Van zelfhaat tot zelfinzicht: 7 vrouwen over hun zoektocht naar een beter zelfbeeld

‘Op mijn tiende ben ik met mijn mama naar een diëtiste gegaan. Die toonde ons grafieken over welk gewicht “normaal” was voor welke leeftijd en zei dat ik ver boven het gemiddelde zat. Ze schreef voor wat ik mocht eten, waardoor ik een heel verstoorde relatie met eten kreeg en een verstoord beeld over hoe ik eruit moest zien, namelijk heel dun.’

‘In mijn tienerjaren probeerde ik crashdiëten, die mijn zelfbeeld nog meer in de war stuurden. Toen mijn ouders scheidden op mijn achttiende kwam ik in een moeilijke emotionele periode terecht. Ik kwam twintig kilo bij, wat op dat moment een ramp was voor mijn zelfbeeld. Omdat mensen me vaak zeiden dat ik een mooi gezicht had, maar mooier zou zijn als ik dunner was, ben ik me gaan verdiepen in make-up. Zo kon ik tenminste het deel dat mensen wel mooi aan me vonden in de verf zetten.’

‘Toen ik opnieuw in een moeilijke periode terechtkwam doordat mijn relatie op de klippen liep heb ik een keerpunt gehad. Ik besefte dat ik aan m’n mentale gezondheid moest werken in plaats van mezelf op eten te storten om mezelf ergens door te sleuren. In mijn familie is er ook een rode draad van vrouwen die zichzelf niet goed genoeg vinden. Ik wilde dat patroon doorbreken.’

‘Door zelfhulpvideo’s te bekijken leerde ik dat ik me moest focussen op mentaal welzijn. Ik wilde mijn moeilijke relatie met voeding, stress en emoties aanpakken. Het Centrum voor Eetstoornissen heeft me toen doorverwezen naar een voedingsconsulent, waar ik twee jaar in behandeling bij ben geweest. Zij heeft me nooit iets opgelegd, maar gaf me wel doelen om naartoe te werken. Dit waren mentale goals, geen gewichtsdoelstellingen. Zij heeft me geholpen om mijn relatie met voeding te ontleden en terug op te bouwen. In die periode moest ik een dagboek bijhouden en kreeg ik concrete oefeningen. Ik moest bijvoorbeeld dingen noteren die ik aan mezelf waardeerde en zaken die goed gingen in m’n leven. In het begin was het moeilijk, maar uiteindelijk heeft dit mijn kijk op m’n uiterlijk veranderd.’

‘Intussen ben ik in behandeling bij een psychologe die specifiek werkt rond zelfbeeld. Zo vraagt ze me om naakt voor de spiegel te staan en mezelf aan te raken en te beschrijven. Ik was enorm verbaasd over de positieve impact hiervan. Ik had zo lang vermeden om naar mezelf te kijken, maar doordat ik een traject had afgelegd waarbij ik me mentaal sterker voelde, kon ik het aan.’

‘Positieve gedachten over jezelf mag je omarmen en verankeren. Ook als andere mensen je een complimentje geven mag je dat aannemen. Wimpel het niet af, maar koester het. Validatie moet niet van buitenaf komen, maar als iemand je positief motiveert hoef je dat ook niet weg te moffelen. Mijn psycholoog legde het zo uit: je hebt een negatieve snelweg en een positieve snelweg in je brein. Beide wegen starten met dezelfde breedte, maar door negatieve ervaringen wordt de negatieve snelweg breder. Je kunt die niet terug versmallen, maar je kunt wel de positieve snelweg verbreden.’

‘Heel veel zaken hebben me geholpen bij de evolutie naar een beter zelfbeeld. Laat me beginnen bij het grootste cliché: de liefde. Mijn man ontmoeten en kinderen met hem krijgen heeft veranderd hoe ik over mezelf denk. Als iemand zoals mijn man verliefd op me kan worden, moet ik wel iets te bieden hebben. Dat ik m’n kinderen zo graag kan zien, ondanks hun imperfecties, maakt het gemakkelijker om mezelf ook liever te zien.’

‘Ik vind ook dat ik m’n job best goed uitoefen, wat een boost is voor mijn zelfvertrouwen. Ik werk met jongeren en zij doen me inzien dat het schoonheidsideaal veranderlijk is en het dus niet veel nut heeft om ernaar te streven. Bovendien kan ik in elk van hen iets positief zien, waardoor ik opnieuw met andere ogen naar mezelf kon kijken.’

