Beatrix Bourdon (58) studeerde geschiedenis en internationale politiek en leidt sinds 32 jaar de BRAFA Art Fair in Brussel. De 69ste editie vindt plaats in Brussels Expo tot 4 februari en verwelkomt naast de Stichting Paul Delvaux 132 galeries uit veertien landen.
Misogynie
‘De kunstwereld is een mannenwereld. Ik was niet vertrouwd met de vzw Antiekbeurs van België of de Koninklijke Kamer van de Antiquairs en Kunsthandelaars toen er in 1992 naar een nieuwe beursdirecteur werd gezocht, maar ik had wel opgevangen dat de voorkeur naar een man uitging. Die misogynie en discriminatie choqueerden me zodanig dat ik de volgende dag mijn cv opstuurde. Ik haalde het van een twintigtal andere kandidaten, waardoor ik op mijn 27ste werd aangenomen om de beurs te organiseren, maar de eerste vier jaar heb ik wel moeten horen dat een man toch beter was geweest. Gelukkig gaan de zaken nu de goede kant op – steeds meer vrouwen veroveren een plek in de sector.’
Terughoudendheid
‘Golfen heeft me zelfbeheersing bijgebracht. De sport leeft echt in mijn familie, dus had ik geen keuze en ging ik op mijn zesde al les volgen. Dat wakkerde mijn competitiedrang aan en hielp ook om vrienden te maken. Tegelijkertijd moedigde het een zekere, haast Britse terughoudendheid bij me aan. Je boos maken, je golfstick in de lucht gooien – dat doe je gewoon niet als golfer.’
Ik heb vier jaar moeten horen dat een man beter was geweest in deze functie.
Kunst voelen
‘Kunst moet in de eerste plaats emotie oproepen. Daarom denk je volgens mij best niet te veel na bij het kopen van een kunstwerk. Als het nadien een goede investering is, is dat mooi meegenomen, maar het belangrijkste is toch dat het liefde op het eerste gezicht is. Dat is ook waarom beurzen zoals de onze nodig zijn en ik niet helemaal in de online verkoop van kunst geloof. Hoe mooi een foto van een sculptuur ook is, je moet dat werk vanuit elke hoek kunnen bekijken en het materiaal voelen.’
Veelzijdigheid
‘Genres mixen stimuleert mensen om alert te zijn. Daarom is BRAFA een van de weinige beurzen die bewust niet met categorieën werken, maar bezoekers aanmoedigen om het hele aanbod te verkennen. Zo kan het goed zijn dat iemand enorm van hedendaags werk houdt, maar bij ons ook primitieve kunst ontdekt en er zelfs van in de ban raakt.’
Ik was al kind erg verlegen. Kregen we gasten over de vloer, dan verstopte ik me onder de tafel.
Bescheidenheid
‘Belgen zijn niet trots genoeg op zichzelf. Onze grote kunstenaars zijn vaak bekender over de grens dan in eigen land, terwijl geweldige Belgische verzamelaars heel discreet zijn. Iets gelijkaardigs zie ik in de communicatie rond de beurs. We schrijven wel dat we kwaliteit brengen, maar niet dat BRAFA de grootste beurs ter wereld is, laat staan de beste. Ook na bijna zeventig edities blijft er altijd marge om verder te groeien en te evolueren, maar als Belgen zijn we zo bescheiden dat we zulke dingen gewoon niet durven te zeggen.’
Christo
‘Kunstenaars ontmoeten is een voorrecht. Zo herinner ik me nog levendig een ontmoeting met Christo in het restaurant Au Vieux Saint Martin op de Brusselse Zavel. Hij was eregast van de beurs in 2018 en wilde een installatie van vijftien bij zes meter tonen, maar kreeg niet helemaal uitgelegd hoe en waar we dat werk dan moesten plaatsen. Toen hij doorhad dat ik hem niet helemaal begreep, tekende hij zijn idee uit op een papieren servet. Achteraf wilde de ober dit weggooien, maar dat liet ik uiteraard niet gebeuren. Ik liet het servet inlijsten, het hangt nu in ons kantoor.’
Openheid
‘Kinderen veranderen je kijk op de wereld. Ze staan veel meer open voor de dingen, waardoor ik graag naar hun mening luister. Daar was in de opvoeding door mijn ouders geen sprake van: ik moest gewoon mijn mond houden, tenzij er tegen me werd gesproken. Bovendien was ik als kind enorm verlegen. Kregen we gasten over de vloer, dan verstopte ik me zelfs onder de tafel. (lacht)’
Ik wil omringd zijn door de kunstwerken die ik koop en er echt mee leven.
Opgepaste vragen
‘Kunst is er voor iedereen. Ik begrijp dat het intimiderend kan zijn om een galerie binnen te stappen, zeker wanneer er geen andere bezoekers zijn, maar voor mij zijn er geen ongepaste vragen. Raap dus je moed samen en vraag gewoon wat je wilt weten – galeriehouders hebben niets liever.‘
Leven met kunst
‘Ik ben geen verzamelaar. Dat ben je voor mij wanneer je je kunstwerken thuis niet meer kwijt kunt en ze elders moet bewaren. Dat geldt niet voor mij: ik wil omringd zijn door de stukken die ik koop en er echt mee leven, dus vind ik er altijd wel een plaats voor. Bovendien hoef ik werken niet per se te bezitten. Dankzij mijn functie heb ik het geluk dat ik voortdurend mooie dingen zie, en dat is een plezier op zich.’
brafa.art
