Steeds meer zonnecrème komt in het milieu terecht: ‘Dringend onderzoek nodig naar de effecten’

Chemische stoffen uit zonnebrandcrèmes worden steeds vaker aangetroffen in onze oceanen. De impact van producten op onze mariene ecosystemen vereist dringend meer onderzoek, zeggen onderzoekers.

Zonnebrandcrème bevat chemische verbindingen die de ultraviolette (UV) stralen van de zon filteren. Zulke UV-filters worden ook toegevoegd aan verzorgingsproducten zoals shampoos, vochtinbrengende crèmes of lippenstift.

Dermatologisch advies

Om onze huid en haren te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van UV-licht, raden artsen en dermatologen al lange tijd aan om dergelijke producten met UV-bescherming het hele jaar door te gebruiken. Maar dat heeft ook een keerzijde: het veroorzaakt een belangrijk milieuprobleem.

In een zonnebrandcrème worden gewoonlijk drie tot acht verschillende UV-filters gebruikt. Die filters maken tot 15 procent uit van de totale massa van de zonnecrème of -melk.

De wereldwijde verkoop van zonnebrandproducten zal naar schatting tegen 2026 goed zijn voor 13,64 miljard dollar en doet jaarlijks zes- tot veertienduizend ton UV-filters in de oceanen terechtkomen, berekenden onderzoekers.

UV-filters vinden hun weg naar zee

De analyse van de Universiteit van Plymouth in het tijdschrift Marine Pollution Bulletin baseert zich op 110 bestaande publicaties over zonnebrandmiddelen, UV-filters en hun effect op het milieu en op mariene ecosystemen in het bijzonder. Daaruit blijkt dat ten minste 25 procent van de zonnebrandmiddelen afspoelt tijdens het baden of sporten in zee.

Voor zwemmers die regelmatig de zee of rivier ingaan, kan dat zelfs oplopen tot 50 procent, schat de analyse. Op een strand met duizend badgasten kan op die manier 35 kilogram zonnebrandmiddel per dag in het mariene milieu terechtkomen.

‘De analyse vestigt de aandacht op de verbijsterende hoeveelheid aan chemische stoffen die via zonnebrandmiddelen in het mariene milieu aan de kust terechtkomen’, zegt  Frances Hopkins, marien biogeochemicus bij het Plymouth Marine Laboratorium. ‘Ook blijkt dat onze kennis van de effecten van deze giftige stoffen op mariene organismen verrassend beperkt is.’

‘Er komen steeds meer en verschillende soorten zonnebrandcrèmes in het milieu terecht en verontreinigingen komen in alle mogelijke combinaties voor’, zegt Awadhesh Jha, hoogleraar Ecotoxicologie. Hij herinnert er ook aan dat dit niet zonder consequenties is voor onze gezondheid, en voor iedereen die graag al eens vis of schaaldieren eet.

‘Het huidige onderzoek licht nog maar een tipje van de sluier op van de manier waarop deze chemische stoffen het leven in zee beïnvloeden’, zegt mede-onderzoeker Anneliese Hodge, die benadrukt dat meer onderzoek nodig is, zeker gezien het feit dat de huidige levensstijl steeds meer mensen naar zee doet trekken op zoek naar ontspanning en verkoeling.

Lees ook: Lippenbalsems getest: zo vind je de beste voor je lippen deze winter