Wie ethisch wil consumeren, moet eerst huiswerk maken. We worden murw geslagen met greenwashing en zien door de bomen het bos niet meer. Sta me toe dat absurd te noemen.
Snuisteren op de bioboerenmarkt en met lege potten naar de zero waste shop trekken: noem me gerust een gembertheeslurpende hippie, maar dat vind ik hemel op aarde. Helaas staat een fulltime job met kantooruren en een stevige verbouwing niet toe dat ik mijn boodschappen enkel in dit soort paradijselijke omgevingen doe.
Op naar de meest nabijgelegen supermarkt dus, die open is tot acht uur ’s avonds. Ondanks het vriendelijke personeel en de geur van vers brood ga ik er steevast buiten met een wrang gevoel. Heb ik wel de juiste keuzes gemaakt? Ik trek naar een supermarkt die uitpuilt van producten, maar blijf op m’n honger zitten.
De kluts kwijt
De vragen die je je kunt stellen als consument, zijn om van te duizelen. Wat is beter: een plastic zakje of een katoenen exemplaar? Een fles frisdrank in glas of plastic? Een biologische stuk fruit dat ettelijke landen heeft doorkruist en in een plastic verpakking zit of een lokale variant, die niet biologisch werd geteeld? Is het label dat op een product staat wel betrouwbaar? Is een broek van gered zeeplastic beter dan een van biokatoen? Hoeveel water was er nodig om deze jeans te produceren? Zelfs met de beste bedoelingen koop je per ongeluk producten die moderne slavernij in de hand werken, de plastic soup aandikken of een monsterlijk milieuverwoestend bedrijf steunen.
Waarom vinden we in winkels geen duidelijke informatie over de herkomst van onze voeding en kledij?
Omdat mijn job bestaat uit vragen stellen, researchen en lezers inspireren, kan ik dit tijdens mijn werkuren doen. Ik ben er mij echter bewust van dat de modale Vlaming wel wat beters te doen heeft dan huiswerk maken vooraleer hij naar de supermarkt of modeboetiek trekt. Waarom vinden we in winkels geen duidelijke informatie over de herkomst van onze voeding en kledij?
Richtingsaanwijzers
We doen plastic attacks, kopen lokaal, shoppen zero waste, zoeken naar producten met een biolabel en Fair Trade certificaat, vermijden palmolie, proberen te consuminderen, downloaden apps om ons te helpen bij het winkelen, gaan de straat op met slogans, tekenen petities en drinken koffie uit een herbruikbare beker. Kortom, het zit wel snor met de inspanningen van de bewuste consument anno 2019.
Als bedrijf mag je je stilaan diep schamen over greenwashing, als supermarkt mag je kritischer inkopen en als overheid mag je eens goed nadenken over wetgeving die écht vooruitgang boekt – en de aarde dus niet naar de knoppen helpt omdat we graag pochen over onze koopkracht.
Investeer in onderzoek, wees strenger voor mensonterende en milieubelastende producenten en geef consumenten de informatie waar ze naar vragen.
Ik ben de grootste voorstander van de ‘alle beetjes helpen’-mentaliteit en het glas is als je het mij vraagt halfvol. Maar krijgen we alsjeblieft hulp? Waar blijft de duidelijke, transparante en eerlijke communicatie? Burgers sussen met loze beloftes – ‘we zijn ermee bezig’ – en vage doelstellingen – ‘in 2021 zijn al onze ingrediënten duurzaam’ – volstaat niet.
Dromen over een wereld waarin we enkel nog producten kunnen kopen die eerlijk en ecologisch verantwoord zijn, is waarschijnlijk te naïef. Kunnen we dan op z’n minst bij het binnenwandelen van een supermarkt of modeboetiek heldere informatie krijgen over waar we bioproducten kunnen vinden, hoeveel kilometer een product heeft afgelegd en wat er met overschotten gebeurt? Deel je winkels duidelijker in of plant desnoods gigantische plakkaten bij de inkom, maar geef ons onafhankelijke informatie over wat je verkoopt. Dat is toch echt niet teveel gevraagd?
Brol
Wanneer de bedrijven en handelaars die winst maken op de kap van mensen in het Zuiden en de aarde zélf moeten nagaan hoe duurzaam een product is, zullen ze hopelijk doorhebben dat er nood is aan meer research en minder schone schijn. Wanneer beleidsmakers deze eis in wet moeten gieten, zullen ze ontdekken dat de beschikbare informatie ontoereikend is. De oplossing? Investeer in onderzoek, wees strenger voor mensonterende en milieubelastende producenten en geef consumenten de informatie waar ze als burgers naar vragen.
Pomp gerust wat marketingbudget in het helder informeren van je klanten.
En durf niet te mopperen dat dit te veel geld zal kosten, want zo goedgelovig zijn consumenten nu ook weer niet om te denken dat reclamecampagnes gratis aan de bomen groeien. Pomp gerust wat marketingbudget in het helder informeren van je klanten, dat is pas goede reclame.
Zijn bedrijven, winkeluitbaters en marketeers bang dat we geen brol meer willen kopen als we het volledige verhaal kennen? Trek conclusies en stop met ons brol aan te smeren alsof het onontbeerlijke producten zijn, die ons in de gelukkigste mensen op aarde zullen transformeren. We trappen er niet meer in. We eisen transparantie.
Initiatieven zoals ‘Ik ben meer dan mijn kassaticket’ tonen aan dat er vraag is naar meer informatie en duurzame producten in supermarktketens. Deze beweging wordt getrokken door burgers die van duurzame voeding in de supermarkt de gewoonste zaak van de wereld willen maken. Het verhaal van ons eten moet kloppen, van bij de boer tot op ons bord.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
