Lucca

In vergelijking met Florence, Siena en Pisa blijft Lucca nog relatief gespaard van de grote toeristentoeloop. Maar wie dit middeleeuwse vestingstadje overslaat, mist wellicht de mooiste kunstwerken van Toscane en een intieme charme die molto, molto simpatico is.

In vergelijking met Florence, Siena en Pisa blijft Lucca nog relatief gespaard van de grote toeristentoeloop. Maar wie dit middeleeuwse vestingstadje overslaat, mist wellicht de mooiste kunstwerken van Toscane en een intieme charme die ‘molto, molto simpatico’ is.

Redenen te over om een paar dagen in Lucca door te brengen. Omdat het in Toscane ligt bijvoorbeeld. Een verbouwde fattoria in Toscane, het is de natte droom van menig manager of overwerkt middenstander. Maar als er al iets aardigs is aan clichés, dan is het dat ze meestal ook een reden hebben.

En ja, je kunt er niet omheen: Toscane is mooi, met fabelachtige landschappen die van kleur verschieten terwijl je erbij staat en stemmige piazza’s waar zelfs de meest blasé reiziger zich in een filmdecor waant. En ook niet onbelangrijk: waar alleen reizende vrouwen net voldoende warme appreciatie ervaren om zich zielig noch opgejaagd te voelen.

De middeleeuwse vestingmuren die het stadje omarmen maken het op die manier prettig overzichtelijk en dus uitermate geschikt voor een korte vakantie. Voor de inwoners zijn de stadswallen het symbool van de felle strijd die ze moesten voeren om hun onafhankelijkheid te bewaren.

Tot de elfde eeuw was Lucca de hoofdstad van Toscane. Daarna moest de stad vierhonderd jaar lang alle moeite van de wereld doen om de oorlogszuchtige Florentijnen buiten de deur te houden. Nu zijn de stadsmuren bijzonder populair voor de passeggiata bij valavond, als jong en oud een laatste glimp van de zon willen opvangen vóór ze achter de omringende heuvels verdwijnt.

Elvira, povera donna finite

Ook fietsfanaten komen hier aan hun trekken; nergens in Italië wordt zo ijverig gepeddeld als in dit verkeersluwe stadje met zijn strakke Romeinse stratenpatroon. Uit dezelfde tijd dateert de ellipsvormige Piazza Anfiteatro die sterk aan een Spaanse plaza de toros doet denken. Hier kwamen in ’56 Caesar, Pompejus en Crassus samen om hun ruzies bij te leggen en hun driemanschap te verlengen. Nu is het een uitgelezen plek voor het aperitief.

Het eerbiedwaardige Antico Caffé di Simo was tot halverwege vorige eeuw beroemd om zijn literaire salons; ook de componisten Mascagni en Puccini waren hier kind aan huis.

Puccini is alomtegenwoordig in Lucca. Het standbeeld van de dandy, sigaret eeuwig tussen de lippen, behoort tot de meest gefotografeerde monumenten van de stad. In zijn geboortehuis galmen de aria’s door het trappenhuis. Overigens stierf de maestro in 1926 in Brussel aan keelkanker. In een vitrinekast zijn laatste woorden aan zijn vrouw, in onhandige potloodkrabbels op een vergeeld vodje papier: Elvira, povera donna finita.

15e eeuwse graftombe

Een andere povera donna rust in de Duomo di San Martino, de schitterende romaans-gotische kathedraal aan een verrassend intieme piazzetta. Tot de schitterendste kunstwerken behoren een lumineus Laatste avondmaal van Tintoretto en het mysterieuze Christusbeeld Il Volto Santo (het heilige gezicht), dat volgens de legende door Jezus’ discipel Nicodemus gemaakt zou zijn, en dat in de achtste eeuw op een onbemand schip vanuit het oosten nabij Lucca aanspoelde, waarna het door ’twee ongetemde stieren’ op een kar naar de stad getrokken werd.

Maar de grootste schat van Lucca is de vijftiende-eeuwse graftombe van Ilaria de Carretto, de vrouw van Paolo Guinigi, heerser van Lucca. Pas zesentwintig was toen ze stierf, bij de geboorte van haar tweede kind. Ontelbare dichters bezongen haar fijne witmarmeren gelaat, dat zoveel rust en devotie uitstraalt, dat je je maar moeilijk van het beeld van Jacopo della Quercia kunnen losrukken.

Hetzelfde gevoel overvalt je als bij valavond van op de Torre Guinigi over Lucca uitkijkt, een sluimerende schone die haar charme vooral aan bescheidenheid en harmonie dankt.

Bron: Weekend Knack