Caesar zag er minder heroïsch uit dan gedacht

De buste was het idee van archeoloog Tom Buijtendorp, van wie tegelijk het boek ‘Caesar in de Lage Landen’ verscheen. D’Hollosy gebruikte onder meer zijn nu daarin gepubliceerde onderzoeksresultaten. Ze ging voor het gezicht van Caesar verder uit van twee bustes, één uit Leiden en één uit Turijn, en van munten met Caesar erop uit diens eigen tijd. Vooral van de kop in Turijn lijkt zeker dat die bij leven en redelijk realistisch is gemaakt, zegt Buijtendorp. ‘Zo heeft hij een gekke bobbel op zijn hoofd. Een medicus zei dat zoiets ontstaat bij een zware bevalling. Dat verzin je niet als kunstenaar. En realistische portretten waren in de mode’.

Het beeld in Leiden lijkt erg op dat in Turijn, al is de machtigste man van zijn tijd daar een stuk van zijn voorhoofd, mond en neus kwijt. D’Hollosy maakte een 3d-print van de kop uit Leiden. Daar haalde ze de bovenste laag vanaf om daarna een nieuwe aan te brengen, waarbij ze klei en siliconenrubber gebruikte. Zo kreeg Julius een levensecht gezicht. ‘Als de twee gebruikte beelden lijken, lijkt mijn hoofd ook, aldus d’Hollosy. ‘Ik laat hem niet vrolijk en vriendelijk kijken. Hij was wel een veldheer die over lijken ging’, voegt ze toe.

Volgens oude bronnen had hij bijna zwarte ogen en een wat witte huid. Die gaf D’Hollosy hem dus, net als peper-en-zout-kleurig haar. Veel haar is het niet, want de haardos van postume beelden is verzonnen. ‘Hij valt nu een beetje van zijn voetstuk’, zegt Buijtendorp. ‘Hij was qua overwinningen en uiterlijk minder heroïsch dan gedacht’.

Hij noemt het waarschijnlijk dat Caesar vlakbij de Limburgse Sint Pietersberg zijn grootste nederlaag leed. Hij moet daar ook echt hoogstpersoonlijk hebben rondgelopen. ‘Het Jekerdal klopt precies met de beschrijving die Caesar geeft’, zegt hij, terwijl lang is aangenomen dat Caesar niet of nauwelijks in de Lage Landen kwam, wijzen recente ontdekkingen en analyses erop dat hij ongeveer de helft van zijn campagnetijd in het noorden doorbracht, met flinke tegenslagen’.

Tom Buijtendorp – Caesar in de Lage Landen. De Gallische Oorlog langs Rijn en Maas, 2018, 384 pagina’s, geïllustreerd, 25 euro, Omniboek