Van succes tot Succession: wie volgt de rijkste modemagnaat ter wereld op?

Bernard Arnault leidt LVMH, ’s werelds grootste luxegroep, met merken als Louis Vuitton, Dior en Tiffany. Maar wie wordt straks zijn opvolger? Dreigen de nazaten elkaar in de haren te vliegen zoals in de serie Succession?

Een keer per week, soms vaker, bezoekt de Franse zakenman Bernard Arnault een onderdeel van zijn imperium. Dan vind je hem, groot, slank, “een charmante glimlach maar met tanden van staal” (aldus The Economist in 1989), op de schoenenafdeling van Le Bon Marché, de monumentale trap van warenhuis La Samaritaine of in de salons van het historische vlaggenschip van Dior. Zijn de handtassen goed verlicht? Is het tapijt perfect gestofzuigd? Niets zo efficiënt als zelf je rijk inspecteren.

Arnault, 76, leidt de luxegroep LVMH. Hij is de rijkste man van Frankrijk en, afhankelijk van de beurskoersen en de fratsen van Elon Musk, nu en dan ook de rijkste man ter wereld. Hij bezit, logischerwijze, het grootste modefortuin. Arnault en zijn familie waren begin maart, volgens Forbes, 212,8 miljard dollar waard. De concurrenten in de miljardairslijst van het Amerikaanse zakenblad zijn weliswaar geen schooiers, maar de kloof is opvallend: Amancio Ortega van Inditex (Zara en co.) zat vorig jaar op een berg van 59,6 miljard dollar, de bankrekening van Phil Knight van Nike werd op 47,3 miljard geschat, gevolgd door François Pinault van Kering, met 40,4 miljard, en Alain en Gérard Wertheimer van Chanel, met 31,2 miljard.

LVMH, opgericht in 1987 als Moët Hennessy Louis Vuitton (in die volgorde), is een kolossus, of zelfs: dé kolossus: een conglomeraat van 75 ‘maisons’ in de luxe lifestylesector. De groep baat onder andere hotels uit, duty-freeboetieks, restaurants en een sliert legendarische labels – waaronder Vuitton, Dior, Loewe, Celine, Givenchy, Kenzo, TAG Heuer, Bulgari en Guerlain. Ongeveer de helft van het zakencijfer wordt gegenereerd door de afdeling wijnen en sterke dranken, met onder meer Château d’Yquem, Cloudy Bay, en een hoop champagnes, zoals Dom Pérignon en Ruinart. De groep zit ook achter het investeringsfonds L Catterton, dat onder meer Birkenstock, Etro, Ganni en sinds kort ook A.P.C. in zijn portefeuille heeft zitten. LVMH heeft bijna tweehonderdduizend werknemers en draaide vorig jaar een omzet van 79,2 miljard euro.

LVMH is een familiebedrijf. De kroon gaat, zo kan worden aangenomen, op middellange termijn naar een van zijn vijf kinderen. Betekent dat, zoals de krant The Guardian eerder dit jaar suggereerde, dat er een ‘sibling succession battle’ woedt? Die bovendien ‘Darwiniaans’ belooft te worden, zoals Luca Solca, een vaak geciteerde analist, het noemde in The Economist? Een battle tussen erfgenamen – zoals in Succession?

Die succesvolle Amerikaanse televisiereeks, over een meedogenloze maar zieke zakenman en zijn verwende machtswellustelingen van kinderen, is losjes geïnspireerd op twee andere, erop los ruziënde dynastieën, de Murdochs (pater familias Rupert Murdoch, 91, is eigenaar van onder meer Fox News,The Sun en The Wall Street Journal) en de Redstones (Sumner Redstone, de baas van televisiezenders CBS en MTV, overleed twee jaar geleden, op zijn 97ste).