‘Ik heb veel gelezen over geweldloze communicatie. Tijdens de coronaperiode heb ik mezelf getraind om milder voor mezelf te zijn. Ik dacht na over wat ik te bieden had. Ik zie er misschien niet uit zoals Kate Moss, maar ik heb wel een vriendelijk voorkomen. Dezelfde oefening deed ik voor m’n persoonlijkheid. Ik mag dan wel een grote mond hebben, die komt goed van pas om een klas jongeren te entertainen. Dit hielp me om anders om te gaan met mijn sterktes en zwaktes.’

‘Hoewel ik mezelf heel mooi en geliefd voelde op mijn trouwdag wilde ik geen fotograaf. Het idee van te moeten poseren gaf me geen goed gevoel, dus ik heb gewoon gekozen om geen fotograaf te huren. Daar ben ik nog steeds blij om. Je moet doen waar jij je goed bij voelt, ook al vinden andere mensen dat misschien een gekke keuze.’

‘Het internetalgoritme weet perfect wat je opzoekt. Ik zie nu een enorme shift: vroeger schotelde mijn sociale media dieetprofielen, magere modellen en wereldreizigers voor. Nu zie ik veel mama’s, die ook niet perfect zijn, en mensen die self love promoten.’

‘Na een gebroken hart heb ik me ingeschreven voor een yogacursus. Bij yoga is het de bedoeling dat je naar binnen keert en stilstaat bij je lichaam. Het zorgt ervoor dat je nadenkt over hoe je naar jezelf kijkt. Het gaf me de moed om vanonder die rots te kruipen waar ik mezelf zo lang had verscholen. Ik wilde mezelf naar waarde leren schatten, zodat ik ook relaties kon aangaan met mensen die mij apprecieerden voor wie ik ben. Iedere week of zelfs meermaals per week aan yoga doen of mediteren heeft mijn destructieve patronen blootgelegd en heeft de relatie met mezelf enorm verbeterd. Ik ontdekte dat ik enorm streng was voor mezelf. Intussen ben ik veel milder en liefdevoller naar mezelf gaan kijken. Het heeft me geholpen mezelf minder te vergelijken met anderen.’

‘Ik ben me er nu ook veel bewuster van hoe ik mezelf aanspreek. Vroeger sprak ik altijd negatief over mezelf en tegen mezelf. Ik ben nu neutraler over mijn uiterlijk. Hoe je eruitziet is maar een klein deeltje van wie je bent. Je bent niet het getal op je weegschaal. Ik heb vrede genomen met de delen van mijn lichaam die ik minder mooi vind.’

‘Een oefening die me geholpen heeft is een post-it plakken op mijn spiegel met “Ik zie u graag.” In het begin vond ik het vreselijk om dit tegen mezelf te zeggen terwijl ik in de spiegel keek. Hoe vaker ik het herhaalde, hoe beter het ging.’

‘Ik kan nu wel zeggen dat ik mezelf graag zie. Ik ben mijn eigen vriend geworden in plaats van iemand die zichzelf bekritiseert. Ik voel me waardevol en mijn zelfwaarde hangt niet meer vast aan goedkeuring van anderen of externe zaken. Ik kan nu ook in de spiegel kijken en focussen op wat er goed is en ben neutraal ten opzichte van de dingen die ik liever anders zou zien. Hierdoor zijn ook de relaties in mijn leven verbeterd. Ik voel me over het algemeen een positief en vrolijk persoon en dat was vroeger zeker anders.’

‘Als psycholoog merk ik ook dat het voor mijn cliënten vaak heel wat werk is om een neutralere en positievere kijk op zichzelf te ontwikkelen. De negatieve zaken zijn heel vaak herhaald geweest en zo is je negatieve zelfbeeld gevormd. Een week oefeningen doen om dit om te keren zal niet genoeg zijn. Cliënten spreken ook soms de angst uit arrogant te worden. Nochtans zijn het net de mensen die worstelen met een negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen die deze angst uitspreken. Ik stel hen dan ook gerust dat ze echt niet zo snel zullen overhellen naar de andere zijde. Een goede portie zelfvertrouwen is niet hetzelfde als arrogantie.’

