Er wordt voedselschaarste voorspeld. Op korte termijn, door extreme droogte in de VS en hevige overstromingen in Rusland en Groot-Brittannië. Op lange termijn door de klimaatveranderingen. Kunnen eten, wat we in Europa al lange tijd heel vanzelfsprekend vinden, wordt een van de grote thema’s van de toekomst. Voedsel : waar vinden we ’t, hoe kweken we ’t, hoe gaan we ermee om, hoe bereiden we het ?

Zeker is dat we eigenlijk allemaal te veel eten. En hoewel het lang geloofde heilzame effect van calorierestrictie ondertussen betwist wordt (de dunne muizen zouden niet per se langer leven, en zijn bovendien erg slecht gehumeurd), denk ik dat we allemaal weten dat we meer in onze mond steken dan we nodig hebben. We bestellen steaks die een bord groot zijn ; we nemen een voorgerecht, hoofdgerecht en dessert, en dan hebben we nog honger. Ik tenminste toch. Ik eet graag en zou de hele tijd kunnen doorgaan. Ik weet dat het geen lichamelijke noodzaak is. Ik kan best een maaltijd overslaan. Maar de gedachte alleen al, is moeilijk te verdragen. Mijn dag lijkt opgebouwd rond ontbijt, lunch en diner, en die cruciale vraag : wat eten we vandaag ?

Af en toe vast ik. Voor u begint te mailen : ik doe dat onder doktersbegeleiding, en het duurt amper een week. Meer om in mijn hoofd aan mezelf te bewijzen dat ik het kan : een week alleen maar liters thee en water, en af en toe een kop soep. Geen alcohol, geen koffie, geen vast voedsel. Wandelen, lezen en ontgiften. De lichamelijke effecten zijn er : na een week voel ik me alerter en gezonder. Mijn huid ziet er beter uit, en ik heb massa’s energie. Het wordt me dan erg duidelijk hoeveel tijd ik eigenlijk besteed aan winkelen, koken, eten en verteren. In mijn hoofd voel ik een licht gevoel van vrijheid, en een voortdurend verlangen naar eten, dat gaat niet weg. En nadien smaakt alles beter, en is eten wat het eigenlijk altijd zou moeten zijn : iets bijzonders, een plezier en een privilege.

Een week vasten is niets in vergelijking met hoe lang Gandhi het deed : drie keer 21 dagen, maar bij hem was het dan ook een politieke stellingname. Of Alvin ‘Shipwreck’ Kelly, die in een van die vreemde bezigheden in de jaren twintig wel 49 dagen boven op een paal bleef zitten, zonder te eten. Vasten gebeurt in zowat alle religies en culturen. In de bijbel wordt er 71 keer naar verwezen. En met de regelmaat der klok wordt het een mode voor overwerkte modellen, rocksterren en andere beroemdheden die het zien als een geschikte tegenhanger voor te veel feesten en werken.

Dat is het ook. Tot die voedselschaarste toeslaat. Dan wordt vasten gewoon gereduceerd tot wat het uiteindelijk ook is : honger hebben, het moeten stellen met minder.

lene.kemps@knack.be

Lene Kemps

MIJN DAG LIJKT OPGEBOUWD ROND ONTBIJT, LUNCH EN DINER, EN DIE CRUCIALE VRAAG: WAT ETEN WE VANDAAG?