De Arnaults houden hun gekibbel – als het er al zou zijn – binnenshuis. Het blijft wachten op de eerste scènes van elkaar aan de haren trekkende yups in kasjmier en vicuna van Loro Piana – ook eigendom van LVMH – spartelend in een vijver, of aan boord van de Venice-Simplon-Orient-Express – eveneens eigendom van LVMH. Zo zit de familie niet in elkaar. Van seks, drugs en rock-’n-roll is in dit verhaal geen spoor, tenzij via de vele nevenpersonages (al die gekke modeontwerpers).

Maar dat de familie wel degelijk tot de popculturele verbeelding spreekt, blijkt uit het recentste seizoen van de Netflix-reeks Emily in Paris, waarin het modebedrijf van de couturier Pierre Cadault wordt overgenomen door de luxegroep JVMA. De overname wordt geleid door Nicolas de Léon, zoon van Louis de Léon, een fictieve Arnault.

In de echte wereld maakte het personage Pierre Cadault een cameo tijdens de jongste show van Patou – eigendom van LVMH – op de hoogste verdieping van La Samaritaine, zoals we al zeiden eveneens eigendom van LVMH.

Een wolf in kasjmier

Bernard Arnault zette zijn eerste stappen in de zakenwereld in het bouwbedrijf van zijn vader, in het noorden van Frankrijk, circa 1971. Nadat hij de leiding van het familiebedrijf had overgenomen, verlegde hij gezwind de focus van bouwwerven naar immobiliën. In 1984, na een periode in New York, nam hij het failliete textielbedrijf Boussac over, eigenaar van textielateliers en Frankrijks grootste luierfabriek, maar ook van het couturehuis Christian Dior en het Parijse grootwarenhuis Le Bon Marché (Dior was zijn label in 1946 begonnen met een investering van Marcel Boussac, bijgenaamd ‘koning katoen’).

De deal was opmerkelijk, al was het maar omdat Boussac twintig keer groter was dan Arnaults familiebedrijf. Arnault hield Dior en Le Bon Marché, en sloot of verkocht de minder aantrekkelijke onderdelen van Boussac, tegen alle afspraken in, schijnt het. Duizenden mensen verloren onderweg hun baan.

In 1989 werd Arnault, met steun van Guinness, meerderheidsaandeelhouder van het twee jaar eerder opgerichte concern LVMH, het resultaat van de fusie tussen drankbedrijf Moët Hennessy en het in 1854 opgerichte lederwarenmerk Louis Vuitton. De overname was opnieuw behoorlijk complex – zeg maar: vijandig – maar het resultaat was dat Arnault ging lopen met het spreekwoordelijke been waarover de twee stichters van de groep, Alain Chevalier en Henry Racamier, aan het vechten waren. Hij hield er de reputatie van meedogenloze, sluwe zakenman aan over, de ‘wolf in kasjmier’.

Met LVMH kreeg Bernard Arnault behalve lederwarenhuis Vuitton ook de parfums van Dior in handen. Onder zijn leiding werd de groep elk jaar groter. Givenchy, en de bijbehorende, winstgevende parfums waren al voor de komst van Arnault in handen van de groep. Tussen 1993 en 1996 werden Berluti, Kenzo, parfumeur Guerlain, Céline en het Spaanse Loewe ingelijfd. In 1997 werd Vuitton getransformeerd van accessoire- en koffermerk tot allround modelabel, met de hulp van de Amerikaanse ontwerper Marc Jacobs, van wiens bedrijf LVMH hoofdaandeelhouder werd. In diezelfde periode kocht LVMH de parfumketen Sephora. Sinds de eeuwwisseling werden onder meer Pucci, Fendi, La Samaritaine, Moynat, Bulgari, Loro Piana, Rimowa en cosmeticabedrijf Officine Universelle Bully opgeslokt.

De grootste take-over is recent: de Amerikaanse juwelier Tiffany, gekocht voor 14,7 miljard euro, in februari 2020. LVMH is ook eigenaar van de luxehotels van de ketens Cheval Blanc en Belmond, van de kranten Les Echos en Le Parisien, van radiostation Radio Classique en van kunstmagazine Connaissance des arts.