Volg psycholoog en yogalerares Jolien op Instagram @stro.ohm voor inzichten rond meer vrijheid en rust.

‘Ik gunde mijzelf heel weinig geluk. Ik trok de verkeerde mannen aan, was vaak ziek en verweet mezelf alles wat slecht liep. Ook was ik depressief en kreeg ik een chronische pijnaandoening, waardoor ik mijn lichaam nog meer vervloekte.’

‘Ik heb meerdere keren aan de alarmbel getrokken. Tot driemaal toe heb ik Dialectische Gedragstherapie gevolgd en dit heeft me er echt doorgetrokken. Het heeft jarenlang veel energie en bloed, zweet en tranen gekost, maar het was het waard. Ik ben begonnen als model bij het agentschap No Babes en ben body-activist geworden, waardoor ik vaker in situaties kom die m’n eigen lichaamsbeeld positief uitdagen. Zo stond ik halfnaakt op de Meir om voor alle soorten lichamen op te komen. Voor iemand die haar eigen spiegeldbeeld zo gehaat heeft, was dit een enorme doorbraak. Het was het beste wat ik kon doen om mezelf te omarmen.’

‘Ook mijn lichaam versieren met tatoeages heeft mij geholpen. Ik geniet er eveneens van om kleurrijk gekleed te gaan. Zo zie ik mijzelf steeds meer als een kunstwerkje. Zoals de meeste mensen heb ik zeker nog slechte dagen, of zelfs dagen waarop ik wil vermageren, maar doorgaans ben ik blij met hoe ik eruitzie. Modellenwerk, opkomen voor anderen en open zijn over mijn moeilijkheden geeft me een ongelofelijke boost.’

Volg Laura via @laura_the_warrior en laat je inspireren door haar verhalen.

‘Toen ik hoofdredacteur van Flair werd, was de tijdsgeest gelukkig al wat veranderd. Bovendien hadden we met de redactie nu de macht om een positieve bijdrage te doen. Ik heb de – volgens sommigen radicale – keuze gemaakt om het nooit meer te hebben over diëten en anticellulitisproducten. Jarenlang interviewde ik mensen over deze thema’s en de enige conclusie die ik kon trekken was dat het niet werkt én dat mensen er een slecht zelfbeeld aan overhouden. De enquête die we deden rond self love bevestigde dit gevoel. De resultaten waren choquerend: onze lezeressen zaten enorm slecht in hun vel. 65 procent had zelfs ooit gehuild omdat ze zichzelf niet mooi vond. Dit motiveerde me nog meer om in te zetten op het verbeteren van het lichaamsbeeld van onze lezeressen. Ik vind het de verantwoordelijkheid van de media om een actieve rol te spelen en meer variatie te tonen.’

‘Er zijn ook steeds meer mensen met een nuchtere kijk op dit thema, zoals Karolien van Karola’s Kitchen en Gudrun Hespel en Celien Rombouts van BOOST. Ook op de redactie zelf praten we nu heel anders over onze lichamen. Zelf kan ik met zekerheid zeggen dat ik daardoor nu beter in mijn vel zit. Ik ben er niet “perfecter” op geworden, maar mentaal voel ik me goed. Ik ga met plezier ijszwemmen. Dat ik daarvoor in m’n badpak moet rondlopen kan me niet meer schelen. Het is een verademing om te kunnen genieten van zo’n hobby’s, zonder na te denken over hoe je eruitziet. Vorige zomer maakten we zelfs een swimwearspecial met onze redactie. Had je mij tien jaar geleden verteld dat ik zou poseren in badpak had ik je waarschijnlijk niet geloofd.’

‘Er is nog veel werk aan de winkel, maar als ik zie hoeveel impact het heeft gehad op mij en m’n collega’s ben ik ervan overtuigd dat we dit moeten volhouden. Het is onze taak om jonge vrouwen te behoeden voor het leed dat een negatief zelfbeeld met zich meebrengt.’

Meer weten over de enquête over zelfliefde van onze collega’s bij Flair? Surf naar flair.be/selflove

‘In 2020 ben ik me gaan verdiepen in boudoirfotografie en zelfliefde. Deze twee gaan namelijk hand in hand. Ik wil met mijn fotografie aan mijn klanten bewijzen hoe prachtig ze zijn, stuk voor stuk. Wanneer ik toestemming krijg van een klant om foto’s te delen, wil ik daarmee de buitenwereld bewijzen dat elk lichaam mooi is en het verdient om in de kijker te staan. Ik noem het selflove shoots en wil ermee focussen op het lichaam hoe het is. Het bijwerken van lichamen doe ik dus ook nooit.’

