Reizen in 2016: zich misdragende reizigers ontsieren het toerisme

Naakt poseren op een heilge berg, selfies maken met een babydolfijntje waardoor het diertje overlijdt of een meer dan honderd jaar oud standbeeld vernielen door erbovenop te klimmen: slechts een paar voorbeelden van alle manieren waarop toeristen zich in 2016 niet wisten te gedragen.

In 2014 werd het magische peil van een miljard toeristen wereldwijd bereikt. Dat aantal zal de komende jaren alleen nog maar toenemen. En hoe fijn toerisme ook kan zijn voor de lokale economie, in steden als Venetië, Barcelona en Rome neemt de ergernis onder de bevolking toe en in de nationale parken in de VS worstelen de rangers om de enorme toeristenstromen in goede banen te leiden.

Het aantal toeristen is niet het enige en misschien niet eens het grootste probleem, maar wel toeristen die een duik nemen in de Trevifontein in Rome, naakt poseren op een heilige berg, een babydolfijntje de dood injagen omdat iedereen er een selfie mee wil maken of zich op andere manieren misdragen. Een kleine bloemlezing van incidenten uit 2016 die het toerisme ontsieren.

In Myanmar werd een Nederlandse toerist gearresteerd omdat hij de stekker uit de geluidsinstallatie had getrokken tijdens een boeddhistische ceremonie. Zijn verklaring: hij kon de slaap niet vatten in zijn ernaast gelegen hotelkamer. De Myanmarezen konden er niet om lachen en pakten de Nederlander op. Hij werd veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf en een boete van 90 euro voor het beledigen van een religie.

Slecht jaar voor Yellowstone

In Yellowstone joegen twee bezorgde toeristen een bizonkalfje de dood in. Ze wilden het diertje beschutten voor de kou door het in de kofferbak van hun terreinwagen te stoppen en naar de parkwachter te brengen. Het trieste gevolg: de rangers moesten het bizonkalfje in laten slapen omdat het niet meer geaccepteerd zou worden door zijn moeder.

Deze toeristen handelden volkomen verkeerd, maar ze hadden tenminste nog goede bedoelingen. Iets wat niet gezegd kan worden van vier jongens uit Canada die “travel the world for a living and make fun and adventurous videos”. Ze dachten dat het een leuke video op zou leveren wanneer ze met z’n vieren dwars door het uiterst kwetsbare geothermale gebied rondom de Grand Prismatic Spring zouden wandelen.

En daar bleef het dit jaar helaas niet bij in Yellowstone. De Casper Star Tribune schrijft dat het een uiterst gevaarlijk jaar was in Yellowstone: verschillende toeristen die te dicht bij bizons of herten kwamen werden aangevallen, toeristen liepen brandwonden op of verdronken in de kokendhete warmwaterbronnen en een vrouw werd overreden door een auto toen ze een foto wilde maken van een zeearend. “Toeristen realiseren zich niet dat Yellowstone een gevaarlijke plaats is”, zegt Yellowstone historicus Lee Whittlesey. ‘”Dit is geen resort, het is geen dierentuin. Het is geen boerderij of ranch. Het is een plaats die je kan doden en daar zijn mensen niet aan gewend.” In de tien drukstbezochte nationale parken in de VS werden alleen al in de maand juli 11.000 incidenten gemeld en dat is maar een fractie van wat er in werkelijkheid allemaal gebeurt. De natuurparken zijn zo uitgestrekt dat de rangers onmogelijk alles kunnen zien.

Schildpadden en babydolfijntje

Dat mensen de natuur en dieren vaak eerder als een kermisattractie zien dan als iets levends waar we zuinig mee om moeten springen, werd pijnlijk duidelijk in Argentinië waar strandgangers een babydolfijntje dat dicht bij de kust kwam uit het water tilden en het aan elkaar doorgaven omdat ze er allemaal een selfie mee wilden maken. Tegen de tijd dat iedereen aan de beurt was geweest, was het diertje overleden.

In Costa Rica zorgde het onverantwoorde gedrag van duizenden toeristen ervoor dat er een jaar lang vrijwel geen nieuwe schildpadden geboren zullen worden. Gedurende vier dagen per jaar komen in het Ostional Wildlife Refuge in Guanacaste dwergschildpadden (ook warana’s of Olive Ridley dwergschildpadden genoemd) naar het strand om eieren te leggen. Ieder jaar komt er een handjevol toeristen op af, maar dankzij op social media geplaatste foto’s stond het strand dit jaar vol met toeristen. Ze sprongen tussen de schildpadden door en lieten hun kinderen een ritje maken op de schilden van de dieren. De schuchtere schildpadden maakten rechtsomkeer en slaagden er amper in hun eieren op het strand achter te laten.

Osaka trekt in de lente altijd grote groepen toeristen die komen kijken naar de prachtige roze kersenbloesem. Chinese toeristen vonden het dit jaar niet genoeg om ernaar te kijken. Ze klommen in de bomen om betere foto’s te kunnen maken en schopten en duwden tegen de bomen om een roze regen van dwarrelende blaadjes te veroorzaken. De kwetsbare bomen raken daardoor beschadigd en kunnen er zelfs door sterven.

Selfies die misgaan

Sommige toeristen hebben niet alleen geen respect voor de natuur, maar ook niet voor de unieke bouwwerken die ons zijn nagelaten uit het verleden. Zo wilde een 24-jarige toerist in het Rossio station in Lissabon een selfie maken met het 126 jaar oude beeld van koning Dom Sebastiao. Om het perfecte plaatje te kunnen schieten klom hij op de sokkel en trok daarbij het hele beeld omver waardoor het op de grond in stukken uiteen spatte.

