‘Sweat is just fat crying’: de zin en onzin van #fitspiration
Het volgen van fanatieke fitnessers (of #fitfam voor de incrowd) die op sociale media een ‘gezonde actieve levensstijl’ promoten kan in je voordeel én in je nadeel werken.
Om mensen niet bloot te stellen aan schadelijke adviezen en onrealistische standaarden tonen we in dit artikel enkel positieve, motiverende instagramposts
Anno 2017 heb je pas écht gesport als je je digitale zweetreetafdruk kan achterlaten op sociale media. Onder het mom je selfie donc je suis puilt Instagram uit van fitnessfanatiekelingen die hun sportieve zelfportretten verzamelen onder de hashtag #fitspiration – een samentrekking van fitness en inspiration. Ijdelheid zou je denken, maar wat deze mannen en vrouwen doen is niets minder dan liefdadigheidswerk.
Een recente studie van de University of Washington heeft immers uitgewezen dat we goede gewoonten zoals gezond eten of sporten sneller overnemen wanneer we er regelmatig mee geconfronteerd worden. Als je na drie keer scrollen zes afgetrainde lichamen hebt zien voorbijkomen is het dus niet gek dat je plots zin krijgt om zelf wat buikspieroefeningen te doen. Overkomt je dat nooit? Bizar.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Medisch onverantwoord
De bijschriften die bij dit soort foto’s worden geplaatst zijn zo mogelijk nog minder motiverend. Slogans als “You can cry, you can puke, but you can’t give up” doen het goed online, maar zijn niet bepaald medisch onderbouwd. Bovendien zijn mensen die ervan overtuigd zijn dat “Sweat is just fat crying” meer met een biologiecursus dan met je likes. Amerikaans biochemicus en personal trainer Kevin C. More ergerde zich zodanig aan deze ‘motivational quotes’ die hij bij zijn klanten en collega’s zag opduiken dat hij tijd stak in het doorbreken van clichés in plaats van persoonlijke records op het blog reembody.me .
“Ik snap dat veel mensen beginnen met sporten omdat ze willen veranderen: ze willen fitter worden, ze willen afvallen, ze willen sterker worden, en dat is allemaal goed. Verandering is iets positiefs, want het verlangen naar verandering komt voort uit introspectie, de realisatie dat je op bepaalde manieren gelimiteerd bent en je dat niet wil zijn. Wanneer die wil om te veranderen echter kentert in een wil om koste wat kost te veranderen, dan ben je ongezond bezig”, aldus Moore.
Want voor alle duidelijkheid: sporten is gezond. Veel sporten is ook gezond – als je tenminste weet waar je mee bezig bent. Heel veel sporten? Kan gevaarlijk zijn. Onderzoek heeft immers al aangetoond dat sociale media zoals Instagram waar perfecte plaatjes van schijnbaar perfecte lichamen worden gepromoot een negatief zelfbeeld en zelfs eetstoornissen in de hand werken. Bovendien kan dat ‘goede voorbeeld’ zoals beschreven staat in de studie van de Universiteit van Washington ook omslaan in een slecht voorbeeld.
Obsessie
Hypergymnasia (ofte anorexia athletica) is een aandoening waarbij patiënten obsessief compulsief aan het sporten slaan om zoveel mogelijk calorieën te verbranden. Het is een ziekte die steeds meer om zich heen grijpt, temeer omdat sporten een positieve bijklank heeft en de signalen dus vaak niet als negatief gelezen worden. Want wanneer iemand weigert te eten of zich plots na iedere maaltijd een halfuur opsluit in de badkamer om over te geven wordt er aan de alarmbel getrokken, maar wie iedere dag intensief traint is “goed bezig” en “gezond”.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Obsessief met iets bezig zijn, zij het nu bloemschikken of kattenkammen, is nooit gezond. Toch bestaan er voldoende #fitspiration quotes om die obsessie in de hand te werken. ‘Obsession is what lazy people call dedication‘ is weliswaar niet grammaticaal correct, maar het is wel een mooi excuus om de bezorgde reacties weg te wimpelen. “Ik kan er niet aan doen dat jij zo lui bent om een loopje van twee uur, een kickboksles en een pilatessessie per dag veel te vinden. Ik ben niet obsessief; ik ben toegewijd.”
“Je huis in brand steken”
Zelfs zij die het netjes op een sportsessie per dag of om de dag houden krijgen volgens Moore dankzij de fitspiration quotes een foute boodschap mee. Zo is een wederkerend thema dat je door de pijn moet bijten om resultaten te krijgen, dat je niet echt getraind hebt wanneer je geen pijn*** hebt gehad, en dat het helpt om boos te worden op je lijf. Het klopt dat wanneer je spieren op het punt staan het te begeven, een emotionele reactie zoals angst of woede adrenaline vrijmaakt (de fight or flight response) waardoor je kan blijven doorgaan en je je grenzen niet voelt, maar gezond is het allerminst. Moore vergelijkt het met “je huis in brand steken omdat je het wat frisjes hebt.” De fysieke capaciteiten van je lichaam tijdens iedere workout zwaar onder druk zetten heet overtraining en is een van de grootste problemen in de fitnessindustrie. Overtraining kan leiden tot degeneratie van de gewichten, gescheurde ligamenten en zelfs depressie of posttraumatische stressaandoeningen.
