Wat moet je zien?

Piazza del Popolo, met aan de ene kant de kantelen van het 17de-eeuwse palazzo comunale en aan de andere kant de belforttoren. Het interessantste gebouw is echter het palazzetto veneziano uit de 15de eeuw met zijn mooie granieten zuilen.

Sant’Apollinare Nuovo op de Via di Roma: De sobere buitenkant uit de 17de eeuw en het al even eenvoudige slotklooster staan in schril contrast met de mozaïeken uit de 6de eeuw waarmee het kerkschip versierd is. Die stellen meestal parabels en mirakels van Christus voor, of processies van martelaren en maagden die geschenken brengen voor Christus en voor de Heilige Maagd.

Bijzonder interessant zijn de taferelen van Classis (de Romeinse haven die in 45 voor Christus gebouwd werd door keizer Augustus, voor zijn vloot). Ook de afbeelding van de drie koningen is schitterend.

Pinacoteca Comunale: De befaamdste “bewoner” van dit museum is Guidarello Guidarelli. Er wordt beweerd dat elke vrouw die hem kust, binnen het jaar getrouwd zal zijn. De prachtige marmeren ridder – ook wel de Valentino van Ravenna genoemd – werd in 1525 gebeeldhouwd door Tullio Lombardo en is een van de verfijndste beeldhouwwerken uit de 16de eeuw.

Jarenlang werd aangenomen dat Guidarelli eervol gesneuveld was op een of ander slagveld, maar onderzoek wees uit dat hij in 1501 vermoord werd tijdens een ruzie over een hemd. Het museum bevat ook een verzameling oude meesters, waaronder werk van Luca Longhi en een marmeren buste van Sant’Apollinare door Bertel Thorvaldsen. Voorts is er de verzameling met eigentijdse mozaïek.

Het graf van Dante Alighieri: De uit Florence verdreven dichter stierf in Ravenna anno 1321. Eeuwenlang hebben de Florentijnen geprobeerd het stoffelijk overschot van Dante weer binnen hún stadsmuren te krijgen, nu betalen ze nog de olielamp die bij het graf brandt. Het Centrum voor Dantestudies (met museum en bibliotheek) huist in het oude gedeelde van het San Francesco klooster, met ingang aan de Via Dante Alighieri.

Onder het portiek op het eind van de Piazza San Francesco bevindt zich het antieke prentenkabinet Casemurate, waar men ook oude lijsten en antiek meubilair kan bewonderen. Het portiek ziet er wel eeuwenoud uit, maar delen van het provinciehuis werden ontworpen door Giulio Ulisse Arata en dateren van 1925-’28. Via de zij-ingang van het palazzo kom je in een romantische tuin, een crypte met een mozaïekvloer en een toren met een hangende tuin.

De doopkapel van bisschop Neone uit de 5de eeuw. Op de prachtige zoldering wordt het doopsel van Christus uitgebeeld. Dit is het oudste monument van Ravenna, naar alle waarschijnlijkheid gebouwd op de ruïnes van Romeinse baden.

De mozaïeken van de basiliek San Vitale en van het mausoleum Galla Placidia behoren tot de allermooiste van heel Italië. De basiliek met een achthoekige koepel dateert uit 526-547. Ooit werden mozaïeken als “de lichtzinnige vrouwen van de archeologie” bestempeld. Een van die vrouwen was keizerin Teodora, van wie beweerd wordt dat ze eerst danseres en prostituee was voor ze trouwde met keizer Justinianus.

In het klooster vind je afbeeldingen van beiden, geflankeerd door hun respectieve hofhouding. De stugheid van die keizerlijke portretten contrasteert met de natuurlijke benadering van de bijbelse motieven en taferelen eromheen. Hier begrijp je pas hoe Gustav Klimt geïnspireerd werd door de mozaïeken van Ravenna.

Naast de basiliek is het bakstenen Mausoleo di Galla Placidia zo mogelijk nog mooier. Gebouwd in 425-450, als begraafplaats voor de zus van keizer Honorius. De schitterende mozaïeken (gedempt door het amberkleurige licht dat door de albasten ramen valt), beelden taferelen uit zoals het Laatste Avondmaal en een gouden kruis in een sterrenhemel. Het detail met de duiven die zich laven aan een fontein is veeleer een wereldlijk symbool van Ravenna geworden dan een religieus. Sommige details, met spiralen en slingers en geometrische figuren, zien er verbazend modern uit.

Het Museo nazionale bevindt zich in het benediktijnenklooster en heeft een ruime collectie iconen, grafzerken, keramiek, ivoor, wapens en 14de-eeuwse fresco’s uit de kerk van Santa Chiara. Een opvallend item is de schat van 665 muntstukken, gevonden anno 1957 in een aarden kruik in de Via Longhi.

In 1441, toen Ravenna onder het bewind van Venetië kwam, werd overeengekomen dat de joodse bankiers, juweliers en handelaars hier hun vrijheid zouden behouden. Toch werd in 1515 een getto opgetrokken, in het gebied waartoe ook de Via Longhi behoorde. Verondersteld wordt dat de schat eigendom was van een joodse familie die barre tijden verwachtte toen het politieke klimaat veranderde.

5 kilometer buiten Ravenna in de richting van Rimini ligt de basilica Sant’Apollinare in Classe. Alleen al voor de mozaïeken uit de 6de en 7de eeuw is een bezoekje aan deze basiliek de moeite waard.

Bron: Weekend Knack