De grens over: reistips van locals voor Luxemburg

Een zomer lang tippen locals uit de buurlanden hun favoriete plekken om te wandelen, uit te waaien of lekker te eten, op maximum drie uur rijden van Brussel. Deze week: wijn, kastelen en wandeltochten in het Groothertogdom Luxemburg.

Geboren en getogen in het zuiden van het Groothertogdom, bracht local en uitgeefster van de reis- en foodmagazines ‘Reesen’ en ‘Kachen’ Bibi Wintersdorf vele vakanties door aan het stuwmeer bij Insenborn, in het noorden van Luxemburg. ‘Wanneer vrienden van over de grens op bezoek komen, staan een toer van de hoofdstad en een wandeling in Müllerthal natuurlijk verplicht op het programma, maar helemaal bovenaan mijn lijstje prijkt het pittoreske stadje Clervaux, in het noorden van het land. Het is schilderachtig gelegen te midden van de beboste heuvels van de Ardennen, in het hart van natuurpark Our. Cliché maar waar: hier vergeet je even de hustle en bustle van het dagelijkse leven en de drukte van de grote stad. Maak dus zeker eens een ommetje voor Clervaux als je naar Luxemburg komt.

Boven het stadje torent het 12^e eeuwse kasteel van Clervaux uit. Van bovenop de rots heb je niet alleen een prachtig uitzicht over de stad en de vallei, je vindt er ook een romaanse kerk, een groot Benedictijnenklooster en niet minder dan drie musea. Mijn favoriet is de fototentoonstelling ‘The Family of Man‘, samengesteld door Luxemburgs fotograaf en curator Edward Steichen voor het MoMA in 1955. De gigantische collectie was een manifest voor vrede en gelijkheid ten tijde van de Koude Oorlog, en kreeg in 2003 een plekje op de UNESCO werelderfgoedlijst. Je bewondert er iconische zwart-wit beelden van fotografen als Robert Capa en Henri Cartier-Bresson.

Na een bezoek aan de tentoonstelling is het fijn flaneren door het centrum van het stadje, waarbij ik graag een stop maak in Brasserie Rhino of Restaurant du château. Een aanrader voor wie gezegend is met wat meer tijd in Clervaux, is het Escapardenne Éislek Trail, dat werd bekroond met het keurmerk ‘Leading Trail – Best of Europe Quality’. Eén van de betere wandelingen dus. Het pad van Clervaux naar het stadje Asselborn is bijna 19 kilometer lang en voert je langs idyllische beekjes, Ardense bossen en uitgestrekte weilanden. Onderweg vang je nauwelijks een glimp op van de bewoonde wereld. Je kan op het einde van de wandeling weer de bus naar Clervaux nemen en uitrusten in een eersteklas verblijf als het art deco ‘Le Clervaux’ boutique en designhotel’.’

Luc Vanderschrick is gids in de ‘Grande Région’ en thuis in Luxemburg. Hij verdiepte zich in de architectuur van de wijnproductie in de Moezelstreek. ‘De wijnstreek in het zuiden is magnifiek, alleen al om door te rijden, maar ook zeker om even te stoppen voor een weekendje. De laatste jaren zijn er namelijk een aantal eigenzinnige wijnboeren die van de moderne architectuur in hun wijngaarden hun uithangbord hebben gemaakt. De constructies steken tussen de wijnranken uit als hypermoderne eyecatchers. Er zit echter ook een filosofie achter: de boeren ontwikkelden allerlei innovatieve productiemethoden en streven ernaar om zo energievriendelijk mogelijk te werken. De heuvels vol zonnepanelen zijn trouwens al een bezienswaardigheid op zichzelf. Het doel is om op termijn helemaal CO2-neutraal wijn te gaan produceren.

Een aanrader is Domaine Henri Ruppert. Het moderne hoofdgebouw, ontworpen door architect François Valentiny, staat in een treffend contrast met de achtergrond van eindeloze groene wijnranken. Je leert meer over de wijnbouw en proeft van de Rieslings en de Pinots gris vanop het terras, dat een fantastisch uitzicht geeft over de rivier en de Moezelvallei. Het domein is een steenworp verwijderd van het drielandenpunt in Schengen, een naam die ons allen bekend in de oren klinkt als een symbolische plek in ons verenigd Europa. Je kan je bezoek aan de wijnboer dus perfect combineren met een toer van de stad, om wat meer te leren over de Europese gedachte.

Zij die minder enthousiast worden van een Europese geschiedenisles kunnen een boottocht maken op de Moezel, of nog beter: een fietstocht erlangs. Op de vlakke Moselradweg is het heerlijk doortrappen, en cultuur is nooit ver weg op deze grensoverschrijdende tocht. Een lokale gids kan je aardig op weg helpen om bijvoorbeeld een Romeinse site te ontdekken. Wie wat tijd en budget over heeft, kan ik aanraden om hun bezoek te starten vanuit Mondorf Domaine Thermal. Dit kuuroord wordt al sinds de negentiende eeuw bezocht door reizigers op zoek naar rust en herbronning, en dat vind je nog steeds op het klassieke landgoed met prachtige tuinen en thermaalbaden.’

De Müllerthal-regio in het oosten van Luxemburg is misschien wel het mooiste groene hoekje van het Groothertogdom. Ook Gilles Wunsch, gids in de regio, is vol lof over zijn thuisbasis: ‘Het gebied strekt zich uit over zo’n 250 vierkante kilometer, wat niet zo veel is, maar toch hebben we de oudste stad van Luxemburg, Echternach, en daarbuiten indrukkwekkende rotsformaties, rivieren en bos zover het oog rijkt. Dat landschap leent zich tot een van de bekendste en mooiste wandelpaden in Europa: Müllerthal Trail. De ganse tocht is 112 kilometer lang, maar er zijn ook kortere wandelingen die uitstekend te doen zijn met minder ervaren wandelaars of met kinderen.

Eén van mijn favorieten is route B2. De B staat voor Berdorf, het vertrekpunt, van waaruit de wandeling je op zo’n twee uur langs allerlei spectaculaire rotsformaties en uitkijkpunten loodst. Eén van de spannendste hoogtepunten is de Raiberhiehl of het ‘rovershol’, een grot waar je via een smalle ingang inkruipt en via een steile trap weer buitenkomt. Wat verderop is er de Werschrummschlëff, een labyrint met zeven kloven die zo smal zijn dat er amper licht doorsijpelt. Het kan daarom wel eens van pas komen om een zaklamp mee op tocht te nemen. Je kan tenslotte even uitblazen op het Ruetsbechplateau of de Däiwelsinsel, waar je van een panoramisch uitzicht over het glooiende landschap geniet. De cirkelvormige route leid je nog eens via een oude Romeinse weg en langs een smalle bergkam terug naar Berdorf.

De historische stad Echternach is klein, maar ongetwijfeld een bezoek waard. De Kelten, de Romeinen: ze passeerden hier allemaal en lieten elk hun stempel achter. Zo kan je nog de resten van een oude Romeinse villa uit de derde eeuw bezoeken, maar ook ‘recentere’ overblijfselen van de stadsmuren uit de middeleeuwen. Een unieke slaapplaats vind je in de vestingstorens in het oude fort van Echternach. Drie van de overgebleven dertiende-eeuwse torens werden ingericht als gezellige appartementen voor wie zich wil onderdompelen in een moderne maar ‘middeleeuwse’ ervaring.’