‘De shoots zijn een leuke wisselwerking tussen mij en m’n klanten. Voor en tijdens de shoot vertellen ze hun persoonlijke verhalen en delen ze hun visie op zelfbeeld en zelfliefde. Zo inspireren zij mij op hun beurt ook. Boudoirfotografie werkt als een vorm van empowerment. Door zelfportretten te maken, zoom ik uit en kijk ik naar het totaalbeeld. Dat is namelijk ook wat onze vrienden, familieleden en partner van ons zien: het totaalplaatje. Zij zien ons als geheel en focussen niet op die details die we zelf minder mooi vinden aan onszelf.’

‘Een leuk trucje dat ik nog wil delen is jezelf op een terras neervlijen en kijken naar alle mensen die langskomen. Je zult zien dat mensen allemaal mooi zijn op hun manier. Dat helpt me te geloven dat ook ik goed genoeg ben.’

‘Daarnaast is het ook belangrijk om naar jezelf te durven kijken. Op foto, maar vooral ook in de spiegel. Onbewust is het een gewoonte om de spiegel te vermijden en niet te lang naar onszelf te staren. Ik heb mezelf daar heel bewust in getraind. Waar mijn aandacht eerst steevast getrokken werd door de zones waar ik onzeker over was, ebde dat na een tijdje weg. Intussen ben ik zelfs trots op die delen van mijn lichaam. Het was een traag proces, maar het heeft echt gezorgd voor een mindshift.’

‘Er zijn soms nog dagen waarop ik niet lekker in mijn vel zit, maar die zijn meer de uitzondering op de regel. Ik ben trots op wie ik ben en trek me veel minder aan van wat anderen denken over mijn uiterlijk.’

‘Er valt heel wat te lezen en beluisteren over dit thema, zoals de BOOST! podcast. Ook body positivity groepen op sociale media kunnen inspirerend werken. Ik neem nu graag boudoirfoto’s van mezelf en deel die dan ook met veel fierheid op social media. Ik ga mezelf ook niet meer vergelijken met anderen en ben mijn lichaam vooral dankbaar dat het functioneert en mij beschermt.’

Je kunt de boudoirfoto’s van Anaïs terugvinden op @anbophotography

‘Wat me heeft geholpen om een beter zelfbeeld te ontwikkelen: me omringen door lieve en positieve mensen, naar de kerk gaan, zingen in het gospelkoor en ’s morgens in de spiegel tegen mezelf zeggen dat ik er mooi uitzie. Ik ben ook opnieuw beginnen sporten, wat me een enorme mentale boost heeft gegeven. Ik kan ook heel erg genieten van mode en make-up, puur voor mezelf.’

‘Toen ik wat gewicht was bijgekomen, heb ik het op een mentale manier aangepakt. Muziek luisteren, praten met mensen rondom me en tijdens het sporten geduldig zijn en accepteren dat het soms traag gaat. Door te leren dat het oké is om soms niet oké te zijn heb ik meer rust gevonden. Ik weet nu dat ik liefdevol met mezelf mag omgaan. Ik ben veel assertiever dan vroeger en beslis zelf welk leven ik wil leiden. Het is een proces, maar ik heb er vertrouwen in. Wanneer ik me niet goed voel, bekijk ik het zo: ik heb twee opties. Ofwel piekeren ofwel er iets aan doen. Ik weet dat het traag gaat en dat ik geduldig moet zijn en moet focussen op m’n eigen ritme.’

‘Een goede raad is ook om jezelf niet te vergelijken. Zeker op sociale media moet je hiervoor oppassen. Het schoonheidsideaal dat daar gepromoot wordt is niet realistisch. Ieder lichaam is anders, het heeft geen nut om naar Kim Kardashian te kijken en te denken “ik wil er zo uitzien”. Lichaamstrends volgen is trouwens sowieso niet slim, want voor je het weet ligt de focus weer ergens anders. Ik hou soms bewust een digital detox, dat doet me deugd. De focus ligt nu veel meer op mijn mentale gezondheid, waardoor m’n zelfbeeld ook veel beter is.’