Er waren door de jaren heen ook enkele flops, zoals Christian Lacroix, opgericht in 1989 en roemloos verkocht in 2005 – het label was naar verluidt nooit winstgevend – of Rihanna’s modelabel Fenty, opgericht in 2019 en op hiatus sinds 2021, of de spectaculaire, maar desondanks mislukte pogingen om Gucci Group en Hermès over te nemen, in respectievelijk 1999 en 2001. Gucci ging naar rivaal Pinault-Printemps-Redoute (thans Kering, de grootste concurrent van LVMH, met behalve Gucci ook labels als Saint Laurent, Bottega Veneta en Balenciaga). Hermès bleef in de familie.

De mislukkingen in de Arnault-saga wegen niet op tegen de successen. Wie erin slaagt een van ’s werelds grootste fortuinen te vergaren, zal ergens wel een killer zijn. Maar een loser, nee, dat niet.

Behalve meedogenloos is Arnault overigens ook een provocateur. In 2012 vroeg hij, uit financiële overwegingen, de Belgische nationaliteit aan, waarop hij door zijn tegenstanders werd beschuldigd van poging tot fiscaal asiel. De krant Libération plaatste hem toen op de voorpagina, met als kop ‘Casse-toi riche con!’ – hoepel op, rijke lul. Kort na de verkiezing van Donald Trump poseerde hij samen met een van zijn zoons met de controversiële Amerikaanse president, ter gelegenheid van de opening van een Vuitton-fabriek in de Verenigde Staten. Recenter was er de rel rond zijn privéjet. Een vliegtuig, zo leerde Arnault toen iemand de vluchten op Instagram begon te traceren, paste niet langer in het beeld van een bedrijf dat zich bekommerd noemt om duurzaamheid, en ook veel geld en energie investeert in de vergroening van zijn activiteiten. Ach, sprak Arnault tijdens een persconferentie, voortaan gaan we gewoon elke keer een vliegtuig huren.

Steeds meer zijn vader

LVMH verhoogde enkele maanden geleden de maximum-afzwaaileeftijd voor CEO’s tot 80, het zal dus wel nog even duren voor de opper-Arnault zijn post verlaat. Maar intussen wordt er wel al duchtig geschoven met de pionnen op het familiale schaakbord, vijf stuks dus: een dochter en vier zonen.

Delphine Arnault, 47, kreeg op 1 februari de leiding van Dior, een stap voorwaarts na haar positie als ‘deputy general manager’ bij Vuitton, waar ze sinds 2013 aan de slag was. Symbolisch is dat een belangrijke zet. Dior is, wat omzet betreft, veel kleiner dan Vuitton, maar het huis wordt gezien als de spil van LVMH: het was, zoals hoger beschreven, de basis van wat intussen een imperium is geworden, en heeft dus grote sentimentele waarde.

Delphine begon in 2017 de LVMH Prize, intussen zowat ’s werelds belangrijkste modeprijs én een uitstekend platform om ontluikend talent op informele wijze aan de groep te binden. Ze zetelt in de raad van bestuur sinds 2003 – ze was toen de eerste vrouw – en in het uitvoerend comité van LVMH. Ze is samen met Xavier Niel, een Franse telecommiljardair die ook mede-eigenaar is van de krant Le Monde en de rechten zou bezitten op Comme d’habitude, de hit van Claude François, een evergreen in de versie van Frank Sinatra als My Way (terzijde: de dochter van de bovengenoemde Sumner Redstone, Shari, zong My Way op de teraardebestelling van haar vader, met wie ze jarenlang een heel troebele relatie had; op de jongste show van Dior in Parijs, vorige maand, klonk Edith Piafs Non, je ne regrette rien, met een heel gelijkaardige boodschap; My Way werd dan weer gebruikt bij Balmain, maar dat label is in handen van de Qatari van Mayhoola, en heeft dus niks met LVMH te maken).

