Vijftien van de mooiste kleinere stadjes in Kroatië

Van het kleinste stadje ter wereld tot een kunstenaarsplaats aan een prachtige natuurlijke haven: vijftien van de mooiste minder bekende stadjes en dorpen in Kroatië.

Vukovar

Vukovar ligt op de plaats waar de machtige rivieren Donau en Vuka elkaar ontmoeten. Tegelijk is het een symbool van de Kroatische onafhankelijkheid. In de herfst van 1991 werd de mooie stad verwoest na een verzet dat maandenlang duurde. Daaraan dankt Vukovar zijn reputatie als heldenstad. Een groot deel van de stad werd herbouwd, maar overal zijn nog de sporen van de oorlog te zien, onder andere in de watertoren.

De Vučedol duif, het barokke stadscentrum, de beroemde watertoren, het Eltz kasteel… Vukovar, gelegen in de vlakte van Slavonië en Syrmië, verliest nooit zijn pracht en charme, ongeacht het seizoen.

Vrboska

Naast een smalle en kronkelende fjord ligt Vrboska, het kleinste stadje van het eiland Hvar. Ook al is het het kleinste stadje, Vrboska is de schat van het eiland. Gesticht in de vijftiende eeuw, wordt het vaak ‘Klein Venetië’ genoemd vanwege de vele kleine bruggen. Smalle, kronkelende straatjes, dennenbossen, stenen gebouwen in gotische, renaissance en barokstijl en een klein eilandje in het midden van het stadje doen denken aan een oude, romantische ansichtkaart.

Stari Grad

Stari Grad op het eiland Hvar is de oudste stad van Kroatië. Sommige historici beweren zelfs dat het de oudste stad in heel Europa is. Toevallig betekent Stari Grad oude stad in het Kroatisch. De oude stad is geboren in hetzelfde jaar als Aristoteles, maar is nog steeds zeer vitaal en charmant en combineert de mystieke vibes van de oudheid met een authentiek mediterrane geest.

Het oude Griekse centrum van de stad zit vol met interessante verborgen plekjes: van restaurants met lokale gerechten tot galeries, souvenirwinkels en delicatessenwinkels met biologische lokale producten. Srinjo kola (Middenstraat) is een beetje de Monmartre van Stari Grad. Als je door deze centrale straat wandelt, kom je op een van de twee indrukwekkende pleinen. Het ene ligt voor de parochiekerk van Sint-Steven en het andere heet Škor. In de zomer worden beide pleinen omgetoverd tot podia, waar tal van culturele evenementen en concerten plaatsvinden. Wees niet verbaasd als je a capela-klanken hoort opklinken vanuit elke hoek van de stad. Het is de traditionele klapa-zang waar Stari Grad beroemd om is. Geniet van openluchtconcerten van traditionele klapa-zangers en Dalmatische dansen tijdens een bezoek aan het culturele zomerprogramma in Stari Grad.

Hvar

De stad Hvar op het gelijknamige eiland is een unieke mix van mediterrane natuur en een rijk en divers cultureel en historisch erfgoed. Het eiland Hvar is het langste en zonnigste Kroatische eiland. Het is bedekt met pijnbomen en heeft een aangenaam klimaat, zelfs voor wijnbouw. Talrijke pittoreske stranden, een kristalheldere zee, veel zon, een rijk cultureel en historisch erfgoed en de geur van lavendel, olijven en wijn zijn maar een paar redenen waarom het eiland Hvar wijd en zijd bekend is.

Trogir

Door zijn geografische ligging is Trogir altijd een perfecte plaats geweest om te leven. Met zijn natuurlijk beschermde haven, vele bronnen met drinkwater, vruchtbare grond in het achterland en steen uit plaatselijke steengroeven, is Trogir al meer dan 3.600 jaar bewoond. Deze inspirerende mediterrane stad heeft sinds de tijd van de oude Grieken vele grote kunstenaars aangetrokken. Deze meesters woonden in Trogir en maakten er enkele van hun beroemdste meesterwerken. In de loop van de eeuwen is Trogir een prachtige schatkamer met vele historische en culturele monumenten geworden. UNESCO heeft het in 1997 op de lijst van beschermde werelderfgoederen geplaatst.

