Deze week: Julie O’Yang (53), Chinees-Nederlandse auteur, beeldend kunstenaar en screenwriter die afwisselend in Kopenhagen en Amsterdam woont. Ze werkt op dit moment mee aan We are family, de nieuwe reeks van Lidewij Nuitten die in het voorjaar op één te zien zal zijn.
‘Chinezen geven veel om eten, maar fortune cookies beschouwen we niet als culinaire hoogstandjes. Ze komen meestal uit een fabriek, zijn te hard gebakken en droog. Dat we er tijdens feesten toch grote schalen mee vullen, is voor de fun. Het moment dat je binnenin de spreuk vindt, doorbreekt even de dagelijkse sleur op een entertainende manier.
Ik was dan ook stomverbaasd toen ik deze zomer een toko (oosterse winkel, red.) binnenging. In een mandje lagen fortune cookies die zowaar handgemaakt waren en vooral: binnenin trof ik geen vage, voorspelbare raad aan, maar een quote van Marcel Proust: We are healed from suffering only by experiencing it to the full. De oude man bij de kassa vertelde dat hij alle koekjes zelf bakte en ze vulde met spreuken die mensen van over de hele wereld hem toestuurden. Ik vond dat zo bijzonder, bijna een kunstproject.
Mijn gevoel van verrassing werd nog versterkt doordat ik de avond ervoor net over de Franse schrijver had gepraat met mijn 24-jarige zoon. A la recherche du temps perdu is een dikke pil, maar onder de trage zinnen zit een filosofische laag waardoor Proust zelfs nu nog nuttig kan zijn. Dat had ik geleerd van Alain de Botton, de filosoof van wie ik ook nog maar pas een online lezing had gevolgd. Nooit had ik verwacht dat één zin van Proust mij zoveel kracht zou geven.
We are healed from suffering only by experiencing it to the full.
De voorbije twee jaar ben ik bijna bezweken aan geestelijke uitputting. Kort nadat de pandemie in Europa arriveerde, werd mijn vriend in Kopenhagen aangereden. Hij moest een kleine knieoperatie ondergaan, maar raakte besmet met een vleesetende, potentieel dodelijke bacterie. Het daaropvolgende jaar kreeg hij tien operaties, waarbij ze telkens een stukje meer uit zijn lijf sneden – heel eng – en al die tijd mocht ik niet op bezoek in het ziekenhuis.
Midden in mijn angst om hem te verliezen werd in China ook mijn 82-jarige moeder opgenomen. Ze woont alleen omdat ze koppig weigert naar een verzorgingstehuis te gaan. Het voelt als mijn plicht om er voor haar te zijn, maar door covid krijg ik geen visum. Ik kan dus al twee jaar lang alleen telefonisch contact met haar hebben.
Intussen is ze weer thuis, maar bij oude mensen kan het snel keren. En omdat mijn vriend binnenkort nóg een operatie moet krijgen, blijven mijn angst en stress voortdurend aanwezig. Chinezen zijn wel veerkrachtig, maar toch verdronk ik de laatste tijd bijna in negatieve energie. Tot ik Proust in de toko tegenkwam.
De oude man legde het met zijn glimlachende ogen aan mij uit: moeilijkheden zijn een essentieel onderdeel van mentale rijkdom. Plots realiseerde ik me dat helen en ziek zijn twee kanten van dezelfde munt zijn en dat deze situatie mij sterker kan maken. Ik mag de pijn niet negeren, maar moet erdoorheen omdat ik er alleen dan iets van begrijp en dus kan groeien.
Covid blijft bij miljoenen mensen de angst en uitputting opdrijven. Maar het is de bedoeling dat je sterker uit dit soort tegenvallers komt. Ik heb in elk geval geleerd kalmer te blijven onder lastige omstandigheden en rationeler om te gaan met problemen. Die oude Chinese koekjesbakker én Franse schrijver hebben me dus een onverwachte fortune gebracht.’
*’Alleen door het lijden ten volle te ervaren kunnen we ervan genezen’
