Kazerne Dossin in Mechelen vernieuwt memoriaal

Museum, memoriaal en onderzoekscentrum Kazerne Dossin in Mechelen heeft haar memoriaal vernieuwd.

Het memoriaal is een plaats voor herinnering aan de meer dan 25.500 slachtoffers van de Holocaust die vanuit Mechelen werden gedeporteerd. Het vernieuwde memoriaal kreeg een nieuw concept met nieuw materiaal dat andere inzichten geeft over wat er toen gebeurde, en biedt ook een unieke kijk in het familiale leven van de slachtoffers in de jaren voor de Holocaust.

Sinds 1996 vormde de voormalige Dossinkazerne het Joods Museum voor Deportatie en Verzet, maar dat werd te klein waardoor besloten werd aan de overkant van de straat een nieuwbouw te zetten. Het museum en onderzoekscentrum kregen onder de naam Kazerne Dossin een plek in de nieuwbouw in 2012, maar het memoriaal bleef in de oude Dossinkazerne. Toch werd ook daar een renovatie noodzakelijk, waardoor het memoriaal de deuren sloot en een nieuwe invulling kreeg.

Zondag werd het vernieuwde memoriaal officieel geopend in aanwezigheid van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA), Vlaams minister van Inburgering en Gelijke Kansen Bart Somers (Open Vld) en verschillende andere prominenten.

‘Het museum geeft een analyse van de geschiedenis, hoe het zover is kunnen komen, maar het memoriaal geeft echt inzicht in de slachtoffers’, zegt Antoine Goldschmidt, die het concept voor het nieuwe memoriaal bedacht en uitwerkte. ‘Wie waren die mensen? Hoe leefden ze? Welke job hadden ze? Het geeft aan nabestaanden de mogelijkheid om de slachtoffers te gedenken die geen grafzerk hebben.’

Volgens Goldschmidt heeft het vernieuwde memoriaal meer emotie dan het vorige. ‘De slachtoffers verloren tijdens de Holocaust hun waardigheid, hun menselijkheid en hun identiteit’, zegt hij. ‘Dit memoriaal geeft hen dat terug. We zien gewone mensen, in hun dagelijkse leven, het zouden je eigen familieleden of je buren kunnen zijn. Bezoekers aan het memoriaal zullen zich kunnen identificeren met de slachtoffers, waardoor ze niet meer alleen een nummer zijn, zoals de nazi’s besloten, maar ze opnieuw mens worden.’

In de kelder worden de namen van alle slachtoffers die uit Mechelen werden gedeporteerd opgesomd. Wie ze allemaal wil beluisteren, heeft daarvoor meer dan 24 uur nodig. Er is een groot ereteken, bestaande uit het jiddische woord Sakhor, wat ‘nooit vergeten’ betekent, en witte kiezelstenen die de slachtoffers voorstellen. In het vernieuwde memoriaal is ook het schilderij ‘Meisje met het rode haar en groene jasje’ te zien. De Joodse Irene Spicker, die de Holocaust overleefde dankzij haar schildertalent, maakte het schilderij.