In de geplaveide straten van Trogir zijn talrijke sporen van plaatselijke en buitenlandse meesters bewaard gebleven: vakkundig uitgehouwen in de stenen gevels van de stad, ogenschijnlijk onbeduidende inkepingen, deuken, streepjes, halve maantjes, bloemen, bladeren en twijgen, bijlen, blauwdrukken en merels. Trogir is de stad met het grootste aantal van dergelijke stenen tekens in Europa. Elk teken heeft zijn eigen betekenis. De meesters hakten ook spelletjes in steen om tijdens de bouwpauze te spelen.

Sibenik

Šibenik is een uitzonderlijk mooi plaatsje. Het ligt op een adembenemende plaats aan een natuurlijke haven met voor de kust 130 onbewoonde eilandjes die als bobbels boven het blauwe water uitsteken en samen de Kornati archipel vormen. In het stadje is de imposante Renaissance kathedraal uit 1434 het pronkstuk. Verder vind je om iedere hoek in het historische centrum een verrassing: een oud kerkje, een knus pleintje….

Skradin

Op 15 kilometer van Sibenik ligt Skradin, een romantische mediterrane stad met straten met kinderkopjes, bogen en trappen. Het stadje ligt bij de ingang van Krka National Park in een beschermde natuurlijke baai. De geschiedenis van het stadje gaat twee eeuwen terug in de tijd. Door zijn schoonheid werkte Skradin als een magneet op allerlei veroveraars. Soms had dat desastreuze gevolgen, maar daardoor zijn er ook sporen van allerlei culturen te vinden: Liburniërs, Romeinen, Goten, Venetianen en Turken.

Omis

Omis is een duizend jaar oude stad die ooit werd geregeerd door piraten. Het stadje ligt op een prachtige plek aan de monding van de Cetinarivier en omringd door hoge kliffen. Je vindt er forten met sensationele uitzichten, oude kerken en een achterland met familiebedrijven die lokale producten maken. Ook vind je hier het grootste zandstrand van Dalmatië. Op slechts tien minuten van het stadscentrum kan je je op een actieve manier uitleven omdat de bergen hier de zee aanraken: raften, canyoning, ziplining en free climbing. Daaraan dankt het stadje de bijnaam ‘Kroatië’s avonturenhoofdstad’.

Groznjan

Grožnjan ligt op een romantische heuvel omgeven door het groene Istrische landschap. Toen in de jaren zestig een muziekacademie hier neerstreek, volgden in haar kielzog al gauw een hele sliert muzikanten en artiesten, zodat het plaatsje uitgroeide tot een echt kunstenaarsdorp. Het stadje telt zo’n 20 kunstateliers en galerijen. In de zomer wordt de stad omgetoverd tot één groot podium en weerklinkt muziek door de straatjes – van jazz tot klassiek.

Hum

Hum telt maar twaalf huizen en zo’n dertig inwoners en toch is het een stad, de kleinste ter wereld. Je bent er snel uitgekeken, maar het is een schattig plaatsje middenin de prachtige natuur. Het ministadje ligt in Istrië in het noordwesten van Kroatië en bestaat uit slechts 2 straten, drie huizenblokken en een prachtige barokke kerk. Naast de kerk staat een 22 meter hoge verdedigingstoren die in 1522 werd gebouwd. Je kan een bezoekje aan Hum gemakkelijk combineren met een ritje naar Grozjnan, Motovun en Buje.

Labin

Labin ligt op een heuvel vlakbij de kust die boven de wijde omgeving uitsteekt. Het stadje bestaat uit twee delen: een mooi charmant gedeelte op de top van de heuvel met een wirwar van middeleeuwse straatjes en een lager gelegen minder aantrekkelijk deel dat ontstond in verband met de mijnbouw. Op vijf kilometer van Labin ligt het vissersdorpje Rabac met enkele mooie kiezelstrandjes.

