Tour de Mons: Roy Lichtenstein en bergen andere tips
Het BAM verscheepte voor de bijzondere expo ‘Visons Multiples’ een hondertal werken van Roy Lichtenstein naar Bergen. Een hoop kunst om te verwerken, nog het best tijdens een aansluitende toer langs shopadresjes in de al even interessante Culturele Hoofdstad van Wallonië.
Een aantal van de eet- en drinkadresjes die we verderop in het stuk tippen zijn momenteel gesloten. Op de websites van de vermelde zaken kan je terecht voor meer info. De expo van Roy Lichtenstein gaat voorlopig gewoon door. Je dient een bezoek wel vooraf te reserveren.
In het BAM kan je de werken – prints, sculpturen, tapijten, banners… – van Roy Lichtenstein nu ook van naderbij gaan bestuderen. De bijzondere invalshoek van deze expo maakten de Estate of Roy Lichtenstein en Sonnabend Foundation warm om hun collectie uit te lenen aan het BAM, nochtans geen internationale kunsttempel. BAM-directeur en co-curator Xavier Roland: ‘In Europa is er bijna geen werk van Lichtenstein te vinden, 60 procent van de werken moest uit New York komen, een nachtmerrie in een periode als deze. De focus op Lichtenstein, de ‘maker’, de mens achter de koele, egale werken en zijn voortdurend onderzoek naar nieuwe technieken voor mechanische reproductie, wekte hun interesse.’
Gereproduceerde wereld
De expo is geen retrospectieve maar belicht de voortdurende zoektocht van het poparticoon. ‘Lichtenstein, in oorsprong industrieel designer, was steeds op zoek naar nieuwe technieken en materialen’, vertelt Roland, ‘Hij stelde zo al heel vroeg die nieuwe maatschappij van de jaren zestig en de commercialisering door reclame in vraag. Hij was de eerste artiest die zijn werk op de nieuwe samenleving en reclame baseerde en het loskoppelde van de realiteit – hij werkte nooit rechtstreeks van het product, altijd van een kopie ervan. Hij werkte heel hard om te verdwijnen achter zijn werk: er rest enkel het beeld, de artiest is afwezig. In de koele, afgevlakte werken in pure, ongemengde kleuren, zit geen beweging, geen leven. Er is ook de mechanische reproductie die zo typisch is voor popart. Lichtenstein werkte trouwens nooit alleen, hij was steeds omringd door specialisten die hem hielpen om het kunstwerk op de wereld te krijgen. Dat doorgedreven combineren van verschillende nieuwe materialen en innovatieve technieken, merk je pas als je beter kijkt.’
Visionaire criticus
Roland verbindt de manier waarop we vandaag naar het werk zouden moeten kijken met de klimaatcrisis: ‘Het gebrek aan menselijke wezens of natuur in z’n werk, het artificiële, is erg relevant vandaag. Hij begreep al heel vroeg het probleem van die nieuwe kunstmatige wereld – Lichtenstein stond aan het prille begin, wij zouden wel eens aan het eind ervan kunnen staan. Dat is een heel nieuwe manier om zijn kunst te bekijken en te begrijpen. Het is een startpunt voor een gesprek over de consumptiemaatschappij – het negeren dat er nog iets anders bestaat dan dat. Lichtenstein zag waar we vandaan kwamen en waar het naartoe ging. Zijn allerlaatste werk was een Chinees landschap – geen kopie maar het idee ervan. Het vreemde is dat zijn typische repetitieve, mechanische dots in dit doek lijken te bewegen. Je ziet dat ze door een mens gemaakt zijn. Het is alsof er aan het einde van zijn bestaan terug leven kwam in z’n werk.’
Roy Lichtenstein, Visions multiples, 31 oktober – Beaux-Arts Mons, Rue Neuve 8, Bergen, www.bam.mons.be
BINNEN BERGEN
Mons, Culturele Hoofdstad van Wallonië en vijf jaar geleden nog Europese Culturele Hoofdstad, heeft naast het BAM ook nog historisch en industrieel erfgoed dat een bezoek waard is. De naam Bergen is trouwens lichtelijk overdreven, de studentenstad ligt verspreid over een paar bescheiden heuvels. De skyline wordt getypeerd door het 87 meter hoge barokke Belfort – dat sowieso al op een heuvel staat – met panoramische lift, de garantie voor een fantastisch uitzicht over het oude centrum tot aan de verafgelegen koolmijnen.
