Argentijnse activisten strijden voor recht op abortus: ‘Een zwanger kind is een verkracht kind’

Argentijnse meisjes die zwanger worden krijgen vaak niet de abortus waar ze om vragen en wettelijk gezien recht op hebben. Het zorgt voor een heftige tweestrijd tussen conservatieven en mensenrechtenactivisten.

Ken jij het verhaal van Lucia al? Zij is een Argentijns meisje van elf jaar oud dat in 2019 zwanger werd na misbruik door de vriend van haar grootmoeder. Toen dat aan het licht kwam, was ze al negentien weken zwanger. Lucia en haar moeder vonden geen dokter die bereid was om een abortus uit te voeren. Hooggeplaatste geestelijken en pro-life groepen verhinderden elke poging om de zwangerschap af te breken, ‘voor het welzijn van het kind’. (Het ongeboren exemplaar, ter verduidelijking.) Pas toen ze zes maanden zwanger was, kon Lucia via een rechtbank een keizersnede afdwingen. De foetus leefde tien dagen. De christendemocratische partij van Argentinië diende een klacht in tegen de artsen die de procedure hadden uitgevoerd en vroegen om een aanklacht wegens doodslag.

Lucia is niet alleen. Argentinië worstelt enorm met tienerzwangerschappen. Een op zes baby’s die er geboren worden, is gedragen door een tiener. Concreet kwam dat in 2018 neer op maar liefst 87.188 baby’s. Cijfers uit 2017 leren ons dat er zelfs 2.493 baby’s geboren werden uit moeders jonger dan vijftien jaar. Onder de slogan ‘een zwanger meisje is een verkracht meisje’ en met de hashtag #NiñasNoMadres (‘Kinderen, geen moeders’) vragen activisten nu om de toegang tot abortus gemakkelijker te maken voor deze meisjes.

‘Wetgeving is niet voldoende’

Dat is geen gemakkelijke opgave. In Argentinië is abortus wettelijk toegelaten in twee gevallen: wanneer het leven van de zwangere vrouw in gevaar is en wanneer de zwangerschap een gevolg is van verkrachting. Tegelijk kan een kind er voor de leeftijd van dertien jaar wettelijk gezien geen toestemming geven voor seksuele daden, waardoor alles voor die leeftijd gezien wordt als verkrachting. Het verhaal van Lucia toont echter aan dat wetten niet altijd genoeg zijn.

Ook vrouwen die niet verkracht werden en wiens leven niet in gevaar wordt gebracht door een zwangerschap, versterkten de afgelopen tijd hun roep om het recht op abortus. Dat was tenminste zo voor de wereldwijde uitbraak van covid-19. Het is nog maar de vraag of een minder strenge wetgeving rond abortus nu nog op de agenda staat. Voor Texas, een Amerikaanse staat die niet bepaald bekend staat om haar abortusvriendelijk beleid, was de coronacrisis alleszins de aanleiding om zwangerschapsafbreking onder niet-urgente ingrepen te plaatsen, waardoor al honderden afspraken werden afgezegd.