Rastoke

Rastoke is een dorpje dat tegen de stad Slunj aanligt en bekendstaat om de watervalletjes en de vele historische watermolens aan de rivier Slunjcica waarvan de oudste in de 17^e eeuw werd gebouwd. Het wordt daarom wel eens ‘de kleine meren van Plitvice’ genoemd. Rastoke staat ook bekend om het weven met vlas en hennep. Tijdens de Joegoslavische Burgeroorlog tussen 1991 en 1995 werd er veel schade aangericht aan de traditionele huizen in het dorp. Maar alles is zo goed herbouwd dat de sporen van de oorlog nog amper te zien zijn. 

Cigoc

Cigoc is een heel klein dorpje met maar iets meer dan honderd inwoners ten zuidoosten van Zagreb. Het staat bekend om de traditionele houten huizen en de ooievaars. Er wonen ongeveer evenveel ooievaars als mensen en het draagt dan ook de officiële titel ‘Europees dorp van ooievaars’. Iedere laatste zaterdag in juni wordt de aanwezigheid van de grote vogels gevierd met het festivals ‘Dag van de ooievaars’ met allerlei culturele en gastronomische evenementen. De ooievaars arriveren half maart en blijven tot het einde van de zomer wanneer ze naar Afrika trekken om daar de winter door te brengen. Paartjes die hun hele leven bij elkaar blijven, gebruiken vaak jaren achter elkaar hetzelfde nest. Bijzonder in Cigoc is dat de nesten niet op schoorstenen gebouwd worden, maar op de daken zelf, schrijft Croatia Undiscovered. In het verleden werd de hoogte van de belastingen vastgesteld aan de hand van het aantal schoorstenen en ramen en daarom hebben de huizen in Cigoc vrijwel geen schoorstenen.

Motovun

Motovun is een pittoresk middeleeuws stadje op de top van een 270 meter hoge heuvel boven de vallei van de rivier Mirna in Istrië. Net als Groznjan ligt ook Motovun in het groene deel van Istrië en zijn de invloeden van de Italiaanse cultuur duidelijk zichtbaar en voelbaar. Motovun is rijk bedeeld met natuurlijke en culturele bezienswaardigheden en het is trots op zijn uitstekende wijnmakerijen en traditionele gastronomie, die grotendeels gebaseerd op truffels afkomstig uit het eikenbos aan de voet van de heuvel waarop Motovun ligt.

Pucisca

Pucisca op het eiland Brac behoort tot de mooiste kleine stadjes in Europa. Het eeuwenoude stadje ligt aan een prachtige diepe baai en de gebouwen zijn gemaakt van witte zandsteen uit de omgeving. De rijkere mensen wilden vroeger huizen aan het water en daar zijn dan ook de grote, ruime woningen te vinden. Daarachter, tegen de heuvel aangebouwd, liggen kleinere, historische huizen. Het stadje is rijk aan stenen monumenten. Sommige zijn eeuwenoud, andere werden recenter gemaakt door leerlingen van de enige steenhouwersschool in Kroatië.

Vrbnik

Vrbnik ligt op een imposante klif op het eiland Krk. Het lijkt net alsof het stadje een verbinding vormt tussen de blauwe zee waar het bovenuit rijst en de even blauwe lucht boven Vrbnik. Het stadje is gebouwd in harmonie met de natuur en wordt omringd door verschillende fraaie stranden. Vrbnik staat bekend om de Glagolitische inscripties. Dat is het oudste Kroatische geschrift waarvan de geschiedenis teruggaat tot de negende eeuw. Een groot deel van dit Glagolitische erfgoed kan je bekijken in het museum Knezev Dvor. Vrbnik staat ook bekend om de lokale wijnen die gemaakt worden van de autochtone Vrbnicka Zlahtina druiven.

Kumrovec

Kumrovec ligt iets ten noorden van Zagreb en is vooral bekend als geboorteplaats van Josip Broz Tito, tussen 1953 en 1980 de president van het toenmalige Joegoslavië. Je kan er ook het huis bekijken waar hij geboren en getogen is. In Kumrovec maak je een soort reis terug in de tijd, naar een 19^e-eeuws Kroatisch plattelandsdorpje. Iets ten noorden van Kumrovec liggen de resten van een politiek internaat dat in 1981 in opdracht van Tito werd geopend. Het werd gebouwd in modernistische stijl in de hellingen van een heuvel.

Veel meer informatie over Kroatië vind je op de website van de Kroatische Toeristische Dienst.