De vulva heeft nood aan specifieke verzorging: waar of niet?

Vulvacosmetica zijn een hippe niche in de beautywereld, maar heeft de vulva echt nood aan specifieke producten? Of is wassen met water voldoende?

Wasgels, scheerschuim, scrubs, sheet masks, schaamlipbalsems, serums, crèmes, zelfs highlighters: cosmetica voor down-under, in het Engels werd de categorie V-care gedoopt, worden steeds couranter. Ook in ons land, dat dankzij Shinn en YUN vulvaverzorging van eigen bodem heeft. Erg belangrijk: de v in V-care verwijst naar vulva, niet naar vagina. Die laatste zit inwendig, de vulva is alles wat aan de buitenkant zit. Omdat die zone massaal wordt onthaard, kan ze last krijgen van scheerirritatie en ingegroeide haartjes. V-care-merken beloven ook dat hun producten irritatie door seks, sport of strakke (synthetische) kledij, droogheid en/of jeuk aanpakken. Maar heeft een gezonde vulva wel specifieke verzorging nodig? Nee, vindt dokter Dagmar Ostijn, dermatoloog bij Dermadent in Merelbeke. ‘Ze is zelfregulerend, haar spoelen met water in de douche is voldoende. Zepen of intieme zepen hoeven niet.’

‘Veel vrouwen en jonge meisjes willen meer dan enkel water om zich te verzorgen’, haalt dokter Karolien Stevens van het esthetische gynaecologieteam van Carpe in Antwerpen aan. ‘Ze willen zich fris en verzorgd voelen. Het esthetische en cosmetische is belangrijk geworden. Vulvacosmetica zijn niet essentieel, maar kunnen de kwaliteit van je leven wel verbeteren. Zo is een gedehydrateerde huid gevoeliger voor irritaties, jeuk en infecties. Een juist geformuleerde crème kan helpen de vulva goed gehydrateerd te houden.’

Die ‘juist geformuleerde’ is belangrijk: V-care moet de pH-waarde van de vulva en haar microbioom respecteren. (Lactobacillen houden de vagina – en in het verlengde de vulva – zuur. Haar zuurtegraad ligt rond de 4, die van de huid rond de 5,5.) Ook zit de huid down-under wat anders in elkaar dan die van pakweg de arm. ‘De schaamheuvel en grote schaamlippen bestaan gewoon uit huid, de kleine schaamlippen uit slijmvlies’, vertelt Ostijn. ‘Dat is dunner, gevoeliger en meer doorlatend dan gewone huid omdat het geen beschermende hoornlaag heeft.’

‘Wil je toch verzorging gebruiken, zoals een crème om uitdroging door vaak scheren te verhelpen, kies dan het liefst voor ongeparfumeerde formules met weinig tot geen bewaarmiddelen. De vulva hoeft niet naar rozen te ruiken. Zolang geparfumeerde producten je huid niet irriteren, kun je ze gebruiken, maar parfum is een van de grootste allergenen in cosmetica. Vandaar dat ik het zou mijden, zéker op de kleine schaamlippen. Die zou ik nooit insmeren of inzepen. Automatisch migreert er trouwens wat product naar die zone.’ ‘Preventief je vulva verzorgen is wat anders dan jeuk en irritatie hebben’, waarschuwt Aerts nog. ‘Laat in dat geval de huisarts of gynaecoloog altijd checken of je een huidaandoening of infectie hebt. Jeuk kan chronisch en zelfs kwaadaardig worden.’