Broer Antoine, 45, kreeg in januari eveneens promotie: hij staat nu aan het hoofd van Christian Dior SE, de holding boven LVMH, en is vicevoorzitter van de raad van bestuur. Antoine werd jarenlang een beetje als een losbol gezien, een jongeman die zijn tijd achter pokertafels doorbracht, of met modellen; hij is getrouwd met het Russische topmodel Natalia Vodanova. Het koppel maakte hun opwachting op de cocktail voor de LVMH Prize tijdens de modeweek van Parijs, enkele weken geleden, en we zagen Antoine ook op een evenement naar aanleiding van de dertigste verjaardag van schoenenmerk Louboutin, dat in handen is van Exor, een investeringsvehikel van de Agnelli’s uit Italië; misschien, wie weet, was hij op prospectie. Fysiek lijkt hij steeds meer op zijn vader.

Antoine heeft, ondanks zijn imago, de voorbije tien jaar een pak werk verricht en ervaring opgedaan, onder meer als hoofd van Berluti en Loro Piana en communicatieverantwoordelijke bij Vuitton. Zoals prins ‘hij kan het niet’ Filip uiteindelijk een populaire koning werd, is er ook voor Antoine Arnault nog hoop.

Delphine en Antoine zijn de kinderen van Arnault en diens eerste vrouw. Met zijn huidige echtgenote, Hélène, een Canadese concertpianiste, heeft hij drie zoons, die de voorbije jaren een na een hun eerste stappen in het bedrijf hebben gezet.

Alexandre, 30, deed eerst ervaring op bij Rimowa, en is nu ‘executive vice president for product and communications’ bij juwelier Tiffany. Wat betekent dat hij degene is die Beyoncé en Jay-Z liet poseren voor een campagne van het merk bij een schilderij van Basquiat. Hij haalde ook K-popsterren Rosé (van Blackpink) en Jimin (van BTS) aan boord als ambassadeurs. Zijn Instagramaccount wordt door modeprofessionals constant in de gaten gehouden voor eventuele scoops.

En dan zijn er nog de twee jongste boys, Frédéric, 28, CEO van horlogefabrikant TAG Heuer, pianist en tenniskampioen zoals zijn vader, en Jean, 24, die marketing en productontwikkeling overziet voor de horloges van Louis Vuitton. In afwachting van meer, allicht.

Wie met de kroon en scepter gaat lopen, valt nog af te wachten. Maar de uitdagingen – en de mogelijkheden – zijn groot. De luxesector, schreef Le Monde onlangs, weegt in Frankrijk zwaarder dan de auto-industrie. LVMH blijft groeien en uitkijken naar nieuwe prooien. In de mode, maar bijvoorbeeld ook in de horeca. Wat gebeurt er straks bij Dior? Een nieuwe zakelijk leider gaat meestal gepaard met een nieuwe creatieve leider: wat doet Delphine nu ze aan zet is bij het label? En wat staat er in de sterren geschreven voor Louis Vuitton? Dat werd vorig jaar het eerste luxelabel met verkoopcijfers van meer dan twintig miljard euro, goed voor ongeveer een derde van de totale omzet van LVMH. Toen het label in februari met Pharrell Williams een nieuwe artistiek directeur voor de mannenmode aankondigde, werd er geponeerd dat het huis nu ‘beyond fashion’ kijkt. Het is niet langer een modelabel, maar een cultureel label dat grootschalige collabs organiseert met kunstenares Yayoi Kusama, en reclamecampagnes opzet waarin voetbalrivalen Lionel Messi en Cristiano Ronaldo samen te zien zijn. Dat in Parijs een museum heeft van wereldklasse, in het Bois de Boulogne, én een museum gewijd aan zijn eigen geschiedenis, op de benedenverdieping van het hoofdkwartier aan de Pont Neuf. De blikvangers daar zijn een gigantische giftshop, een café, en een chocoladezaak waar je pralines met LV-monogram kunt kopen.

LV DREAM heet de plek, een plek waar gewone stervelingen alleen van kunnen dromen.