Schoonheid in stickers

Na de medische kleefpleisters worden nu ook cosmeticapatches op de markt gebracht, die een doeltreffende aanpak van huidproblemen beloven. Twee nieuwkomers onder de loep.

Als we de laatste berichten in de Amerikaanse beautybladen mogen geloven, is de nieuwste cosmeticatrend de kleefpleister. Pleisters met producten die langzaam via de huid worden opgenomen, gebruikt de geneeskunde al vijftien jaar. Ze zijn bekend als transdermale patch of transdermaal systeem – wat letterlijk wil zeggen “door de huid heen” – en vormen een interessante aanvulling op het bestaande arsenaal van geneesmiddelen. Er zijn nicotinepleisters, hormoonpleisters voor vrouwen in de menopauze en patches met middelen die de werkzaamheid van het hart bevorderen. Verder wordt het systeem onder meer getest voor de behandeling van chronische pijn.

Kleefpleisters hebben voordelen. Omdat de producten die ze bevatten via de huid in de bloedbaan terechtkomen, wordt het spijsverteringsstelsel omzeild. Ze kunnen bijgevolg langdurig worden toegediend, zonder de nadelen van sommige orale geneesmiddelen. Patches zijn gemakkelijk te gebruiken en het risico op een overdosis is miniem. Moet de behandeling onverwacht worden stopgezet, dan hoef je de pleister maar te verwijderen en de stoffen verdwijnen snel uit je metabolisme. Transdermale patches zijn nog niet aan het einde van hun mogelijkheden. De farmaceutische industrie zoekt naar nieuwe toepassingen en test manieren om de absorptie via de huid nog doeltreffender te maken.

Geen wonder dat deze veelbelovende techniek een weg vond naar de cosmetische miljardenindustrie. Cosmetische patches zijn nog vrij nieuw, maar in de Verenigde Staten verwachten de fabrikanten hetzelfde succes als dat van de nicotinepleisters in de antirookcampagnes. De idee om een patch op een probleemplek aan te brengen en daar bepaalde stoffen hun werk te laten doen, is niet dom. Een kleefpleister sluit de huid af van de lucht, warmt de plaats lichtjes op, laat de huid wat zwellen en bevordert de bloeddoorstroming. Stuk voor stuk effecten die de plaatselijke werking van actieve stoffen bevorderen. In tegenstelling tot de transdermale patch worden de bestanddelen uit de cosmetische pleisters niet in het bloed opgenomen. Ze werken alleen op de bovenste, oppervlakkige huidlagen in. Hun voordelen? Ze zijn gemakkelijk te gebruiken, en ze doen hun werk ’s nachts, terwijl je slaapt. Doordat ze aangebracht worden op bijvoorbeeld het puistje zelf, werken ze lokaal en doelgericht.

Maar om geloofwaardig te zijn, moet een goede cosmetische patch aan een paar voorwaarden voldoen. In de eerste plaats moet hij werken. Ten tweede mag hij niet irriteren. En ten derde moet hij vastgehecht blijven zolang hij zijn werking doet, maar meteen loskomen als je hem wil verwijderen.

De Normaderm Patch Express van Laboratoires Vichy is zo’n geloofwaardig product. Het klevertje heeft een uitdrogend effect. Er zitten drie actieve bestanddelen in die je puistjes te lijf gaan terwijl je slaapt: keratolytisch salicylzuur, bacteriebestrijdend triclosan en kalmerend alfa-bisabolol. Deze drie vind je ook in de andere traditionele Normaderm-producten. De patches zijn dan ook niet bedoeld om de algemene verzorging van de probleemhuid te vervangen. Ze zijn alleen veel doeltreffender om lokaal en snel een puistje uit te drogen en infectie te vermijden. De Normaderm Patch Express werd klinisch getest bij 140 proefpersonen, waaronder 80 tieners tussen 13 en 18 jaar, en 60 vrouwen tussen 20 en 45 jaar. 72% meldde dat de patch het puistje al na een nacht aanzienlijk deed uitdrogen. Bijna iedereen vond het product aangenaam en gemakkelijk te gebruiken. De klevertjes van Normaderm kosten 295 fr. voor een doosje van 24.

De Vita Patch van het Amerikaanse bedrijf Osmotics, in België verdeeld door Lanaform, is de tweede cosmetische klever die we uitprobeerden. Een Vita Patch ziet eruit als een half maantje en wordt aangebracht onder het oog, op het been van de oogkassen. Voor de zogezegde antirimpelwerking ervan baseert de producent zich op de theorie van de vrije radicalen. Deze dragen bij tot de verslapping van de huid als gevolg van het verouderingsproces. Ook luchtverontreiniging, stress, onevenwichtige voeding en vooral de zon zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van vrije radicalen. Vitamine C is een bekende antioxidant die deze vrije radicalen opvangt en neutraliseert.

Maar wie gelooft dat vitamine C rimpels kan wegnemen, gaat ervan uit dat er een rechtstreeks verband is tussen die rimpels en een tekort aan vitamine C. En dat is eigenlijk niet bewezen. Dat is één bedenking. Een tweede is dat in de Vita Patch de vitamine C in poedervorm is verwerkt. Bij de Belgische verdeler kon niemand uitleggen wat er met dit poeder gebeurt nadat de klever is aangebracht. In principe dringt poeder namelijk helemaal niet zo gemakkelijk in de huid. Hoeveel vitamine C blijft achter nadat de klever verwijderd wordt?

Bovendien zijn de Vita Patches duur: een doos van 12 verpakkingen (inclusief oplosolie) kost 1999 fr. Voor één behandeling heb je drie dozen nodig. Je bent dus ongeveer 6000 fr. lichter voor je hebt kunnen ondervinden hoe efficiënt het middel is.

We probeerden het natuurlijk zelf. Omwille van gezonde achterdocht kozen we voor een eerste test de rug van onze hand. De halve maantjes bleven mooi zitten. Zo mooi zelfs dat we ze van geen kanten meer loskregen. De bijgeleverde oplossende olie en een flinke ruk deden wonderen. Maar we vragen ons toch af wat het effect van zo’n harde aanpak op het tere stukje huid onder onze niet meer zo jonge ogen zou zijn geweest – en of zo’n klever de huid niet meer beschadigt dan dat het hem behoedt voor vrije radicalen. Lanaform verzekert ons dat de patch 100% natuurlijke producten bevat en dat irritatie vrijwel uitgesloten is. Maar rapporten van klinische tests kregen we niet te zien.

Volgen wij de Amerikaanse trend en liggen binnenkort nog meer cosmetische patches in de handel? Dat hangt in grote mate af van de consument. Die koopt beter kritisch en is verstandig genoeg om uitleg te vragen aan de dermatoloog. Aangezien de bestanddelen nu verplicht op de verpakking vermeld staan, kun je je makkelijk juist laten informeren. Schoonheidsklevertjes die geen extra troefkaart tegenover klassieke producten kunnen voorleggen en alleen maar dienen om geld op te leveren, brengen de hele transdermale techniek in diskrediet. En daar heeft niemand wat aan.

Marianne Meire