Nieuwe expo in Berlijn toont personencultus rond Stalin in de vroegere DDR

De tentoonstelling ‘Der Rote Gott: Stalin und die Deutschen‘ wordt georganiseerd door de Gedenkstätte Berlin-Hohenschönhausen, een museum dat tot 1995 dienst deed als Stasigevangenis.

In DDR werden in de jaren vijftig van de vorige eeuw massabijeenkomsten georganiseerd ter ere van Stalin, aan gebouwen prijkten levengrote portretten van de dictator en overal in het land kwam je grote monumenten ter ere van Stalin tegen. Fabrieken, straten en zelfs een hele stad droegen zijn naam (Stalinstadt, nu Eisenhüttenstadt).

Het waren allemaal instrumenten van een centraal georkestreerde propaganda. Deze propaganda wordt met deze expositie getoond in een omgeving – de voormalige Stasigevangenis Berlin-Hohenschönhausen – waar juist het brutale geweld van het bewind van Stalin plaatsvond.

De cultus rond Stalin in de DDR is moeilijk te begrijpen omdat hij honderdduizenden Duitsers liet deporteren en opsluiten. Een derde van hen kwam niet meer levend terug. De verering van Stalin vertoont grote gelijkenissen met de cultus rond Hitler en heeft te maken met de behoefte aan identificatie met een sterke leider in tijden van secularisatie en het verlangen op te gaan in een massa.

In deze expo zijn bijzondere objecten zoals op een groot scherm geprojecteerde films uit de vroege jaren vijftig, foto’s van de Stalin-verering waaronder enkele afbeeldingen waarop de slachtoffers van de Rode Terreur weggeretoucheerd zijn en marquettes van de megalomane plannen die Stalin had om het centrum van Berlijn volledig om te vormen.

Een van de hoogtepunten is een replica van het bijna vijf meter hoge Stalin-beeld dat tot 1961 in de Stalinallee (nu de Karl-Marx-Allee) in Berlijn stond.

De tentoonstelling loopt van 26 januari tot en met 30 juni en is gratis toegankelijk.

Lees ook: 25 gratis dingen om te doen in Berlijn en Ontdek de wereld onder Berlijn