Work in progress
Het zou een prachtige start van je trip kunnen geweest zijn: een gloednieuw station met overkapping van Spaans toparchitect Calatrava. De werkzaamheden liepen helaas in het honderd, al van bij de start in 2013, en de einddatum van 2015 werd intussen verschoven naar 2023. Die overkapping moet een verbinding worden tussen beide stadsdelen. Laat de werf dus maar links liggen en werp een blik op het futuristische Centre de Congrès, ontworpen door architect Daniel Libeskind.
Avenue Mélina Mercouri 9, www.wccm.eu
Museum Maison Losseau
Achter de wat minder imposante gevel aan de Rue de Nimy gaat een puik staaltje van Franse Art Nouveau schuil. Advocaat Léon Losseau ging voor het detail: van de houten vloer over de kleurige glazen koepel en het meubilair tot en met de deurklinken en tuin, er werd over alles nagedacht.
Rue de Nimy 37/39, www.maisonlosseau.be
Mundaneaum
Henri La Fontaine en Paul Otlet bedachten begin twintigste eeuw een ingenieus systeem voor het verzamelen, indelen en opzoeken van alle kennis ter wereld, zoiets als een pre-digitale Google. Het Mundaneum is, met 6 kilometer documenten en 12 miljoen fiches van het Universeel Bibliografisch Repertorium, nu door UNESCO erkend erfgoed.
Rue de Nimy 76, www.mundaneum.org
Grand-Place
De Grote Markt, gekend om het legendarische gevecht van Sint-Joris tegen de draak, documenteert de architectuur van de vijftiende eeuw tot op vandaag. Loop door de poorten van het stadhuis naar de kleine groene stadsoase Le Jardin du Mayeur. Aai bij de gotische gevel van L’Hôtel de Ville ook even over het ornament van het aapje voor een wens.
Les Anciens Abattoirs
De gerenoveerde oude slachthuizen uit het midden van de negentiende eeuw werden een culturele plek met tijdelijke tentoonstellingen in het hoofdgebouw, toegepaste kunst van jonge makers in de stal en een cafetaria en een grote zaal voor audio en video in de koelruimte.
Rue de la Trouille 17, www.abattoirs.mons.be
Kazematten
Onder de heerschappij van de Nederlanden kreeg Mons extra versterkingen waarvan enkel nog de kazematten en militaire bakkerij resten. De kazematten hebben nooit dienstgedaan – Bergen werd nooit meer belegerd – maar kregen een culturele herbestemming.
Place Nervienne
BERGEN ETEN
Gezond, traditioneel, artisanaal, lunch, diner of gewoon een koffie: in Bergen blijft ook een foodie niet op z’n honger zitten.
Cocotte – Cantine moderne
Cocotte serveert gezonde seizoenskeuken met regionale producten. Het kleine restaurant heeft een bescheiden, variabele kaart, ligt gezellig in het centrum en heeft een binnenterras.
Rue des Archers 43, www.cocottemons.be
Season’S
Klein restaurantje met mooi terras en take-out. De salades, quiches, desserts en co zijn huisbereid op basis van verse, biologische kwaliteitsproducten.
Rue Notre Dame 2, seasonsmons.be
Le Bravo
De elegante eenvoud van een traditionele osteria: typische specialiteiten, bereid zoals het hoort, met Italiaanse producten.
Rue des Soeurs Noires 19, www.lebravo.be
Le Comptoir de Marie
Sterrestaurant met Spaanse vibe rond topproducten als tarbot of hoogwaardig rundvlees. De Chef blinkt uit in zowel een eenvoudige charcuterieschotel als een experimentje met mousseline bestrooid met bottarga. Prima prijs-kwaliteit en een plus voor de wijn én gezelligheid.
Rue d’Enghien 8, www.lecomptoirdemarie.be
La Table du Boucher
De referentie voor vleesliefhebbers – denk: côte à l’os per 100 gram. Het rundsvlees van topkwaliteit wordt in huis bewerkt, maar ook alle andere ingrediënten krijgen aandacht, tot en met het dessert.
