Na enkele pop-ups in onder meer Antwerpen opent de Chinese onlinegigant Shein voor het eerst een permanente winkel in Parijs. Een aankondiging die meteen een storm van kritiek ontketende. Een recent sekspoppenschandaal gooide nog extra olie op het vuur. Waarom ligt deze winkel zo gevoelig?
In het warenhuis BHV in hartje modehoofdstad Parijs krijgt Shein een fysieke shop. De online retailer plant bovendien nog tijdelijke winkels elders in Frankrijk, maar die plannen stuiten op verzet. Waarom is de komst van een bakstenen winkel van Shein zo controversieel?
Het Chinese bedrijf lanceert iedere dag duizenden nieuwe stuks op hun webshop, verkoopt die voor bodemprijzen online en levert rechtstreeks aan klanten overal ter wereld. Critici wijzen erop dat de échte kost niet op het prijskaartje staat, maar gedragen wordt door de arbeiders achter de schermen – en door het milieu. Documentaires en onderzoeksjournalistiek brachten wantoestanden in de fabrieken en bij de thuisarbeiders die voor Shein werken aan het licht. Het merk zelf reageert telkens verontwaardigd op de bevindingen, maar gaat onverminderd verder met produceren. Ook kopiëren ze schaamteloos ontwerpen van onafhankelijke ontwerpers en grote modehuizen.
De snelle groei van Shein is niet alleen te danken aan lage prijzen, maar ook aan uitgekiende verkooptechnieken. Het merk produceert telkens kleine oplages: wordt een stuk online een hit, dan volgt een grotere productie. Blijft de vraag uit, dan verdwijnt het item. Met behulp van artificiële intelligentie speelt Shein razendsnel in op de consumentenvraag. Zo houdt het bedrijf amper overschotten over – het enige milieuvoordeel dat het kan voorleggen.
Schadelijke stoffen
Niet enkel het milieu en de arbeiders dragen de gevolgen van het businessmodel. Uit verschillende onderzoeken bleek dat Shein-producten – van slippers tot juwelen – toxische stoffen bevatten die de gezondheid van klanten kunnen schaden. Zulke producten zouden in Europa eigenlijk niet verkocht mogen worden.
Alsof dat nog niet volstond, kwam er recent een nieuw schandaal bij. De Franse consumentenwaakhond trof sekspoppen die op kinderen lijken aan op het platform van Shein. De Franse minister van Financiën, Roland Lescure, dreigde het bedrijf zelfs de toegang tot de Franse markt te ontzeggen als zulke producten opnieuw opduiken. Shein verwijderde de poppen intussen uit de webshop.
Politieke actie tegen de winkels van Shein
De opening van een fysieke shop van Shein staat haaks op de Franse strijd tegen ultrafast fashion. Frankrijk keurde onlangs een wet goed die de verkoop en marketing van ultragoedkope mode aan banden moet leggen. Via een milieubelasting, reclameverboden en sancties wil de regering de ecologische impact van spelers als Shein en Temu verminderen. De belasting kan tegen 2030 oplopen tot tien euro per kledingstuk – of maximaal vijftig procent van de verkoopprijs – afhankelijk van de milieuscore. Ook influencers die deze merken promoten riskeren boetes.
Véronique Louwagie, de Franse minister van Handel en Kleine Ondernemingen, kondigde aan dat ze actie onderneemt tegen de geplande winkels. Ze nam contact op met de top van Galeries Lafayette, met burgemeesters van steden waar nieuwe vestigingen gepland zijn, en met de staatsbank Caisse des Dépôts, die betrokken zou zijn bij de vastgoeddeal.
‘Shein heeft een negatieve invloed op de vitaliteit van onze regio’s, vernietigt banen en vormt oneerlijke concurrentie voor lokale winkels,’ verklaarde ze aan persagentschap Reuters.
Acties en boycots
Dat Shein voet aan grond kreeg bij BHV, is te danken aan Société des Grands Magasins (SGM). Dit bedrijf wilde het noodlijdende warenhuis nieuw leven inblazen en met Shein een jonger publiek aantrekken. Maar het plan liep uit op een PR-ramp.
Galeries Lafayette kondigde inmiddels aan dat het de franchiseovereenkomst met SGM beëindigt. Daarmee verdwijnt de naam Galeries Lafayette van de regionale warenhuizen, waar de tijdelijke Shein shops gepland staan.
Ook andere spelers nemen afstand. Enkele onafhankelijke Franse modemerken trokken hun producten terug uit BHV. ‘Het zou niet logisch zijn om in dezelfde winkel als Shein verkocht te worden,’ zei Guillaume Alcan, medeoprichter van het ethische schoenenmerk Odaje, aan Le Monde.
Zelfs Disneyland Parijs liet weten zijn geplande kerstpop-up in BHV te annuleren en geen etalages meer te ontwerpen voor de eindejaarsfeesten, ‘omdat de omstandigheden niet langer gunstig zijn om rustig kerstevenementen te organiseren.’
Een Franse staatsbank stapte uit de onderhandelingen over de aankoop van het gebouw, en het stadhuis van Parijs blokkeerde plannen om het BHV-logo op een rugbystadion te plaatsen. Intussen voeren BHV-medewerkers actie met stakingen en betogingen tegen de komst van Shein. Ook zijn er verschillende online petities te vinden die eisen dat Shein terug verdwijnt uit de winkelstraten van Parijs. Een verhaal dat ongetwijfeld nog een staartje krijgt.