*** Je lichaam heeft grenzen en het is belangrijk om te weten wanneer je die grenzen aan het overschrijden bent. Pijn is een goede indicator daarvoor, maar uiteraard: er is pijn en er is (om het met de woorden van een andere fitnessgoeroe te schrijven) pijn-pijn.
Het is belangrijk het verschil tussen uitdaging en uitbuiting van je spieren te kennen. Die knoop in je maagstreek wanneer je de laatste drie push-ups van een reeks doet, het brandende gevoel wanneer je tijdens de laatste meters van je jog een sprintje trekt, je trillende armen wanneer je je gewichten nog een paar seconden zijwaarts gestrekt houdt: pijn.
De lichtflitsen wanneer je een paar tientallen kilo’s zwaarder lift dan gewoonlijk, je bonzende knie tijdens een zoveelste reeks squats, een helse steek in je kuit tijdens een high intensity training: pijn-pijn.
A post shared by Anna-Belle Buyse (@annabellebuyse) on
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Daarnaast bestaan er ook een heleboel fitspiration quotes die op zich onschadelijk zijn (“Je kan de handdoek in de ring gooien, of je kan hem gebruiken om het zweet van je voorhoofd te vegen”), maar die worden dan gemonteerd op lichamen van mannen en vrouwen die al jarenlang ontzettend hard trainen, zich aan een heel strikt voedingsplan houden en wiens foto’s waarschijnlijk ook behoorlijk bijgewerkt zijn.
Fake fake fake
Steeds meer ‘fitnessbloggers’ komen ervoor uit dat het beeld dat ze van zichzelf neerzetten op social media best wel met een korrel zout te nemen is. Zo is er personal trainer Sophie Kay, die twee jaar geleden op haar blog zowat alle mythes over de fitnessindustrie ontkrachtte: hoe het onmogelijk is om alleen maar gezond te eten en nooit te genieten van taart of pizza. Hoe het normaal is dat je buik ’s avonds niet zo plat is, en hoe je soms jaren kan trainen voor je eerste afgelijnde buikspier zichtbaar is.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Fitnessblogger Imre Çeçen postte onlangs dan weer voor-en-na foto’s van haar benen aan een zwembad: opgespannen en opgetrokken versus normaal, rustend op de rand. Ze toonde aan hoe een goede selfie trekken in een zo flatterend mogelijke houding eigenlijk de échte work-out is. Ook de fitgirl achter PlankingForPizza laat middels eerlijke foto’s zien dat ook fitnessbloggers wel eens rolletjes rond hun middel hebben, maar dat ze die foto’s gewoon niet graag op hun Instagramaccount delen.
Het is opvallend hoeveel instagramberoemdheden de laatste tijd dit soort “echte” foto’s van zichzelf delen, allicht omdat ze beseffen dat er op die manier over hen geschreven zal worden door lifestylepublicaties (schuldig!), maar hopelijk ook omdat ze zich ergens realiseren wat voor schade ze aanrichten om hun (soms heel jonge) volgers enkel bloot te stellen aan overgeposeerde foto’s van lichamen die in allerlei bochten gewrongen worden om toch maar te voldoen aan het fitnessideaal dat blijkbaar zelfs onhaalbaar is voor mensen die gezond leven en veel sporten.
Motiverend
Is #fitspiration dan een hashtag waar je beter niet op klikt als je lijf je lief is? Toch wel. De #fitfam van Instagram bestaat immers ook uit mensen die graag en op een gezonde manier met sporten bezig zijn. Die misschien niet traditioneel atletisch gebouwd zijn, maar die weten dat fitheid niet te meten valt met een lintmeter. Die openlijk vertellen over de work-outs die ze overgeslagen hebben, hun passie voor de sport en de reden waaròm ze sporten: zich sterker, gezonder en energieker voelen. Die motiveren, inspireren en van hun eigen fouten leren.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wie bijvoorbeeld begint met één van de bekendste online workouts – de Bikini Body Guide van de Australische Kayla Itsines – wordt ongetwijfeld afgeschrikt door de grote schare transformation posts van meisjes die trots hun lichamen voor de spiegel persen, een opdracht die ze van Itsines maandelijks moeten uitvoeren.
Maar wie het bovenste laagje van de #BBG hashtag wegschraapt komt al gauw terecht bij een trouwe community van meisjes die misschien ooit wel geloofden dat een bikinilijf begrensd wordt door een getal op de weegschaal of in het broekje van die bikini, maar die ondertussen geleerd hebben dat samen sporten om zoveel meer draait. De #BBGfamily ondersteunt elkaar en moedigt elkaar aan, niet omdat er plots buikspieren zichtbaar zijn of er vijf kilo minder rond je billen hangt maar omdat je na een moeilijke dag toch nog besloten hebt om een kwartiertje te gaan wandelen. Omdat je hebt beslist voor jezelf te zorgen. Ze organiseren events op zichzelf om samen de oefeningen te doen en lijken oprecht plezier te hebben in de routines die ze drie keer per week uitvoeren. Met andere fitnesshypes zoals AKT hetzelfde verhaal.
Gek genoeg kan de instafitnessgemeenschap dus ook een hele warme, ondersteunende plek zijn wanneer je op de juiste mensen terug kan vallen. Mannen en vrouwen die het goed vinden dat je je inzet voor de sport, en die het eigenlijk niet kan schelen hoe afgetekend je spieren zich tonen onder zwarte lycra. Er is immers weinig “insta” aan het opbouwen van een gezond lichaam en sportieve gewoontes, en de enige cijfers die er écht toe doen, zijn die van je persoonlijke records.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier