Glitter & modder

De modeweken waren één groot feest, tot Kanye West zich kwam bemoeien.

Er was, alweer, slecht nieuws. Na meer dan twee jaar wereldwijde pandemie, kwamen de torenhoge energieprijzen en de verder durende inflatie stokken steken in de wielen van de modesector. De oorlogssituatie in Oekraïne is allesbehalve opgelost. China blijft een versterkte burcht. Wie bang is, of ongerust, koopt geen dure kleren. New York Fashion Week begon net op dreef te komen toen de Britse Queen overleed. In Londen stelden Burberry en Raf Simons hun shows uit. London Fashion Week werd met een dag gekortwiekt en cocktails en feestjes werden geannuleerd. In Milaan hing de schaduw van de verkiezingen over de week, al werd er op de catwalks amper naar verwezen. Tegelijk werden er weinig nieuwe wegen verkend. Op een nieuwe wending in de mode, zoals de New Look van Christian Dior na de Tweede Wereldoorlog, of punk in de seventies, blijft het nog wachten.

In Parijs leek de pandemie soms een verre droom. De champagne vloeide, de Amerikanen en de Japanners waren grotendeels terug van soms meer dan twee jaar weggeweest en ook de celebs gaven massaal acte de présence, van Cher, die bij Ann Demeulemeester op applaus werd onthaald, tot Janet Jackson bij Thom Browne en Louis Vuitton. Ook op de catwalk was de knaldrang merkbaar: aan glans en glitter geen gebrek.

In oorlog

Parijs was een week lang ‘een feest’, tot Kanye West zich kwam bemoeien met de mode. De rapper, die tegenwoordig als Ye door het leven gaat, opende in Stormtrooper-uitrusting de show van Balenciaga. Het luxelabel dumpte een gigantische hoeveelheid modder in een duistere evenementenhal vlak bij de luchthaven van Charles de Gaulle. Een kunstwerk van Santiago Sierra, door Demna Gvasalia beschreven als een metafoor “for digging for truth and being down to earth”. In een lange brief aan de gasten van zijn show verklaarde de ontwerper dat hij zijn collecties niet langer wenste te verklaren. Het was, zoals altijd bij Balenciaga, een totaalspektakel. Je kon er van alles in zien: loopgraven, klimaatverandering, de shitstorm die over de wereld waait en het postapocalyptisch landschap dat er het resultaat van zal zijn. Toch was de show minder beklijvend dan de vorige, een sneeuwstorm achter glas die de invasie van Oekraïne evoceerde. Dit keer ging het toch vooral om de producten in de modder: oversized glitterklompen in middernachtblauw, ondergoed met Balenciaga-logo, handtassen gemaakt van verweesde en verwaarloosde teddyberen.

Na zijn guest appearance als model bleef Ye in Parijs met modder gooien. Een dag later zette hij de modeweek op stelten voor een ‘geheime’ show van zijn hobbyproject, YZY, een kledinglabel dat vooral in zijn eigen hoofd bestaat. Hij stelde naar verluidt zelf de gastenlijst samen. John Galliano kwam met Anna Wintour, en backstage werd de extreemrechtse opiniemaakster Candace Owens gesignaleerd. De show begon met negentig minuten vertraging en werd voorafgegaan door een voorspelbaar onsamenhangende tirade van Ye. Tot zover niets nieuws. Het was zijn T-shirt dat hem de das omdeed. ‘White lives matter’ stond trots op de rug gespeld. Dat was niet alleen imbeciel, maar ook ronduit schokkend. De slogan behoort al jaren tot het fascistische vocabularium van white supremacists en de Ku Klux Klan. Respect voor frontrow celebrity Jaden Smith, die naar verluidt onmiddellijk opstapte.

Hoe voel je je, vroeg de verslaggever van vakblad WWD achteraf backstage. “In oorlog”, antwoordde Ye. Op Instagram herhaalde hij het ’s anderendaags. “Als ik oorlog zeg, dan bedoel ik ook oorlog.” Waarop hij ten strijde trok tegen de gerespecteerde zwarte fashion editor Gabriella Karefa-Johnson, die zijn T-shirts onverdedigbaar, onverantwoord en gevaarlijk had genoemd. Waarna het moddergevecht pas goed uitbrak. En zo ging egotripper Ye, zoals gewoonlijk, met alle aandacht lopen (ja, ook die van ons). Terwijl er ook zoveel mooie momenten waren.

Hoog op de sexy-meter

Niet in het minst de show van de Afrikaans-Franse ontwerper Lamine Kouyaté, die de dertigste verjaardag van zijn label XULY.Bët vierde, op een trottoir in de buurt van het stadhuis, zonder licht of muziek, naast het voorbijgaand verkeer. Iedereen kon meekijken, de sfeer was die van een voguefeest bij klaarlichte dag, vrolijk en enthousiast.

Of de adaptatie van Cinderella door Thom Browne, ingeleid door Gwendoline Christie, bekend van Game of Thrones, en met MJ Rodriguez, van de serie Pose, in een Cadillac, gemaakt van roze tule. Het was allicht de eerste keer dat You’re The One That I Want uit Grease weerklonk in de met marmer en bladgoud gedecoreerde zalen en trappen van de Opéra Garnier.

Het was een blij weerzien met onder meer Dries Van Noten en Comme des Garçons. Van Noten opende met een reeks monochrome zwarte looks, geïnspireerd door het zwarte vierkant van constructivist Kazimir Malevich. Gevolgd door voorzichtige pastels, en daarna een uitbundige finale met collages van bloemenprints. Van donker naar licht, in tien minuten met hoog EQ. Ook Rei Kawakubo, die straks tachtig wordt, eindigde haar show met bloemenprints. Ze beschreef haar collectie als “een lamentatie voor de droefheid in de wereld vandaag en a feeling of wanting to stand together”. Van Noten en Kawakubo, maar bijvoorbeeld ook Thom Browne of Kei Ninomiya van Noir, behoren tot een alsmaar krimpend groepje van ontwerpers met een visie, metier, en bovenal waardigheid.

Ook Rick Owens was optimistisch: hij liet een fontein op het voorplein van Palais de Tokyo vijftien meter in de lucht ejaculeren, terwijl het publiek ondergedompeld werd in artificiële rook. Een gelijkaardige opwindende drive voelde je bij de show van het New Yorkse duo Vaquera, waar de modellen over de catwalk stormden. En ook wel bij Hermès, met ophitsende electro op de soundtrack en een garderobe die verrassend hoog scoorde op de sexy-meter. Of nog bij Miu Miu, waar Miuccia Prada zich liet gaan met leer en nylon. Opvallend: de heuptas, een accessoire dat ook elders te zien was, onder meer bij Louis Vuitton een paar uur later.

Gimmick

Bella Hadid was in Parijs de ster van de catwalks. Het model sloot de show van Sacai als een bijzonder elegante Pierrot en kreeg daarvoor de prijs van meest verleidelijke clown van het maandlange circus. Bij Thom Browne was ze (haha) een van de lelijke zussen van Assepoester, in een heavy-metaloutfit die geïnspireerd leek door seventiesband The Runaways.

De ontwerpers van Coperni spoten een jurk van sneldrogend schuim over haar bijna naakte lichaam. Dat in wezen onnozele idee (mode uit een spuitbus) werd aan het publiek verkocht als een ongelooflijke ingenieuze wetenschappelijke innovatie. Het was pure kitsch, en de collectie die erop volgde stelde weinig voor, maar dat ene moment ging viraal. Wat uiteindelijk ook een verwezenlijking is. Je kunt pas kleren verkopen als je opvalt. Dat kan met een goed concept, zoals de outfits van Ester Manas voor vrouwen in alle maten, of met een gimmick.

Mode gaat tegenwoordig vaak over ‘community’, een groep van gelijkgezinden die zich kunnen vinden in de stijl van een label (of aanverwante labels). Het idee van een familie, al dan niet zelfgekozen, werd tijdens de modeweken geregeld geëvoceerd. ‘1st Rule: Family First’, stond er bij Tod’s in Milaan op een raam geverfd. Er was ook een tweede regel: ‘Remember Rule N°1’. Bij Gucci werden alleen maar identieke tweelingen over de catwalk gestuurd. Een ode van ontwerper Alessandro Michele aan zijn moeder, deel van een tweeling. De show van Victoria/Tomas werd geopend door de vrouwelijke helft van het duo en hun pasgeboren baby, Rain. Bij Victoria Beckham, die voor het eerst in Parijs showde, zaten David en het volledige nageslacht op de eerste rij, en bij Stella McCartney was vader Paul present. Ami Paris, dat de vrouwencollectie al tijdens de mannenweek in juni onthulde, verloofde zich met fotoagentschap Magnum, voor een efemere tentoonstelling in het teken van familie.