48 uur in Turijn: microdosis Italië tegen de najaarsdip

Toe aan een microdosis Italië tegen de najaarsdip? Maak een moodboard van alles wat het land bij je oproept en je komt uit bij de Piëmontese hoofdstad. Enkele tips voor de best gespendeerde 48 uur, in Turijn.

Toegankelijker dan Milaan en in se de bakermat van alles waar Italië voor staat… Turijn heeft palazzo’s, Juventus, Fiat, vermout (Martini & Rossi) én de Alpen. De beste hazelnoten (Nutella!) en truffels, Barolo en Barbaresco voor de wijnaficionado’s of gianduja voor de chocoholics. De grandeur dankt de stad aan de status als eerste hoofdstad van Italië onder het koningshuis van Savoye. Vandaag is het ook de bestemming voor musea én cocktails op (letterlijk) hoog niveau en een geslaagde mix van nieuwe en oude architectuur zonder in te boeten aan het charisma van een doorleefde Italiaanse stad.

Dag 1

9 u: elke dag marktdag

Nog voor je een voet in de straat hebt gezet, hoor je al de typische geluiden van marktkramers en -gangers op de Corso Regina Margherita. Je hoeft slechts de straat over voor fotogenieke kraampjes, stapels kleurig fruit en andere koopwaar op de grote multi-etnische markt. Daarna is het natuurlijk tijd voor koffie bij één van de gevestigde waarden. Turijn telt namelijk heel wat historische bars waarvan het authentieke interieur intact bleef. Die elegantie komt met even chique prijzen als je je spritz aan tafel wil. Een koffietje aan de toog valt bij de Italianen wél nog steeds onder de basisbehoeften.

11 u: cafégeschiedenis

Caffè Torino serveert al sinds 1903 espresso aan de Piazza San Carlo. De gigantische Martini-lichtreclame is een referentiepunt. Ook de koperen stier in het voetpad komt je vast bekend voor. In de Milanese Galleria Vittorio Emanuele II brengt het geluk om je hiel in de mascotte van hun eeuwige rivaal te planten, in Turijn zelf… Idem. Caffè Al Bicerin verkoopt zelfs al sinds 1763 koffie en chocolade. Hier werd dan ook bedacht om ze samen te serveren. De Torinese bicerin-traditie was geboren. Bij Caffè Mulassano (°1907) werd aan de schaarse tafeltjes ooit zelfs de eerste tramezzino opgediend. Ga je toch overstag voor een wijntje op het terras, dan kan je voor een betaalbare lunch langs deli-keten Eataly.

14 u: oorlogssouvenirs

In het oude centrum hou je het koel of droog dankzij de vele elegante arcades en portieken. Tussen de barokke gevels kom je nog een andere stijl tegen. Turijn was namelijk een van de steden die op het hoogtepunt van het Italiaanse fascisme (1931-1937) een architecturale facelift kreeg. Architect Marcello Piacentini tekende een rationalistisch stadsplan uit waarbij hij het neoclassicisme van het novecento met het modernisme van de futuristen combineerde. Op de Via Roma werd het deel tussen Piazza San Carlo en Piazza San Felice aangepakt. De eerste zes blokken bleven in de 18de-eeuwse stijl van Piazza San Carlo. Loop ook even de imposante trappen af bij Gallerie d’Italia. Het 17de eeuws Palazzo Turinetti aan dezelfde piazza kwam beschadigd uit de Tweede Wereldoorlog. De geslaagde renovatie tot hedendaagse exporuimte voor fotografie en videokunst werd in 2022 afgerond. 

16 u: piekmomentje met Alpen-zicht

Op een kwartiertje wandelen zit het Museo del Cinema di Torino, een geweldige plek waarin fans van films en Italiaanse cinema uren kunnen verdwalen. Het filmmuseum huist bovendien in de Mole Antonelliana, de 167,5 meter hoge toren die de skyline van de stad vormgeeft. Anno 1889 was dit het hoogste gemetselde gebouw van Europa. Aanvankelijk een synagoge, werd de Mole door de gemeente opgekocht om er een monument van nationale eenheid van te maken. Voor de verjaardag van de eenwording van Italië, kreeg het in 1961 een panoramische lift. Daarmee kan je nog steeds naar het uitkijkplatform voor uitzicht op de stad én de Alpen. 

