Duurzame vis vindt zijn weg naar Belgische winkels: bijna helft van aanbod is gecertificeerd

De Belg kan steeds gemakkelijker kiezen voor duurzaam gevangen of verantwoord gekweekte vis. Dat blijkt uit een analyse van het aanbod bij zes supermarkten. Toch is er nog flink wat ruimte voor verbetering.

Het aandeel vis-, schaal- en schelpdierproducten met een MSC- of ASC-keurmerk, voor duurzaam gevangen of gekweekte vis, nam het afgelopen jaar opnieuw flink toe. Dat blijkt uit een analyse die de onafhankelijke keurmerken uitvoerden bij Albert Heijn, Aldi, Carrefour, Colruyt Group, Delhaize en Lidl. Vooral de diepvriesafdeling zet in op duurzaamheid, want daar kon maar liefst tachtig procent van het aanbod pronken met een van de twee keurmerken.

Vers, blik of diepvries: een wereld van verschil

In de verstoog is wel nog meer ruimte voor verbetering mogelijk, aldus Wouter Dieleman, woordvoerder van MSC-België. Daar is slechts dertig procent van het aanbod duurzaam gevangen of gekweekt, en zeker bij traditionele supermarkten Carrefour en Delhaize viel een laag aanbod op. Een reden daarachter is te zoeken achter hun ruim assortiment: het is vandaag nog niet evident om verse en duurzame wijting, tong, geelvintonijn, rog of octopus te vinden. Toch scoren deze supermarkten ook voor minder uitdagende soorten minder goed dan winkels met een kleiner versassortiment (Colruyt Group, Albert Heijn, Lidl en Aldi). Gemiddeld 84 procent van de visproducten in de koeltoog van die vier ketens is gecertificeerd.

Ook het conservenschap doet de onderzoekers beseffen dat ze nog werk voor de boeg hebben. De helft van de vis in blik heeft een duurzaamheidslabel op het etiket staan. Een van de redenen is dat het conservenschap vaak soorten bevat met grote duurzaamheidsuitdagingen, maar dat is niet het hele verhaal. ‘Zo ligt bijvoorbeeld de vangst van MSC-gecertificeerde tonijn hoger dan wat er effectief als MSC-producten op de markt te vinden is’, zegt Dieleman. ‘Klaarblijkelijk maken sommige partijen in de keten de keuze om duurzaam gevangen tonijn zonder duurzaamheidsgaranties aan te bieden aan de consument. Dat is opvallend, omdat tonijn de vissoort bij uitstek is waar de keuze voor duurzaamheid ertoe doet. Gelukkig steeg het aantal producten met het blauwe MSC-keurmerk het afgelopen jaar wel sterk en dat geeft hoop voor de toekomst.’

Dat die toekomst bulkt van de duurzamer gevangen vis, lijkt in de sterren geschreven. Zeker als de evolutie van de afgelopen jaren zich doorzet: ten opzichte van een vorige meting in 2017 steeg het aanbod in de diepvriesafdeling met 9 procent, in de verstoog met 19 procent en bij de conserven met maar liefst 86 procent. De studie vertelt ons dan niets over de uiteindelijke Belgische consumptie van de duurzamere vis, toch kan je ervan uitgaan dat de vraag bestaat: winkels blijven geen zaken in hun schappen zetten als ze niet verkopen.

Ruimte voor verbetering

De groei van beide labels is niet alleen goed nieuws voor de Belg die de duurzame keuze wil hebben, maar vooral voor onze oceanen, rivieren en meren. Zowel MSC als ASC staan immers voor vitalere visbestanden, een kleinere impact op de rest van het zeeleven en een gezondere omgang met onze natuurlijke hulpbronnen. Net daarom benadrukt de organisatie achter de onafhankelijke keurmerken dat – ondanks de groei – de meerderheid van de visproducten in Belgische supermarkten nog steeds geen label draagt. Iets meer dan zestig procent van alle vis die vandaag in onze winkels ligt, komt niet uit duurzame visserij.

Er is dus nog ruimte voor verbetering, aldus de stemmen achter ASC en MSC. De organisaties willen de komende jaren vooral veel inzetten op populaire soorten als zalm, mosselen, kreeft, oesters, zeebaars, kabeljauw, tonijn en garnalen. ‘De bedoeling is uiteraard om een zo ruim mogelijk aanbod van gecertificeerde producten te hebben’, klinkt het. ‘Daarbij zijn ook de toeleveranciers in de keten van belang om het aanbod en de diversiteit van gecertificeerde vissoorten verder te verruimen. Zo zal het voor de consument steeds makkelijker worden om een keuze te maken voor duurzame producten en daarmee het verschil te maken voor onze oceanen, meren en rivieren.’

Vandaag zitten er zo’n vierhonderd visserijen wereldwijd in het MSC-programma, goed voor bijna vijftien procent van de mondiale vangst. Het aantal kwekerijen met een ASC-certificatie rondt binnenkort de kaap van de duizend.