Een jaar eerder gebeurde iets soortgelijks in de Italiaanse stad Cremona waar een groepje toeristen op het beeld van twee Herculessen bij het Loggia dei Militi paleis klommen (hét symbool van de stad) om een selfie te maken. Daardoor brak een stuk van het beeld af.

Twee toeristes uit Californië en Japan wilden op een andere manier bewijzen dat ze in Italië waren geweest en krasten hun namen in respectievelijk het Colosseum en op de marmeren muur van de Dom in Firenze.

Venetië is een van de steden waar de inwoners het meeste last hebben van toeristen. In augustus verspreidden de inwoners zelfs flyers met de tekst: “Toeristen, ga weg!!! Jullie maken dit gebied kapot!”. Toeristen die vanaf bruggetjes een duik nemen in de kanalen en daarbij bovenop een watertaxi belanden of een tentje midden in het historische centrum opzetten om te overnachten maken de situatie er natuurlijk niet beter op.

Ook in Myanmar, waar tot voor kort nog weinig toeristen kwamen in verband met het militaire regime, beginnen ze de lasten van het toerisme te ondervinden. Tot grote schrik van de Myanmarezen klimmen toeristen op de talrijke boeddhistische tempels die het land rijk is om foto’s van de omgeving en de ondergaande zon te maken.

Dat het niet de bedoeling is om eeuwenoude bouwwerken zoals de piramides in Egypte te beklimmen lijkt vanzelfsprekend, maar niet voor een Duitse toerist die dacht dat een selfie vanaf de top van een piramide niet alleen een leuk plaatje voor zijn vrienden zou opleveren, maar ook het kwakkelende toerisme naar Egypte een boost zou kunnen geven. De Egyptenaren dachten daar anders over: de jongen is zijn hele leven niet meer welkom in Egypte.

Het helpt natuurlijk niet wanneer een tieneridool als Justin Bieber het verkeerde voorbeeld geeft. Tijdens een reis door Mexico bezocht Bieber de Maya-ruïnes in Tulum. Bieber wilde met een blikje bier in zijn hand de tempels beklimmen. Toen de opzichters hem tegenhielden trok hij zijn broek omlaag en schold ze uit. Ster of niet: Bieber werd het tempelcomplex uitgezet.

Streaken op een heilige plaats

En dat brengt ons meteen bij de merkwaardige neiging van sommige toeristen om hun kleren uit te trekken bij plaatsen die voor anderen heilig zijn. In Machu Picchu werden de afgelopen twee jaar verschillende toeristen gearresteerd die in hun nakie tussen de gebouwen in de heilige Incastad renden en naaktfoto’s in body builderspose maakten.

Ook op de heilige berg Kinabalu in Maleisië ging een groep toeristen uit de kleren. Een paar dagen later liet een aardbeving de berg trillen. Er kwamen achttien mensen om het leven. De schuld van de toeristen en hun provocerende gedrag, volgens de inwoners. Voor de toeristen zelf viel de straf uiteindelijk mee: 3 dagen cel en 1200 euro boete.

Ook op andere manieren tonen toeristen soms weinig respect voor de religieuze overtuigingen van anderen. Bij de Kiyomizu-dera tempel (heilig water tempel) in de Japanse stad Kyoto, staan gelovigen in de rij om een bekertje te vullen met het heilige water. Een Chinese toerist had geen zin om te wachten, maar stapte in de heilige bron om daar een hele fles te vullen met water.

Hoe moet het dan wel?

Kort gezegd komt het erop neer dat je alles wat de hierboven beschreven toeristen uithaalden niet moet doen. Gedraag je bij archeologische sites alsof je in een museum bent waar je niet aan de schilderijen mag zitten of op de beelden mag klimmen. Respecteer de heiligheid van plaatsen door je op de voorgeschreven manier te kleden geen foto’s te maken van monniken en je aan de andere regels te houden die er gelden.

Houd in de natuur altijd afstand van de dieren, ook als ze tam lijken. Zelfs een klein, schattig eekhoorntje kan bijten en nare ziektes overbrengen. Wilde dieren moeten wild blijven. Zo niet verliezen ze hun angst voor mensen en kunnen ze gevaarlijk worden. Dat betekent niet alleen risico’s voor de toeristen, maar het kan funest uitpakken voor de dieren. Denk maar aan het bizonkalfje in Yellowstone, bizons en beren die gedood worden nadat ze mensen die te dicht in hun buurt waren gekomen hadden aangevallen of de schildpadden die hun eieren niet konden leggen.

Bedenk dat wat je op sociale media post grote gevolgen kan hebben. Zet je een foto van jezelf met een beer online, dan willen andere reizigers ook zo’n foto met een sneeuwbaleffect tot gevolg. Dat gebeurde bijvoorbeeld in Lake Tahoe waar het nemen van bearselfies een levensgevaarlijke rage werd.

Je kan het maken van foto’s wel op een positieve manier gebruiken. Zo roepen rangers in Yellowstone nadrukkelijk de hulp van het publiek in bij het signaleren van overtredingen. Foto- of filmmateriaal kan helpen om de overtreders op te sporen.

Lees in onze berengids wat je moet doen wanneer je een beer tegenkomt, hoe je groen kan reizen, hoe je van een vakantie kan genieten zonder dieren te mishandelen en over plaatsen waar je beter geen selfie maakt.