Tien films met een boodschap, de geheel subjectieve keuze van Linda Asselbergs.

1. The Grapes of Wrath, John Ford (1940). De misère van de Joads die in de Grote Depressie hun boerderij kwijtraken en als dagloners aan de kost proberen te komen in de Dust Bowl. Wegens de We’s the people speech van Ma Joad (Jane Darwell) en het vuur in de ogen van Tom Joad (een broodmagere Henry Fonda).

2. To Kill a Mockingbird, Robert Mulligan (1962). De archetypische rechtschapen Amerikaan Atticus Finch (Gregory Peck op zijn onkreukbaarst) verdedigt in het Alabama van de jaren dertig een ten onrechte van verkrachting beschuldigde zwarte en beschermt zijn pientere kinderen tegen vooroordelen.

3. Dr Strangelove, Stanley Kubrick (1964). Dankzij een knettergekke generaal (Sterling Hayden) staat de wereld op de rand van een nucleaire ramp, een warroom vol militairen en politici, onder wie Peter Sellers in drievoud, probeert de meubelen te redden. Doemdenken en humor sluiten elkaar niet uit.

4. One Flew over the Cuckoo’s Nest, Milos Forman (1975). Gek zijn doet wel zeer. Charismatische rebel McMurphy (Jack Nicholson in zijn sterkste rol) leidt de opstand van psychiatrische patiënten tegen de despotische Nurse Ratched (Louise Fletcher). McMurphy wordt uitgeschakeld, maar door zijn voorbeeld ontwaakt de indiaanse Chief Bromden (Will Sampson) uit zijn apathie.

5. Do the Right Thing, Spike Lee (1989). Haat en racisme laaien hoog op in Brooklyn op de heetste dag van het jaar. Spike Lee’s beste : nerveus, explosief, kleurrijk, nu eens grappig, dan weer vlijmscherp, met Danny Aiello, John Turturro en Lee zelf als loopjongen Mookie, katalysator van de spanningen.

6. Philadelphia, Jonathan Demme (1993). Everyman Tom Hanks uitstekend gecast als veelbelovende advocaat Andrew Beckett die ontslagen wordt omdat hij aids heeft. Een homofobe raadsman (Denzel Washington) neemt zijn verdediging op. De song The Streets of Philadelphia is van Bruce Springsteen.

7. Dead Man Walking, Tim Robbins (1995). Sister Helen Prejean (Susan Sarandon) wordt heen en weer geslingerd in haar empathie voor een jonge ter dood veroordeelde (Sean Penn) en de familie van zijn slachtoffers. Penn speelt een absoluut crapuul, maar het klinische van het executieproces is ondraaglijk beklemmend.

8. The Insider, Michael Mann (1999). Echt gebeurd : voormalig kader Jeff Wigand (een magistrale Russell Crowe) klapt in de nieuwsshow 60 minutes uit de biecht over machinaties in de tabaksindustrie. CBS-bonzen buigen voor het grote geld, producer Bergman (Al Pacino) niet. Moraal : de waarheid vertellen kan ernstige gevolgen hebben, klokkenluiders betalen een hoge prijs.

9. The Constant Gardener, Fernando Meirelles (2005). Ietwat sullige diplomaat Quayle (Ralph Fiennes) schiet wakker wanneer zijn echtgenote (Rachel Weisz als een idealistische activiste) in Kenia vermoord wordt. Wat eerst een passionele moord lijkt, blijkt te maken te hebben met malafide tests van de farmaceutische industrie waarvan de plaatselijke bevolking de dupe is. Koortsige verfilming van een thriller van John LeCarré.

10. Syriana, Steven Gaghan (2005). De heksenketel van het Midden-Oosten vanuit het standpunt van een CIA-agent, een jonge oliemakelaar, een idealistische sjeik, een advocaat in dienst van een machtige oliemagnaat en een ontslagen Pakistaanse arbeider die zich tot het fundamentalisme bekeert. Complex, maar indringend, met een Oscar voor George Clooney op zijn minst glamoureus.