Bonobo-experten in Planckendael zijn blij met de geboorte van het aapje. Bonobo’s zijn immers bedreigd. In het hart van het Congolese regenwoud leven er nog maar 30.000 tot 50.000.
Planckendael is een bonobobaby rijker. Zondagochtend 10 april beviel bonobomoeder Lina na een dracht van acht maanden in haar warme nest van houtwol van een gezonde bonobobaby. Ze beviel heel vlot en herstelt snel. Het geslacht van het kleintje hebben de verzorgers nog niet kunnen ontdekken. De baby krijgt binnenkort een mooie naam in de Afrikaanse taal Lingala met de beginletter R.
Wie is de papa in de grote familie?
Lina is de alfavrouw en had al vier jongen. Ze is dus een ervaren moeder. Wie is de papa? Bonobo Vifijo? Of is het de jonge Habari, zoon van Djanoa? Dat gaat Planckendael pas weten nadat ze een haarstaaltje onderzoeken in hun labo. Louisoko en Lucuma zijn Lina’s zonen en worden dus grote broers. Lingoyé, de dochter van Lina, is nog niet geslachtsrijp. Voor haar is deze bevalling een leerschool. Bij bonobo’s blijven de zonen hun hele leven bij hun moeder en de dochters worden uitgehuwelijkt. Bonobodames Busira en Djanoa zijn ook in de running voor het moederschap.
Seks als wapen
Bij deze slanke en elegante mensapensoort zwaaien de vrouwen de plak. Ze spannen samen om de mannen te domineren. Ze hebben dan ook een machtig wapen om zich na gevechten te verzoenen of om spanningen uit de groep te halen: seks.
Alle groepsleden bij de bonobo’s doen eraan, ze doen het vaak en op allerlei manieren. En als er baby’s van komen, des te beter. Bonobo’s vlooien ook veel. Niet om beestjes te verwijderen (want die hebben ze niet), maar om hun sociale banden te versterken. Zo vlooit bonobo Lina haar kersverse baby uit pure affectie. Een schattig zicht.
Klein gebied, groot risico
Bonobo’s zijn bedreigd, ze komen enkel voor ten zuiden van de Congostroom. En in dit hartje van het Congolese regenwoud leven nog maar 30.000 tot 50.000 bonobo’s. Stropers, de jacht op hen, het verlies en de versnippering van hun leefgebied en het uitbreken van ziektes zoals ebola bedreigen de soort.
Daarom is deze geboorte eens te meer een troef voor het kweekprogramma van deze bedreigde soort. Planckendael coördineert dit Europese kweekprogramma. Ook het internationale stamboek wordt door Planckendael beheerd.
LuiKotale bonoboproject in Congo
Wetenschappers van ZOO Antwerpen en Planckendael zijn actief in het LuiKotale onderzoekskamp net buiten het Salonga Nationaal park in Congo en dragen zo bij aan de bescherming van bonobo’s in de natuur.
Hier zijn drie grote groepen bonobo’s vertrouwd gemaakt aan de aanwezigheid van onderzoekers om zo hun natuurlijke gedrag en leefgewoonten te kunnen bestuderen. Er worden urine-, mest- en haarstalen uit hun nesten verzameld voor DNA-onderzoek. Al deze kennis, en wat we leren van de bonobo’s in Planckendael, helpt bij het behoud van de bonobo’s in hun natuurlijke leefomgeving en het verbeteren van internationale kweekprogramma voor bonobo’s in dierentuinen.
Tip
In Planckendael leven vijf vrouwen en vier mannen, inmiddels dus met de baby. Dagelijks krijgen de bonobo’s om 14u hun verse groenten op het bonobo-eiland. Dit voedermoment is een aanrader.
