Expo ‘The Joy of Nature’ brengt het werk van Van Gogh en David Hockney samen

De wereldberoemde Yorkshire-landschappen van David Hockney (1937) zijn kleurrijk en vormen een visueel spektakel. Voor het eerst zijn ze in Nederland te bewonderen. In de groots opgezette tentoonstelling Hockney – Van Gogh: The Joy of Nature wordt de onmiskenbare invloed van Vincent van Gogh (1853-1890) op de werken getoond.

Hoogtepunt is het kolossale The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (twenty eleven), bestaande uit 32 onderdelen met een breedte van 9,75 en een hoogte van 3,66 meter. Ook schetsboeken, video’s, fotografische tekeningen en een twintigtal iPad-tekeningen op groot formaat zijn voor het eerst in Nederland.

Speciaal voor deze tentoonstelling maakte Rineke Dijkstra een portret van de nu 81-jarige meester. Axel Rüger (directeur Van Gogh Museum): ‘Hockney is een van de meest inspirerende kunstenaars van deze tijd. Een tentoonstelling over de invloed van Van Gogh op zijn werk is nog nooit gemaakt. Het is ronduit een eer om zoiets te mogen opzetten.’

Terug naar Yorkshire

In de jaren 90 trok Hockney vanuit Los Angeles naar zijn geboortegrond de Yorkshire Wolds in Groot-Brittannië, waar hij het karakteristieke landschap begon te schilderen. Deze schilderijen, de Yorkshire-landschappen, tonen diepgaande observaties van de veranderende vier seizoenen en de manier waarop licht, ruimte en natuur constant in beweging zijn. Het zijn deze imposante landschappen waar Hockneys liefde voor de natuur op kleurrijke wijze naar voren komt.

In de landschapsschilderijen zijn duidelijke overeenkomsten te zien met de landschappen van Van Gogh, zoals De oogst (1888), Veld met irissen bij Arles (1888) en Tuin van de inrichting Saint-Paul (‘Het vallen van de bladeren‘) (1889). Zo vormt de stilering van de verticale lijnen van de boomstammen van laatstgenoemde werk een parallel met de repeterende lijnen van Hockneys beroemde The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (twenty eleven).

Hockney over Van Gogh

Hockney: ‘Van Goghs schilderijen zijn vol beweging. Volgens mij houden mensen zo van Van Goghs schilderijen omdat je kunt zien hoe ze zijn gemaakt. Alle penseelstreken zijn zichtbaar, je ziet precies hoe ze op het doek zijn aangebracht. Als je één grassprietje tekent, zie je er steeds meer. Dan zie je de andere grassprietjes; je blijft er alsmaar meer zien. Dat fascineert mij, en dat fascineerde Van Gogh ook. Hij had een glasheldere blik.’

Unieke tentoonstelling

Hockney – Van Gogh: The Joy of Nature toont de invloed van Van Gogh op het werk van Hockney: de fascinatie van beide kunstenaars voor de natuur, hun gebruik van felle, contrastrijke kleuren en het experimenteren met perspectief. Axel Rüger: ‘De monumentale Yorkshire-landschappen staan centraal, waaronder The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (twenty eleven), een bruikleen van het Centre Pompidou, dat de beschouwer als het ware opneemt in de natuur en deel laat zijn van het kunstwerk. Hockneys liefde voor de natuur komt in deze kleurrijke landschappen op treffende wijze naar voren; deze werken worden in de tentoonstelling getoond in samenhang met Van Goghs landschapsschilderijen.’

In de Yorkshire-periode experimenteerde Hockney voor het eerst met zijn iPad en maakte hij sprankelende landschappen op het apparaat. Twintig van deze bijzondere iPad-tekeningen (uit een serie van meer dan honderd) worden op groot formaat getoond in Hockney – Van Gogh: The Joy of Nature. Zo’n 60 werken zijn in de tentoonstellingte zien, waarvan twee series aquarellen en houtskooltekeningen (die elk uit respectievelijk 36 en 25 kleinere werken bestaan). H

ockneys schetsboeken zijn te zien, en ook een aantal losse bladen die onmiskenbaar aanleunen tegen Van Goghs tekenstijl. Magistrale video’s van de vier seizoenen en een van de recente, technisch ingenieus tot stand gebrachte, fotografische tekeningen zijn te bewonderen, evenals aquarellen, zwart-wittekeningen en prints. Speciaal voor Hockney – Van Gogh maakte Rineke Dijkstra een fotoportret van Hockney, waarin diens opmerkzaamheid en open blik op de wereld voelbaar zijn.

David Hockney

Hockney is een van de bekendste vertegenwoordigers van de popart. Medio jaren 60 vestigde hij zich in de Verenigde Staten, waar hij een meer realistische schilderswijze ontwikkelde. Zijn schilderij Portrait of an Artist (Pool with Two Figures) (1972) werd in 2018 op een veiling verkocht voor 90 miljoen dollar, een recordbedrag voor werk van een levende kunstenaar. Hockney wordt beschouwd als een van de grootste kunstenaars van de afgelopen honderd jaar.

Catalogus

In de catalogus Hockney – Van Gogh: The Joy of Nature wordt de achtergrond bij de imposante landschapsschilderijen van Hockney beschreven. Ze worden vergeleken met de monumentale landschappen van Van Gogh. In een uniek interview vertelt Hockney wat hem inspireert, en hoe hij eenzelfde passie deelt met Van Gogh voor het kijken naar de wereld. Verkrijgbaar in het Nederlands en Engels.

Museumtour ingesproken door Hockney

Een speciaal gemaakte multimediatour, deels ingesproken door Hockney, voert de bezoeker door de tentoonstelling. In verschillende rondleidingen (in zes talen) maken rondleiders de overeenkomsten tussen Van Gogh en Hockney zichtbaar. Ook zullen schilder- en inloopworkshops in het teken van de tentoonstelling staan.

Op 10 maart geeft Hans den Hartog Jager, de auteur van de catalogus, een lezing over de verwantschap tussen Van Gogh en Hockney. Elke laatste vrijdag van de maand is het Van Gogh Museum tot 22 uur geopend en wordt onder de naam Vincent op Vrijdag een speciale randprogrammering aangebonden. De Vincent op Vrijdag van 29 maart zal in het teken staan van Hockney – Van Gogh.