‘Niet zomaar een blaadje papier’: 4 homokoppels over hun huwelijk

Jaarlijks geven 1100 à 1200 mannen- en vrouwenstellen elkaar het jawoord in België. Op de twintigste verjaardag van het homohuwelijk vertellen vier koppels waarom zij trouwden.

‘Het homohuwelijk? Dat halen we nooit binnen, dachten we’

Guido Groeseneken (65) en Eddy Parijs (63) waren 19 jaar samen toen ze op 30 augustus 2003 trouwden.

Guido: “Onze generatie moest het zonder rolmodellen doen. Jezelf zijn als homoman, een leven opbouwen met een partner: daar hadden wij als jongeren geen voorbeelden voor. Maatschappelijk gezien lagen homorelaties ook veel moeilijker. In de besloten wereld die het homomilieu toen was, konden mensen zichzelf zijn, maar op hun werk waren velen discreet. Samenwonen met een man kon je toen nog je job kosten.”

“Toen we elkaar in 1983 via gemeenschappelijke vrienden leerden kennen, was het echter meteen duidelijk dat we allebei een stabiele relatie voor de lange termijn wilden. Het jaar daarop werden we een koppel en negen maanden later woonden we samen.

Dat we onze relatie niet wettelijk konden vastleggen, vonden we aanvankelijk niet erg. Als twintigers dachten we nog niet aan wat er allemaal kon gebeuren in het leven. Bovendien hadden we geluk: we leefden samen zonder al te veel problemen en werden aanvaard door familie en vrienden – dat vonden we al heel wat. Later ben ik in de homobeweging mee voor antidiscriminatiewetgeving en een partnerschapsregeling gaan ijveren, maar het homohuwelijk? Dat halen we nooit binnen, dachten we lange tijd.

Trouwen heeft niets veranderd aan onze relatie. Toch zou ik het huwelijk nooit zomaar een blaadje papier noemen. Zo geeft het een zekere gemoedsrust om te weten dat de belangrijkste zaken geregeld zijn als ons iets overkomt. Ook naar anderen toe is alles een stuk eenvoudiger geworden nu we elkaar gewoon als ‘mijn echtgenoot’ kunnen voorstellen. Op mijn emeritaatsviering aan de KU Leuven dit voorjaar keek niemand er nog van op dat Eddy naast me zat – dat hebben we mee aan het homohuwelijk te danken.”

‘In Polen is onbezorgd samen zijn onmogelijk voor ons’

Agata Borczyck (31) en Karolina Galązka (34) zijn beiden van Poolse afkomst en runnen samen bistro Red Spoon in Lier. Zij geven elkaar in augustus het jawoord.

Agata: “We leerden elkaar drie jaar geleden kennen via een groep voor lesbische en biseksuele vrouwen op Facebook. Ik was toen in België aan het scheiden van mijn ex-man, terwijl Karolina nog in Warschau woonde. In het begin was ons contact puur vriendschappelijk en vormde de afstand geen probleem. Mettertijd hadden we echter steeds diepere gesprekken en kregen we gevoelens voor elkaar. België is een van de weinige landen waar twee vrouwen in alle vrijheid samen kunnen zijn – voor Karolina zat er dus weinig anders op dan naar hier te komen.”

“In Polen is onbezorgd samen zijn gewoon onmogelijk voor ons. Op straat altijd op je hoede zijn voor negatieve reacties, uit voorzorg doen alsof je slechts vriendinnen bent, je liefde verbergen voor de buitenwereld: dat is geen leven. Bovendien kruipt al die angst en stress niet alleen in je eigen lijf, maar gaat die onvermijdelijk ook wegen op je relatie. Veel hoop op verbetering heb ik niet. Zelfs als Polen morgen homorelaties zou erkennen, dan nog zal het jaren duren vooraleer mensen van hun vooroordelen afraken.

Vandaag wonen we al wettelijk samen en hoeven we eigenlijk niet te trouwen. Anderzijds zijn we zo zeker van elkaar dat we ons engagement formeel willen vastleggen naar elkaar en anderen toe. Voor elkaar willen zorgen, niet alleen de goede tijden samen beleven maar ook de slechte: voor ons is er geen krachtigere manier om te zeggen dat we samen horen dan het huwelijk.”

‘Geen enkele reden om ons anders te behandelen dan een heterostel’

Alain Bourdon (84) en Gabriel Loriers (79) zijn al 56 jaar samen. Zij sloten in juni 2003 een van de allereerste homohuwelijken.

Alain: “Gabriel en ik hebben elkaar kort voor mei ’68 ontmoet, op een moment dat de maatschappij enorm aan het veranderen was. Ondanks het taboe dat toen rond homoseksualiteit hing, hebben we veel gehad aan de bevrijdingsgolf die toen doorbrak. Aanvankelijk zouden we alleen de avond samen doorbrengen, maar uiteindelijk zijn we niet meer van elkaars zijde geweken. We zijn het levende bewijs dat een relatie levenslang kan duren als je je nooit verveelt met elkaar.”

“Toen het homohuwelijk gelegaliseerd werd, waren we al meer dan dertig jaar samen. Toch wilden we onze band absoluut officieel maken in de ogen van de wet en dezelfde rechten genieten als heteroparen. We hebben er niet voor gekozen om als homo geboren te worden, dus is er ook geen enkele reden om ons als koppel anders te behandelen dan een heterostel.

Je relatie een juridisch kader geven heeft dan wel weinig met gevoelens te maken, voor ons was het toch belangrijk om dat te doen. Niet alleen omdat het de ander beschermt in geval van een overlijden, maar ook omdat het helpt om homoseksuele relaties te normaliseren. Sinds we getrouwd zijn, nemen mensen onze relatie nog serieuzer.”

‘Trouwen was voor ons de logische volgende stap‘

Jolien Van de Water (34) en Lisa Goossens (33) zijn de trotse ouders van Hazel (6) en Hektor (3) en trouwden in 2021.

Jolien: “We leerden elkaar kennen op de middelbare school en waren al een koppel in 2006. Omdat Lisa eraan moest wennen om met een meisje te zijn en tijd nodig had om thuis over ons te vertellen, was onze relatie de eerste vier jaar een af- en aanverhaal. We waren dus niet meteen uit de startblokken, maar achteraf bekeken heeft dat onze band alleen maar sterker gemaakt.”

“Jong mama worden was voor ons een grotere prioriteit dan trouwen, dus zo raakte Lisa via kunstmatige inseminatie eerst zwanger van Hazel en dan van Hektor. Toen ik jonger was, maakte ik me zorgen dat de buitenwereld het moeilijk zou hebben met een gezin met twee mama’s, of dat de kinderen gepest zouden worden op school. Dat was gelukkig nergens voor nodig. Van de kleuterschool en officiële instanties kregen we weleens documenten die van een mama en een papa spraken en we mijden landen die afkerig staan tegenover holebi-ouders, maar verder zijn we een gewoon gezin, met dezelfde problemen als andere ouders.

De praktische gevolgen van ons huwelijk waren voor ons bijzaak. Na alles wat we samen meegemaakt en opgebouwd hadden, was trouwen de logische volgende stap, en een mooie manier om onze liefde en ons gezinsgeluk te vieren. Vorig jaar gaven we een feest voor onze familie en vrienden, maar onze huwelijksdag hebben we bewust enkel met ons vieren doorgebracht. Gelukkig begrepen onze ouders dat we het op onze manier wilden doen, en niet zoals anderen of tradities het voorschrijven.”