Nieuwe vrienden gezocht: ‘Met een relatie alleen red je het niet’

We hebben allemaal vrienden nodig, maar wat doe je als je merkt dat het steeds lastiger wordt om nieuwe mensen te ontmoeten? ‘Zelfs in mijn flatgebouw wordt er geen gesprek aangegaan.’

Als het op vrienden aankomt, heb ik niet te klagen. Ik heb er een paar die ik elk uur van de dag mag bellen en een mooi aantal met wie ik geregeld eens afspreek. En toch bekruipt me af en toe het akelige gevoel dat ik iets mis. Het is immers al een eeuwigheid geleden dat ik, midveertiger, nog eens een nieuwe vriend of vriendin gemaakt heb. Dat vind ik een beetje jammer. En ik ben niet de enige die met dat probleem kampt. Voor Esther (51) is het herkenbaar.

Esther: ‘Hoe ouder ik word, hoe moeilijker het wordt om nieuwe mensen te leren kennen. Dat ik onregelmatige werkuren heb, maakt het er niet makkelijker op, maar los daarvan gaat het toch allemaal wat minder vlot dan vroeger. Via datingsites heb ik enkele goede vrienden leren kennen met wie ik twee keer per week bel, maar vriendinnen maak je daar natuurlijk niet. En dat mis ik. Ik heb het nodig om eens over de mannen te kunnen roddelen. (lacht) Een vriendin vinden is tegenwoordig gewoon heel moeilijk. Ik volg al een tijdje balletles en ik had gehoopt om daar mensen te leren kennen. Maar echte vriendinnen maak ik daar toch niet. Vaak zijn het single mama’s die hun kinderen niet willen achterlaten om met mij op stap te gaan. Ik snap dat, maar vind het wel jammer.’

Wie geen vrienden heeft en zich daardoor weleens eenzaam voelt, heeft 25 procent meer kans om vroeger te sterven

‘”Je moet meer naar buiten gaan, dan zul je wel nieuwe mensen ontmoeten”, zeg ik weleens tegen mezelf. Maar als ik dan met een vriend op stap ga, gebeurt dat nooit. Mensen die sympathiek lijken zomaar aanspreken durf ik niet, ook al ben ik best sociaal. Het is ieder voor zich in onze maatschappij, hè. Zelfs in mijn flatgebouw wordt er geen gesprek aangegaan. En zit ik op de trein, dan is iedereen met zijn gsm bezig, zodat ik niet eens de kans krijg om een gesprek aan te knopen. Maar ik blijf erop vertrouwen: het gaat me binnenkort zeker lukken om die beste vriendin eindelijk eens te ontmoeten.’

Kat uit de boom

Hoe je het ook draait of keert, het is simpeler om vrienden te maken wanneer je jong bent, zegt Jasmine Steurbaut, psychologe en seksuologe. ‘Wanneer je studeert, heb je meer tijd, want je hebt nog niet de beslommeringen van een huis of een gezin. Je prioriteit is op dat moment het leggen van nieuwe sociale contacten omdat je die als het ware gebruikt om je identiteit op te bouwen. Tijdens je studiefase zijn hogescholen en universiteiten dan ook de ideale context waarin een vriendschap tot stand kan komen. Je zit elke dag op dezelfde schoolbanken, waardoor je de tijd krijgt om elkaar rustig te leren kennen. Tel daarbij de groepswerken en je krijgt nog meer mogelijkheden om nieuwe mensen te ontmoeten. Naast het studeren zijn er de sportverenigingen en de cafés waar je je zorgen en verhalen met elkaar kunt delen. Dat helpt natuurlijk.’

Ook Elena (32) vindt het niet makkelijk om nieuwe vrienden te maken. ‘Ik ben niet meer dezelfde als pakweg tien jaar geleden, daarom vind ik het logisch dat ik geregeld behoefte heb aan nieuwe vrienden. Ik ben vanuit Hongarije naar hier gekomen met welgeteld één vriendin en ik heb hier een hele nieuwe vriendenkring moeten opbouwen. Als je dat hebt meegemaakt, zou je denken dat alles nadien makkelijker gaat. Maar dat is niet zo. Ik wil mijn tijd niet verspillen aan mensen die het niet waard zijn. Ik vind mensen vaak te oppervlakkig – er komt geen goed gesprek op gang of er zijn geen of weinig gemeenschappelijke interesses. Ik heb heel leuke mensen ontmoet de laatste jaren, maar vaak wonen ze in het buitenland. Tja.’

‘Hier praten mensen gewoon minder makkelijk met elkaar. Ik vraag me ook vaak af wie er nog oprecht goede bedoelingen heeft. Dat vind ik zo moeilijk aan deze tijd. Want ik ben makkelijk benaderbaar, sta open voor een leuk gesprek, maar mensen kijken meestal gewoon de kat uit de boom. En mannen die me durven aan te spreken willen vaak meer dan vrienden worden. Blijf uit mijn buurt, denk ik dan. Ik wil niet pessimistisch klinken, maar ik denk dat het in de toekomt nog moeilijker wordt om nieuwe mensen te ontmoeten. De onlinewereld heeft het overgenomen. Mensen voelen zich veiliger daar. Echt waar, vroeger was het makkelijker om nieuwe vrienden te maken.’

