) ongeldig is. Het is pijnlijk, omdat Trump op zoveel manier zo ontzettend ineffectief is gebleken, dat hij er wel in geslaagd is het volledige federale rechtssysteem tot aan het Hof toe grondig te herzien.

Je draagt het boek op aan ‘de vrouw’ en schrijft ‘jullie zijn mijn concurrentie niet.’ Je schrikt er ook niet voor terug om sommige vrouwen, waaronder Ivanka Trump, flink te bekritiseren.

GIBSON: Dat zijn wat mij betreft twee verschillende zaken. Aan de ene kant wil ik duidelijk maken dat we als vrouwen allemaal in hetzelfde schuitje zitten. We hoeven niet te vechten om dezelfde voorzieningen, of dezelfde mannen.

Maar denken vrouwen dat echt dan? Zoiets is echt nog nooit bij me opgekomen.

GIBSON: Maar jij woont aan de westkust, een liberaal gedeelte van Amerika. Ga maar naar het zuiden of naar middle America, en ik garandeer je dat vrouwen zo denken.

Wat betreft mijn kritiek op vrouwen als Ivanka Trump: alleen maar omdat ik een vrouw ben en zij een vrouw is, betekent dat nog niet dat ze mijn onvoorwaardelijke steun krijgt. Als iemand, of het nou een vrouw of een man is, iets doet of zegt waar ik het niet mee eens ben, zal ik dat benoemen.

Comedians als John Oliver of Jon Stewart zeggen altijd dat ze absoluut geen journalist zijn, alleen maar comedian. Jouw boek zit vol feiten en journalistieke research. Hoe kijk jij tegen dat verschil aan?

GIBSON: Ik denk dat het ik allebei doe. Mijn diploma is niet in journalistiek of politicologie, maar in marketing. Maar gaandeweg in mijn carriere kwam ik erachter wat ik wilde doen: zorgen dat mensen die niet om politiek geven, dat wel gaan doen. Ja, ik ben een comedian. Maar ik wil ook mensen van gedachten laten veranderen, of ze op z’n minst nieuwe perspectieven bieden. En ik denk dat als je aan politieke comedy doet, je een verantwoordelijkheid hebt het goed te doen, om de feiten op een rijtje te hebben. Dus ik doe mijn research en weet hoe dingen in elkaar steken.