Rue d’Havre 49
Rebelge
Jean-Philippe Watteyne viert het Belgische gastronomische erfgoed met eenvoudige en gastronomische gerechten, van de beste lokale en artisanale producten.
Avenue reine Astrid 31, re-belge.be
L’Envers
Resto-Brasserie met terras. De seizoensgebonden, gevarieerde kaart – van pasta tot Franse klassiekers – houdt ook rekening met meereizend kroost.
Rue de la Coupe 20, www.lenvers-mons.be.
Chez Tonton
Authentieke ambachtelijke frituur met een upgrade: artisanale burgers en specialiteiten van het huis en – uiteraard – vers gesneden Belgische frietjes.
Rue de la Clef 36
SLOTEN KOFFIE
Mémé Tartine
Lunchcafé met leuk terrasje, gespecialiseerd in fantasierijk royaal belegde broodjes, al dan niet met een soepje of dessert.
Rue de la coupe 16, meme-tartine.business.site
MoMA Coffee
Deze kleine koffiebar haalde de mosterd in Manhattan – vandaar: Mons MAnhattan – voor z’n bagels en serveert ook desserts bij de kwaliteitskoffie (of thee, milkshake, smoothie, chocomelk…).
Rue de la Coupe 10
La Boule de Bleu
Leuke lunchplek maar ook prima koffieadres met keuze uit een keur aan homemade desserts.
Rue de la Coupe 46, www.bouledebleu.com
Mel oh cake
Verhef je koffie- of theemomentje met de artisanale cupcakes, tartelettes, merveilleux, cookies, brownies en taart van het huis…
Rue de la clef 24, www.melohcake.be
WAAR WINKELEN?
Carnaby Street
Authentieke vintage, voornamelijk uit de jaren 40 tot 80, maar het aanbod van kleding en accessoires varieert met de seizoenen en trends.
Rue de la Coupe 54-56
La Vie Moderne
Designmeubelen en accessoires, van een eenvoudig cadeau-item tot volledige inrichting, met veel bekende merken als Vitra, Moroso, Flos of Moooi!
Rue des Fripiers 19, www.laviemoderne.be
Maeri
Mooie conceptstore – deco, kleding… – met minimalistische, Scandinavische inslag.
Rue du Miroir 23, maeri.be
Transat Bergen
Ruim aanbod van pret-à-porter en designerspullen voor vrouwen en, twee huisnummers verder, mannen.
Rue des Frippiers 5 en 9, www.transatmode.com
BLIJVEN SLAPEN?
Martin’s Dream Hotel
Viersterrenhotel in het centrum, in een 19de-eeuws neogotisch gebouw van de Zusters van Bélian dat later als kapel werd gebruikt. Er zit ook een prima spa, brasserie en restaurant.
Rue de La Grande Triperie 17, www.martinshotels.com/nl/hotel/martins-dream-hotel
BUITEN BERGEN
Nog wat tijd over? Brei een extra ommetje aan je trip via deze aanraders.
Le Grand-Hornu
De groene periferie biedt fotogenieke plekjes zoals de jachthaven van de Grand-Large. Of bezoek het historische erfgoed van Le Grand-Hornu, inclusief de musea MAC en CID met hedendaagse kunst, design en toegepaste kunst.
Rue Sainte-Louise 82, 7301 Boussu, www.grand-hornu.eu
Honnelles
Eens je Bergen achter je laat liggen, kom je in uitgestrekte groene landschappen terecht. Een klassieker is natuurlijk het hellend vlak van Ronquières. Maar je kan ook de andere kant uit. Midden in natuurpark Les Hauts-Pays, tegen de Franse grens, ligt de gemeente Honnelles. Bezoek er de kapel Saint-Roch met 360°-uitzicht, de verschillende kastelen of de brouwerij van de Abbaye des Rocs.
Heb je plannen voor een bezoek aan Wallonië of de Ardennen?We raden je aan vooraf de website van de dienstverlener te raadplegen voor de precieze openingstijden en de voorwaarden voor reserveringen en bezoeken. Informeer je ook over de covid-19-regels van het moment en maak er een gezonde uitstap of vakantie van!
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier