Lene Kemps over het overlijden van Kaat Tilley

“Met grote verslagenheid en immens verdriet melden wij het overlijden van Kaat Tilley (52), op de dag dat de zon het hoogst in de hemel staat”, laat de familie weten. Het treft mij omdat het zo typisch Kaat is, weten dat dit de dag is dat de zon het hoogst in de hemel staat. Nog volop bezig aan de kostuums voor de supermusical Peter Pan, kwam haar overlijden volledig onverwacht. Misschien is de wereld wel een Tinker Bell kwijt, bedenk ik me, een goede fee die licht brengt en die repareert wat stuk is.

Heel even heb ik ooit gedacht dat Kaat Tilley the next big thing zou worden. Het zegt meer over mij en mijn naïviteit als jonge journalist dat ik zoiets toen belangrijk vond: the next big thing worden. Midden de jaren tachtig, tussen de powerpakken en de hoekige schouders, verscheen de zachte romantische visie van de Italiaan Romeo Gigli op de catwalk in Milaan, en vanuit Madrid rukte Sybilla op met delicate en nostalgische creaties. Ik zag de wereld van Kaat Tilley daar net tussenin zitten. Een wereld die vaak beschreven is met die twee uitgeputte woorden ‘romantisch en feeëriek’, maar die ook wel heel erg bij haar passen. Na Dallas en Dynasty hadden we behoefte aan een zachter en dromeriger silhouet, en Kaat leek de geknipte persoon om die visie internationaal uit te dragen. Dat is er op een of andere manier nooit van gekomen.

Kaat leefde in een wereld van trollen en eenhoorns, van luchtballonnen en prinsessen. Bladeren door haar inspiratieboeken en mood boards was als een wandeling door Wonderland met je eigenste Alice als gids. Kunstwerkjes waren het, die je nooit lieten vergeten dat schilderen haar eerste liefde was.

“Mijn vader had ook geschilderd, dus ging ik schilderkunst studeren”, vertelde ze. “Ik wist dat ik beelden wou neerzetten, een boodschap de wereld wou insturen. Maar uiteindelijk koos ik mode als expressiemiddel. Ik was veel te timide. Op de modeacademie heb ik mezelf verplicht om te communiceren.”

Haar kleding was altijd comfortabel en fragiel tegelijkertijd, opgebouwd uit laagjes chiffon en tricot, gedecoreerd met borduursels. Voor vrouwen die recht uit een sprookje kwamen gewandeld. Zelf was ze niet altijd even blij met die omschrijving, ze vond dat die kracht miste. Later, toen ze een winkel in Los Angeles opende, was een van haar eerste klanten de ex-Fleetwood Maczangeres Stevie Nicks, en dat vond ze perfect passen. Een prinses op platformboots, romantiek met een ruig rock- ‘n-rollkantje. Want ze mocht dan romantisch zijn, ze werkte niet voor watjes, en ze was er zelf ook geen. Andere beroemdheden volgden: Melanie Griffith, Barbra Streisand, Diana Ross, Halle Berry…

“Ik zie mezelf niet als een buitenbeentje in de mode,” zei ze, “maar zo word ik wel steevast omschreven. Ik breng inderdaad geen trendcollectie. Ik noem het een wereldcollectie voor een bepaalde type vrouw, een vrouw die haar binnenste aan de buitenwereld durft te tonen. Voor mij is dat de definitie van een sterke vrouw.”

Kaat heeft persoonlijk en economisch klappen gekregen. De ziekte van Hodgkin en zakelijk falen, je zou van minder triest worden. Als ze dat was, heeft ze dat niet laten zien. Het siert haar dat ze altijd in die mooie wereld is blijven geloven, en is blijven creëren. Ze was steeds minder met mode bezig, steeds minder met commerciële trends, maar nog altijd met kleding. Ze maakte kostuums voor opera’s en balletten, voor Zap Mama en Madredeus. Fado, die bundeling van weemoed en kracht, dat was een wel erg gepaste soundtrack. En pas nog begon ze aan de kostuums voor Peter Pan.

“Als ik schoonheid in de wereld kan brengen, dan is dat een tegenwicht voor de lelijkheid en tristesse waarmee we dagelijks geconfronteerd worden”, zei ze. “Ik wil mensen even doen dromen, even weg laten zijn, alles laten vergeten.” De zon staat hoog aan de hemel, maar er had eigenlijk een regenboog moeten staan.

Lene Kemps