Black is back: Gothcore haalt duistere gothic van onder het stof

Tussen alle retro modetrends, lijkt ook gothic teruggekeerd uit de dood. Van de catwalk tot tv-series, tienerkleerkasten tot paparazzi-snapshots: weg dopaminedressing, hallo Gothcore! Vanwaar die plotse ommezwaai?

Vlechtjes, oversized puntkragen en een overwegend zwart palet? Grote kans dat je puberdochter onlangs Tim Burtons Wednesday heeft gebinget. Hoewel de Netflix-serie over de Addams-telg ongetwijfeld tienerkleerkasten inspireert, is Gothcore (of het ‘nieuwe Gothic’) al even een trend. Blijkbaar staan de sterren gunstig voor de duistere romantisch-melancholische levensstijl, met dank aan TikTok en het crisisklimaat. 

Weg van populisme

Gothic is een subcultuur die al meer dan twee eeuwen bestaat. De vorm die we associëren met de muziekscene, ontstond in de jaren zeventig als een onderdeel van de new wave. De echte roots liggen nog veel vroeger, ergens in de 19^de eeuw. Vandaar de vele Victoriaanse invloeden, denk aan neogotische architectuur of het dwepen met Edgar Allen Poe. De stijl verraadt een heimwee naar de middeleeuwen en het ongerepte, en keert zich tegen populisme en consumptiedrang. Niet zo gek dus dat gothic opflakkert in periodes waarin mensen op zoek zijn naar authenticiteit. 

Goth helpt daarnaast om duistere emoties uit te drukken. Sinds het begin van de coronacrisis worden we geconfronteerd met dood, sterfelijkheid en ziekte. Tieners zaten thuis met hun emoties, gevoelens die gepaard gaan met onthechting, somberheid en introspectie – classic goth-romantiek dus.

Zin in horror

Bij een donkere look en gemoed hoort bovendien een fascinatie voor het duistere: monsters, vampieren, de dood en satanisme. De oorsprong van de benaming ligt dan ook bij de gothic novel, populair in de 18^de en 19^de eeuw. Romantische griezelverhalen tegen een middeleeuwse achtergrond, vol mystiek, horror en verwijzingen naar het bovennatuurlijke. Griezelverhalen helpen ons immers om de wereld en onze eigen angsten te begrijpen. 

Daarnaast doet die nepangst ons ook onze eigen issues even vergeten. De kick na een microdosis doodsangst is bovendien verslavend – op de spanning volgt de ontlading. The Addams Family is klein bier vergeleken met de duistere romantiek van The Essex Serpent of His Dark Materials, tv-series die gebaseerd zijn op die oude verhalen. De recente golf van horrordrama met een nostalgisch tintje – van Stranger Things tot Dahmer – zit in diezelfde sfeer.

De Goth Girlfriend

De gothic-esthetiek sluit dus aan bij onze collectieve gemoedstoestand. Vorig jaar bracht Design Museum Den Bosch zelfs een volledige expo over het thema. Andersom worden we ook gestuurd door wat we zien rondom ons, op tv en sociale media. De ‘Goth Girlfriend’, bijvoorbeeld – de term waarmee het internet in het zwart gehulde rocksterliefjes als Kourtney Kardashian en Megan Fox aanduidt. Het – nochtans weinig Instagrammable – zwart geeft hen iets rebels. Het is streng maar ook sexy en verleent hen streetcredibility. 

Grimes, Kendall Jenner en Bella Hadid zijn eveneens grote aanhangers. Het zijn dan ook vooral hun glamoureuze high fashion-looks, eerder dan de oorspronkelijke goth-cultuur, die het aantal Google-hits stuwen. Hun kleerkast is geënt op dat zwarte palet, met veel pvc, kant, plateauzolen, korsetten en chokers. Kruis Rick Owens met Tim Burton en je hebt een idee. 

Nineties en nillies goth

Intussen werden alle trends van de jaren 90 en 2000 nieuw leven ingeblazen. Dat gothic en emo in die jaren invloed hadden op het modebeeld, speelt zeker mee. Het waren de succesjaren van een sterk goth-geïnspireerde Alexander McQueen, Japanners als Rei Kawakubo en Yohji Yamamoto en de avantgardistische Antwerpse zes – eveneens zuinig met kleur.

De voorbije winter konden kapitaalkrachtige goths opnieuw designeroutfits shoppen. Zwart leer vinden ze bij Junya Watanabe, Hermès, Chloé en Balmain. Morticia Addams kan voor haar Victoriaanse jurken, zwarte kant en netkousen terecht bij Valentino, Bottega Veneta, Rochas en Alexander McQueen. Ook Givenchy en Balenciaga gingen voor zwart, rock-T-shirts, knielaarzen, zonnebrillen en piercings.

Spectrum

Gothcore is intussen een de vele microtrends op TikTok geworden. Strikt genomen kunnen we dus niet echt over een goth-revival spreken, hoogstens een hedendaagse interpretatie. Gothcore gebruikt af en toe ook emo-elementen en verwijst daarnaast vaak naar het Fantasy-genre, net zoals horror-tv. Nu en dan neigt de stijl naar dystopiacore, een andere post-apocalyptische TikTok-trend die doet denken aan de zwarte outfits uit The Matrix.

Soms sluit Gothcore dan weer meer aan bij Dark Academy. Die TikTok-hype verheerlijkt het academische leven. Of toch het geromantiseerde beeld ervan dat draait om klassieke literatuur, poëzie, Griekse en gotische architectuur. Daarbij hoort natuurlijk de stereotiepe collegestijl. En zo zijn we weer bij Nevermore Academy waar Wednesday Addams duistere avonturen beleeft én boeken schrijft op een typemachine in een gepersonaliseerd schooluniform.