Het eerste kwart van de 21ste eeuw loopt op zijn einde, en het kende heel wat culinaire successen – en misstappen. Wij maakten een smakelijk lijstje met foodtrends.
1. Hummus
In 1999 vond je hummus in Libanese, Turkse of Joodse restaurants onder het hoofdstukje mezze, en vloog het in al zijn tinten beige onder de brede culinaire radar.
Fast forward, en hummus is dé populairste dip ter wereld. Dat we collectief mediterraan gingen koken hielp, net als de populariteit van chefs als Yotam Ottolenghi en Sami Tamimi. ‘Plantaardig boven’ werd voor steeds meer mensen een manier van leven, en dan is iets veelzijdigs als hummus doodgewoon handig.
Als dip bij de apero, als spread op de boterham of als vulling van je pita: je kunt er veel kanten mee op. En dat geldt ook voor de hummus zelf. De klassieker bestaat uiteraard vooral uit kikkererwten en tahini, maar er werden tientallen variaties bedacht, tot alles wat enigszins smeuïg was en met een stukje brood kon worden opgeschept een ‘hummus’ werd. Et voilà: supermarkten overal ten lande bouwden een nieuwe afdeling, de aperitieftoog.
2. Kolen
In 1999 daalde de verkoop van bloem-, savooie- en andere kolen elk jaar een beetje. Ook omdat ze vaak kapotgekookt werden en het resultaat van zo’n groentenmoord vaak niet opwoog tegen de – laat ons zeggen – ietwat interessante geur.
Fast forward, en we eten bloemkool in de vorm van steak, dip, rijst en zelfs als pizzabodem. Koolsla kreeg een revival, spruitjes bleken lekker als je ze grilde en met balsamicoazijn opdient, en boerenkool werd een gezondheidshype. Chefs als Jamie Oliver, Ottolenghi en onze eigen Jeroen Meus, die deze ‘ouderwetse’ groenten doodgewoon lekker klaarmaakten, mogen met de pluimen gaan lopen.
3. Hamburgers
In 1999 had je globaal genomen twee soorten hamburgers: de snelle hap uit de fastfoodketen en de pistoletversie die je op pakweg de markt of naast een voetbalveld vond. Die laatste kwam onvermijdelijk met uren gebakken en daardoor lekker zoete uien als garnituur.
Fast forward, en je vindt hamburgers op zowat elk menu. Elke brasserie serveert vandaag een chiquere versie van de marktburger en concurreert met ‘de betere hamburgerketen’ die in elke Vlaamse stad opdook als bestemming voor wie op een weekdag even iets wil gaan eten. Maar ook topchefs draaien er hun hand niet meer voor om.
4. Gezouten karamel
In 1999 was deze heerlijke saus een van de vele klassiekers uit de Franse keuken.
Fast forward, en na een omweg langs Amerikaanse patissiers in dure restaurants, grote koffieketens en de nog altijd populaire Häagen-Dazs-roomijsversie veroverde deze dessertsaus de hele wereld.
5. Sushi
In 1999 was sushi iets wat je in vaak prijzige Japanse restaurants at en waar de doorsnee Vlaming bij vroeg: ‘Is die vis dan echt rauw?’
Fast forward, en zesjarigen vragen een sushibuffet voor hun communiefeest, elke supermarkt heeft een sushitoog en veel mensen zien het als een gezonde vorm van fastfood.
6. Avocado
In 1999 keken we wat meewarig naar mensen die een avocado in huis haalden. Hoe seventies, lachten we. Je gaat dat toch niet serveren met een garnalencocktail, hoop ik.
Fast forward, en avocado is een alomtegenwoordige klassieker die we in guacamolevorm serveren bij de apero. We prakken hem voor op toast of bij zalm- en tonijnartaar en mikken hem in onze rainbow-rollsushi en tussen onze hamburgers. Excellent voor je gezondheid en je huid, en ook gewoon heel lekker.
7. Pikante saus
In 1999 vond je op bistrotafels af en toe een flesje tabasco, voor wie wat extra pit aan zijn spaghetti bolognaise of steak tartaar wilde geven.
Fast forward, en naast sriracha en krokante chiliolie vind je zelfs in de buurtsupermarkt een collectie hotsauces. Ons verlangen naar pikant stopt ook daar niet. Wie had 25 jaar geleden gedacht dat we verse scotch bonnets in de groentetoog zouden vinden? De populariteit van mediterrane, heel wat Aziatische en Mexicaanse keukens heeft ons getraind, en nu willen we meer.
8. Klassieke cocktails
In 1999 vond men gin-tonic iets voor de Queen Mother, en alleen kenners wisten wat een old fashioned, een vodka gimlet of een negroni was.
Fast forward, en gin surft al vele jaren op een oneindig lijkende succesgolf. Elk jaar toetert er wel ergens een culinair journalist dat rum, whisky of tequila de nieuwe gin is, en elk jaar komen er nichegins en lekkere mixers bij. Mad Men en een nieuwe generatie bartenders met gevoel voor geschiedenis zorgden ervoor dat klassiekers weer op de kaart werden gezet.
9. Natuurwijn
In 1999 hadden alleen alternativo’s en wijnmakers uit de Beaujolais ervan gehoord. Catherine en Pierre Breton organiseerden dat jaar voor het eerst Le Dive Bouteille, een professioneel natuurwijnfestival, in hun kelder in Bourgueil, en de opmars werd ingezet.
Fast forward, en elke stad met naam heeft een collectie natuurwijnbars, en finediningrestaurants met een kaart waarop minstens een paar natuurwijnen staan. Onze hang naar authentieke producten en ecologischere productiemethodes werd vanaf pakweg 2010 min of meer mainstream, en sindsdien sprongen zelfs supermarkten op de natuurwijnkar.
10. Matcha
In 1999 was de vraag nog: ‘Mat-wat?’ Wel, een fijngemalen poeder van gedroogde groene theeblaadjes, waar je water bij doet om er een bitterzoete thee van te maken. Een Japanse uitvinding, uiteraard.
Fast forward, en Japanse theekwekers kunnen de vraag naar het groene wonderspul niet bijhouden. We drinken niet alleen de – naar het schijnt ultragezonde – thee, maar snoepen ook van matcha-ijs, -smoothies, -lattes, -cake, -snoepjes, -donuts, -pudding en zelfs -pastasaus en -curries.
11. Non-alcoholische alternatieven
In 1999 dronk je als niet-alcoholconsument water en frisdrank, en op recepties sinaasappelsap dat botste met zowat elk aperitiefhapje dat je in handen kreeg.
Fast forward, en je kunt niet alleen kiezen uit oprecht lekker alcoholvrij bier, cider, gin en zelfs iets wat op mousserende wijn lijkt, maar ook uit alternatieven die niet eens meer de moeite doen om zich te maskeren als iets waar eigenlijk alcohol in hoort te zitten. Kombucha, shrubs, verjus… Mocktails zijn niet langer suikerbommen, maar even complexe smaakbommen die zelfs het meest veeleisende smaakpalet tevreden stellen.
