35 dingen die je nog niet wist over Californië

De droogte waar Californië onder zucht is niet zo bijzonder als we denken, in de Apple Store bij het hoofdkantoor in Silicon Valley kan je geen iPads of iPhones kopen, in de buurt van Santa Cruz wordt een loopje genomen met de zwaartekracht en 32 andere dingen die je nog niet wist over Californië.

Op de vlag van Californië neemt de grizzlybeer een prominente plaats in. Toch komt deze beer al sinds het begin van de 20e eeuw niet meer voor in Californië. De laatste grizzly werd in 1922 doodgeschoten. De bijnaam van Californië was vroeger de Bear State, maar werd na de goudkoorts veranderd in de Golden State. Die bijnaam verwijst overigens ook naar de oranje bloemetjes California Poppies.

Op drie plaatsen in Californië komen jaarlijks grote groepen zeeolifanten bij elkaar op het strand: in Piedras Blancas in de buurt van San Simeon, in Ano Nuevo State Park iets ten zuiden van San Francisco en in Point Reyes National Seashore (maar daar zijn ze moeilijker te zien). Deze gigantische dieren – mannetjes worden zes meter lang en wegen drieduizend kilogram – verblijven acht tot tien maanden in de oceaan en komen twee maal per jaar aan wal: wanneer de jongen geboren worden en om te ruien. Waarom ze al meer dan vijftig jaar naar die drie plaatsen komen weet niemand, maar het is een unieke gelegenheid om deze speelse dieren in de natuur te kunnen observeren.

Californië heeft op dit moment te kampen met een enorme droogte die al drie jaar aanhoudt en waarvan de gevolgen steeds zichtbaarder worden: rivieren en meren staan droog of bijna droog, het aantal bosbranden neemt toe, de prijzen van groente en fruit stijgen, dieren hebben er enorm onder te lijden….. Sinds het midden van de negentiende eeuw is het niet zo droog geweest. Toch is deze droogte niet zo uitzonderlijk. Volgens paleoklimatoloog B. Lynn Ingram van de University of California at Berkeley is deze droge periode minder bijzonder dan we denken: in de Middeleeuwen heerste er een droogte die meer dan honderd jaar duurde. Volgens haar was de 20e eeuw met relatief veel regen juist de uitzondering en niet de huidige droogte.

Alfred Hitchcock vond inspiratie voor zijn film The Birds in Capitola, een kustplaatsje vlakbij Santa Cruz. Op 18 augustus 1961 werden de inwoners daar opgeschikt door massa’s grauwe pijlstormvogels die op hun daken neervielen en straten vol met dode vogels. Achteraf bleken ze te lijden aan een vergiftiging door het eten van schelpdieren. Hitchcock, die Capitola zelf geregeld bezocht, vond het een fascinerend verhaal en gebruikte vervolgens het boek Birds van Daphne du Maurier om zijn beroemde film te maken.

Wie denkt dat je in de Apple Store bij het hoofdkwartier van Apple in Cupertino terecht kan voor – goedkope – iPhones, iMacs of iPods komt bedrogen uit. In deze Apple Store worden alleen Apple accessories en Apple gadgets zoals koffiebekers, pennen, t-shirts, babypakjes met het Apple logo verkocht. Het is wel de enige winkel ter wereld waar je dat soort hebbedingetjes kan kopen.

In Cupertino wordt momenteel een nieuw hoofdkantoor voor Apple gebouwd. Dit kantoor in de vorm van een groot ruimteschip zal volgens Tim Cook het groenste gebouw ter wereld worden.

Het is bekend dat Californië op de Andreas breuklijn ligt, maar er liggen veel meer breuklijnen onder de grond. De aardbeving die in augustus 2014 plaatsvond in Napa werd bijvoorbeeld waarschijnlijk veroorzaakt door de Franklin Fault. Alleen al onder het zuiden van Californië liggen 247 geïdentificeerde breuklijnen. Jaarlijks worden er in Californië dan ook zo’n 500.000 seismologische bevingen gemeten. Wanneer je weet waar je op moet letten zijn veel van die breuklijnen trouwens te zien.

Californiërs zelf zijn er nogal laconiek onder. De meeste gebouwen zijn aardbevingbestendig en de Californiërs zetten hun spulletjes gewoon allemaal achter op de planken in de kast. Mocht de Big One plaatsvinden, ligt het natuurlijk anders. Wat de gevolgen dan zullen zijn weet niemand.

Californië is niet alleen om de aardbevingen en breuklijnen boeiend voor iedereen die in geologie is geinteresseerd, maar ook omdat de staat ongeveer twintig vulkanen telt waarvan er zes waarschijnlijk nog actief van zijn. Dat zijn Medicine Lake, Mount Shasta, Lassen Peak, Clear Lake, Long Valley en Coso Peak.