18 u: pleinhoppen

Aperitivo! Op een kwartiertje wandelen ligt Largo IV Marzo, een klein plein met enkele cafés. Daar, onder de bomen, vind je het terras van Piola da Cianci. Het bescheiden maar populaire restaurant biedt typische Piëmontese gerechten aan democratische prijzen (een primo voor 6 euro, secondi aan 7 euro). Het is er dan ook altijd erg druk. Heb je niet gereserveerd, dan kan je een drankje bestellen aan de bar en op de stoep geduldig je tafel afwachten. Als afsluiter van de dag zijn de boozy kunstwerkjes van Smile Tree moeilijk te weerstaan. De creatieve cocktailbar ligt op een al even gezellig pleintje, handig op de route richting slaapplek.

Dag 2

9 u: zaterdag marktdag

Quadrilatero Romano is de plek waar Turijn ontstaan is en waar de Romeinse stad stond. Maar is ook dé buurt voor vintage koopjes en Italiaanse antiquiteiten. Al sinds 1857 strekt zich ten noorden van Porta Palazzo de zaterdagse vlooienmarkt Balôn uit. Elke tweede zondag van de maand strijkt de ‘Gran Balôn’ er neer, met nog meer potentiële vondsten. Buiten het weekend zijn er de antiekwinkels. Tegen de namiddag gaat de drukte in de steegjes liggen en lopen de cafés vol. Wie nog energie over heeft kan voor een portie cultuur doorsteken naar de andere kant van het centrum… Of, als het weer het toelaat: richting Parco del Valentino.

14 u: parklife

Het 19^de-eeuwse landschapspark ligt tussen twee bruggen over de Po in. Aan het water dus. Dat maakt het park, zeker ’s zomers, erg populair. L’Imbarchino is een van de trekpleisters in het groen. Het café bestaat uit een blokhut en ietwat provisoire terrassen op twee niveaus bij de Po. Zelf hebben ze geen volwaardige keuken. Toch serveren lekkere lunch, diner en apero, in samenwerking met andere lokale zelfstandigen. Steek je aan de andere kant van het park Ponte Umberto I over, dan kom je uit bij Barz8. De uitstekende cocktailbar shaket en roert op maat, nadat je een aantal vragen hebt beantwoord. Loop vervolgens via Ponte Principessa Isabella weer de stad in voor pizza. Dat Pizzium intussen Milaan, Rome én Turijn mag bedienen, kan in het land van de pizza alleen maar een goed teken zijn.

16 u: cultuur- en culi-toppers

Houden de Alpen het goede weer tegen, dan kan je gaan schuilen in het westen van de stad. Dat ziet er heel anders uit dan het centrum met z’n palazzo’s en galerijen. Ook in Turijn kregen uitgerangeerde industriële gebouwen een hippe herbestemming. Hier vind je de florerende hedendaagse kunstscene, in het voetspoor van het GAM dat er al in 1895 neerstreek. Het patrimonium van de Galleria Civica d’Arte Moderna e Contemporanea bestrijkt de jaren 1800 tot vandaag. Ze organiseren vaak grote expo’s over Italiaanse en internationale kunstenaars. Fondazione Sandretto Re Rebaudengo brengt naast hedendaagse werken ook kunst op het bord. Spazio7, op de eerste etage van de witte kubussen, verdiende een Michelinster.

18 u: sterren in de serre

Voor wat meer experimentele projecten kan je terecht bij Officine Grandi Riparazioni. Het cultuur- en innovatiecentrum zit in het oude treindepot tussen stations Porta Susa en Porta Nuova. Inclusief – uiteraard hippe – bar en resto. Nood aan iets sterkers, dan is er Piano 35. Onder de futuristische nok van de wolkenkrabber van Renzo Piano worden immers pittige drankjes gemixt. Toeval of niet: met 167,25 meter bleef de Grattacielo Intesa Sanpaolo respectvol 25 centimeter lager dan de Mole. Op het gebouw pronkt ook een bioklimatische serre. Sterrenzaak Ristorante Piano35 serveert er lunch en diner, middenin het groen.