Minder depressies

Vrienden maken was dan vroeger misschien minder een probleem, toch is het belangrijk om geregeld nieuwe vriendschapsbanden te smeden. Want zoals dat in liefdesrelaties gaat, doven ook vriendschappen weleens uit. ‘Doorgaans raken mensen gesetteld, ze gaan werken en dan kunnen ze een beetje geïsoleerd raken omdat ze eenvoudigweg minder tijd hebben om zich met vriendschappen bezig te houden’, zegt Steurbaut. ‘Terwijl die erg belangrijk zijn. Ik verwijs graag naar de anekdote waarbij een leraar een bokaal vol knikkers vult. ‘Is de bokaal vol?’ vraagt hij aan zijn studenten, die dat beamen. Maar dan gooit hij er kralen bij. Vervolgens zand. En tot slot een hele kan koffie. De knikkers staan voor de belangrijke levenstaken of domeinen. Denk aan school, werk, familie, je relatie en je vrienden. De kralen staan voor minder belangrijke zaken zoals sport en hobby’s, terwijl het zand pietluttigheden zijn zoals sociale media of poetsen. De koffie ten slotte staat voor de kleine, waardevolle momenten met dierbaren. Moraal van het verhaal: sommige mensen kiepen hun bokaal vol zand en kralen, maar vergeten de knikkers, hun vriendenband. En dat is best jammer.’

Want het hebben van goede vrienden is niet alleen aangenaam, het zorgt ook voor een gezonder leven. ‘Het is bewezen dat vrienden belangrijk zijn voor je mentale gezondheid. Wie geen vrienden heeft en zich daardoor weleens eenzaam voelt, heeft 25 procent meer kans om vroeger te sterven. Er is een verhoogd risico op suïcide, verhoogde bloeddruk, depressie en angststoornissen. Vrienden zorgen als het ware voor een veilige haven en voor geborgenheid. Met een relatie alleen red je het echt niet, je moet je omringen met een stevig netwerk van mensen op wie je kunt rekenen.’

Kobe (40) heeft het daar een beetje moeilijk mee, zo vertelt hij. Kobe: ‘Ik ben vroegtijdig gestopt met mijn studie en daardoor heb ik eigenlijk niet geleerd om vriendschappen te onderhouden of om krachtige vriendschapsbanden op te bouwen. Op een gegeven moment kom je dan onvermijdelijk in een fase terecht waarin je je alleen voelt. Je leert het als het ware af om een band met mensen te creëren. Voor mijn dertigste was ik, zoals zovelen, veel meer een zoeker, waardoor ik makkelijker met anderen in contact kwam. Nu zijn mijn prioriteiten anders. De focus ligt op mijn gezin, waardoor ik onvermijdelijk minder vaak nieuwe mensen ontmoet. Het is mijn grote droom om nog eens een goede vriend te leren kennen, want ik heb dat niet en dat vind ik jammer. Weinig mensen durven overigens een gesprek met mij te beginnen omdat ik heel erg op mezelf ben – ik denk dat ik daar vrede mee moet nemen.’

‘Soms denk ik: ik heb enkele goede vrienden met wie het contact wat verloren is gegaan, ik moet gewoon de telefoon durven te pakken en hen bellen in plaats van naar nieuwe vrienden te zoeken. Maar los daarvan zou ik toch heel graag andere mensen willen leren kennen. Ik ben zeer actief in het verenigingsleven, maar het contact blijft daar toch vrij oppervlakkig. Misschien houdt een zekere angst me tegen, denk ik weleens. Andere mensen hebben hun netwerk al, ik wil me daar niet in mengen. Terwijl daar eigenlijk geen reden toe is. Een tijdje geleden zag ik bij de crèche van onze dochter een koppel dat me erg sympathiek leek. Uiteindelijk heb ik hen bij ons thuis uitgenodigd en dat vonden ze meteen een goed idee. Het is dus ook een kwestie van het gewoon te durven vragen als je nieuwe vrienden wilt maken.’

Blauwtje hoort erbij

De context waarin je nieuwe mensen leert kennen, maakt inderdaad op zich niet zoveel uit, zegt Steurbaut. ‘Je kunt een vriend of vriendin tijdens je studie ontmoeten, maar net zo goed op het werk of in een winkel, dat maakt echt geen verschil. Aan de schoolpoort van je kinderen nieuwe mensen ontmoeten, is een klassieker omdat je elkaar daar vaker terugziet en je jezelf na een tijdje bloot durft te geven bij anderen, wat cruciaal is om tot een vriendschapsrelatie te komen.’

En dus heb ik heb me voorgenomen: voortaan spreek ik die interessante man of vrouw gewoon aan. Loop ik een blauwtje, dan is dat maar zo. Risico’s van de job, zullen we maar denken.