De botsende en schuivende continentale platen, aardbevingen en vulkanen brengen niet alleen ellende, maar zijn ook voor een groot deel verantwoordelijk voor de prachtige natuur die er in Californië te vinden is. Een goed voorbeeld daarvan is Lassen Volcanic National Park met als pronkstuk de Lassen Volcano en Bumpass Hell waar je met bubbelende modderpoelen, stomende gaten (fumarollen) en kokende waterpoelen Yellowstone in het klein vindt.

Ook in Lassen, maar minder druk bezocht, ligt de Cinder Cone, een perfect gevormde sintelkegelvulkaan. Vanaf de top heb je niet alleen een mooi uitzicht in de krater, maar ook op het landschap eromheen: een merkwaardige combinatie van gitzwarte lavabedden en kleurrijke ‘painted dunes’.

Een laatste vulkanische tip: Lava Beds National Monument waar je zogenaamde Lava Tube Caves kan bezoeken. Deze grotten werden gevormd door langzaam stollende lava en hebben een glimmende en grillige binnenkant. Ze zijn niet op veel plaatsen in de wereld te vinden, ook bv in IJsland, op Hawaii, op de Azoren en op Tenerife. Je mag ze zelf met een zaklamp gaan verkennen.

Een ander ding waar Californië bekend om staat zijn de stranden en die zijn er in overvloed te vinden. Alleen zijn ze vaak minder zonovergoten dan gedacht wordt. Het komt geregeld voor dat de lucht boven de stranden bewolkt is terwijl er honderd meter landinwaarts geen wolkje meer te bekennen is.

Goed nieuws is dan weer dat de mist die vaak boven San Francisco hangt, maar zeer plaatselijk is. Enkele kilometers buiten San Francisco is deze volledig verdwenen.

Een van de stranden die extra vermelding verdient is Bowling Ball Beach in Point Arena bij Mendocino waar op het strand grote rotsblokken in de vorm van bowlingballen liggen. Ook bijzonder: Glass Beach bij Fort Bragg dat vol ligt met mooi gevormde en kleurige stukjes glas.

Ook bij Mendocino kunnen liefhebbers van schelpen terecht in de zee waar ze in het ondiepe stuk zeeoren (abalone), grote schelpen met een parelmoerlaag, kunnen zien. Normaal zijn die alleen op de bodem van de oceaan te vinden.

Op een eenvoudigere manier kan je de zeeoren, maar nog veel meer mooie dingen uit de oceaan zoals zeepaardjes, lichtgevende kwallen en zeesterren, zien in het aquarium in Monterey, onlangs door TripAdvisor uitgeroepen tot het mooiste aquarium ter wereld.

Voor de kust van Monterey ligt de Monterey Canyon, een ongeveer 150 kilometer lange en 3,5 kilometer diepe geul. In die kloof wemelt het van de ansjovissen en andere vissen. Daar komen weer massa’s dolfijnen, zeeleeuwen, zeevogels en walvissen op af. Daarom behoort Monterey tot de beste plaatsen om een walvissentoch te maken.

Ongeveer drie kilometer voor de kust van het stadje Half Moon Bay, net iets ten zuiden van San Francisco, ligt de Mavericks. Dat is een surflocatie waar door de vormen van de rotsen onder water de golven 24 meter hoog kunnen worden. Sinds 1999 vindt er ieder jaar, wanneer de golven hoog genoeg zijn, een surfwedstrijd plaats. De beste surfers ter wereld krijgen een telefoontje, ze hebben dan 48 uur de tijd om naar Half Moon Bay te reizen om op tijd te zijn voor de wedstrijd.

Californië telt heel wat natuurlijke records: zowel het hoogste als het laagste punt in de Verenigde Staten (Alaska even niet meegerekend) liggen hier. Mount Whitney is met 4.421 meter het hoogste punt en Badwater Basin in Death Valley is met 85,5 meter beneden zeeniveau het laagste punt. Je kan ze allebei op dezelfde dag bezoeken want ze liggen maar 135 kilometer van elkaar af.

Een ander record: de oudste boom ter wereld, Metusalem genaamd, staat in de White Mountains in Inyo County. Deze Bristlecone Pine (een soort dennenboom) is meer dan 4800 jaar oud.

Ook de grootste boom, qua volume, ter wereld is te vinden in Californië: de General Sherman, een sequoia in Sequoia National Park. De boom is 83 meter hoog en heeft op de grond een omtrek van 31 meter. De hoogste boom is een Redwood boom, heet Hyperion, heeft een lengte van meer dan 115 meter en staat in Redwood National Park, ook in Californië.

Een van de jongste nationale parken is Pinnacles National Park. In januari 2013 werd dit park het 59e nationale park in de VS. Het staat bekend om zijn merkwaardige rotsformaties, prachtige bloemen en grotten. Bovendien is het een van de weinige plaatsen waar de bedreigde en zeer zeldzame Californische condor te zien is. Je kan het park het beste in de lente of herfst bezoeken. In de zomer loopt de temperatuur op tot boven de 40 graden.

De Californische condor die een spanwijdte van drie meter heeft is de grootste vogel in de VS en domineerde in het verleden het luchtruim. In de 20e eeuw raakte de iconische vogel bijna uitgestorven. De laatste 22 overgebleven vogels werden gevangen om ze te behouden voor een volledig uitsterven. Dankzij een broedprogramma konden de vogels in 1992 weer vrijgelaten worden in de natuur. Ondertussen komen er weer 237 condors voor in de natuur. De vogels worden zestig jaar oud, maar planten zich maar heel langzaam voort. Vrouwtjes leggen maar 1 ei om de twee jaar.

Vanaf Mount Diablo, ten oosten van San Francisco, heb je een van de beste uitzichten ter wereld. Aan de ene kant kan je met een beetje gelukt de Farallon Islands voor de kust van San Francisco zien liggen en aan de andere kant de Sierra Nevada. Enkel vanaf de Kilimanjaro kan je nog verder kijken dan vanaf deze 1084 meter hoge bergtop.

De eerste Mc Donalds werd in 1940 als een barbecuerestaurant geopend door de twee broers Richard en Maurice McDonald in San Bernardino. Nu is het de grootste fastfoodketen ter wereld.

Om bizons te zien hoef je niet perse naar Yellowstone, ook op Catalina Island komen ongeveer 150 bizons voor. Ze leven hier sinds ze in 1924 moesten figureren in de western The Vanishing American.

Californië en ook Arizona, Texas, Utah, Nevada en een deel van Wyoming horen pas sinds 1848 tot de Verenigde Staten. Daarvoor was Palo California, de verzamelnaam voor dat gebied, een deel van Mexico.

Bij Nasa denken we meteen aan Florida, maar ook in Californië is een belangrijk onderzoekscentrum van Nasa te vinden: het Ames Research Center in Mountain View, Silicon Valley. Belangrijke onderzoeken naar bijvoorbeeld supercomputers vinden hier plaats, de grootste windturbines ter wereld zijn er te vinden en het centrum begeleidt belangrijke missies zoals de Kepler missie. Het Research Center zelf is niet open voor bezoekers, maar wel een klein Visitor Center.

In San Francisco ligt de grootste Chinatown buiten Azië. De eerste Chinezen kwamen halverwege de negentiende eeuw naar Californië omdat er goud gevonden was. Later kwamen ze om te gaan werken voor de Central Pacific Railroad. Tegenwoordig leven nog verreweg de meeste Chinees-Amerikanen in Californië.

Californië telt heel wat voedselhoofdsteden: Fresno is de rozijnenhoofdstad, Castroville die van de artisjokken, Gilroy van de knoflook, Watsonville van de aardbeien, Salinas van de sla, Greenfield van de broccoli, Fallbrook van de avocado’s, Chico en Sacramento van de amandelen, Isleton van de asperges en Oxnard van de witte bonen.

Het is eens iets anders dan de Route 66: de El Camino Real. Deze 966 kilometer lange route loopt grofweg van San Diego naar San Francisco en dateert uit de jaren tussen 1683 en 1834. De route, ook California Mission Trail genoemd, heet Koninklijke Route als eerbetoon aan de Spaanse monarchie die de expedities door de Nieuwe Wereld financierde. De El Camino Real loopt langs 21 historische missies, 4 presidio’s (Spaanse forten) en 3 pueblos (kleine dorpjes). Informatie over de route is te vinden op de website van de California Department of Parks and Recreation.

John Muir (1848-1914) wordt gezien als een van de eerste natuurbeschermers. Mede dankzij hem werden Yosemite en Sequoia National Park beschermde natuurgebieden. Zijn naam kom je dan ook overal in Californie tegen. Zo is er de John Muir Trail, een ruim 300 kilometer lange wandelroute door de Sierra Nevada, Muir Woods National Monument, Muir Beach, John Muir College….

Ook fotograaf Ansel Adams was erg onder de indruk van de natuur in het westen van de VS en werd wereldberoemd met de zwart-wit foto’s die hij er maakte. Vooral zijn foto’s van Yosemite zijn populair en worden nog altijd veel verkocht als posters, in kalenders en in boeken.

Vlakbij Santa Cruz ligt een raadselachtige plek: de Mystery Spot. De wetten van de zwaartekracht worden hier getart: een biljartbal rolt op een plank naar boven in plaats van naar beneden, mensen die in werkelijkheid langer zijn dan de persoon naast zich lijken opeens kleiner en meer onverklaarbare verschijnselen. (MS)