Boek eens een bedevaart: pelgrimstochten zijn nieuwste reistrend

Op zoek naar een hippe vakantie? Boek eens een bedevaart. Onthaastend, traag, authentiek en door de natuur: de road trip avant la lettre past helemaal bij de hedendaagse sociale en recreatieve tendensen.

Wandelen was al aan een opmars bezig als hobby en/of vakantieactiviteit, door corona kreeg het nog een extra zetje als een van de enige activiteiten waarvoor we nog uit ons kot mochten. Trendwatchers in de reissector zien dan ook een groeiende belangstelling voor de lange wandeling bij uitstek: pelgrimstochten. De bedevaart wint zieltjes, niet uit hernieuwde interesse voor de kerk maar uit meer hedendaagse overtuigingen. De hang naar authenticiteit bijvoorbeeld. Toerisme is een relatief recent verschijnsel, de enige kans op avontuur buiten de eigen dorpskern was voorheen een bedevaartstocht, de grondlegger van de road trip. Het dagenlange stappen past bovendien binnen de moderne back to basics-ethiek en de groeiende interesse voor slow travel. En dan is er nog de nood om te herbronnen: peinzend wandelen door het veranderende landschap stimuleert de geest; de reis zelf is je bestemming. Tot slot is het natuurlijk ook een pandemieveilige trip: je reist te voet, in openlucht en kiest zelf of en hoeveel contact je wil hebben met je collega-pelgrims.

Moderne pelgrimsroutes

Het hoeft ook niet altijd Compostela te zijn: er zijn heel veel traditionele pelgrimspaden en er ontstaan nieuwe routes, zoals de Old Way van Southampton naar Canterbury. De Western Front Way doet zelfs geen traditionele heiligdommen aan maar loopt langs de Franse en Belgische slagvelden van de Eerste Wereldoorlog. Echte klassiekers zijn dan weer Eleanor Crosses door Engeland, Mormon Pioneer Trail door de V.S., Char Dham in India en Adam’s Peak in Sri Lanka. De eerste Europese reisgids was trouwens geen stoffige voorloper van Trotter maar een twaalfde-eeuwse routeplanner voor de Camino de Santiago de Compostela. De Codex Calixtinus gaf tips als waar je heiligdommen kon vinden, voor welke vorm van oplichting je moest opletten en een karakterprofilering van de bevolkingsgroepen onderweg. Hieronder geen gooi naar een eigen heruitgave van het oude meesterwerk, wel vijf van de meest epische pelgrimsroutes op een rij.

Vijf epische routes

1. Kumano Kodo

Het Unesco-werelderfgoed Kumano Kodo is eigenlijk een reeks over de bergen van het Japanse schiereiland Kii, waarvan de namen allemaal eindigen op Kumano. Het betreft een heilige Shinto-site met Kumano Sanzan-heiligdommen. Priesters doorreisden het gebied als boetedoening, om hun spiritualiteit te verdiepen en bovennatuurlijke krachten te ontwikkelen. Naast beoefenaars van boeddhisme en shinto trekt de site vandaag ook liefhebbers van geschiedenis, natuur, fotografie en stevige wandeltochten aan. Er zijn zelfs begeleide reizen die starten in Osaka, handig want er speelt natuurlijk een taalbarrière.

2. La Via Francigena

Een van de meest populaire pelgrimsroutes in de middeleeuwen, waarvan de geschiedenis al teruggaat tot de zevende eeuw, knalt door Engeland, Frankrijk en Italië. Het bekendste verslag van de trip van Canterbury naar Rome komt van Sigeric the Serious, de aartsbisschop van Canterbury in de late 10e eeuw. Zijn relaas inspireert pelgrims tot op vandaag. Het is zeker niet de meest populaire oude pelgrimsroute, maar ze wordt jaarlijks toch door meer dan duizend gegadigden bewandeld. Reken op een serieus aandeel kampeeravontuur tenzij je de meer comfortabele weg kiest en een begeleide reis boekt.

3. Masar Ibrahim al-Khalil

Het pad van Abraham is een hedendaagse route die de omzwervingen van de Bijbelse Abraham door het Midden-Oosten volgt. De tocht loopt via een aantal paden vanaf Turkije door Egypte, Palestina, Israël en Jordanië. Deze nieuwe pelgrimstrip is pas in 2007 gestart, strekt zich intussen uit over tweeduizend kilometer en wordt in de toekomst nog verder uitgebreid. Wie all the way wil gaan, is er 120 dagen zoet mee. Aangezien het pad nog in ontwikkeling is en het traject door soms schaars bevolkte gebieden gaat, kan het een moeilijke onderneming worden, maar ook hier zijn er gegidste opties.

4. The Pilgrims’ Way in Engeland

Je start in Winchester in het graafschap Hampshire, wandelt door Zuid-Engeland en eindigt in Canterbury bij het schrijn van Thomas Becket – tijdens de middeleeuwen een van de meest vereerde heiligen in het Westen. Het pad wordt echter pas recent in kaart gebracht. Er zijn archeologische resten die erop wijzen dat er ooit een pad kan zijn geweest maar niemand weet zeker of er echt een pelgrimsroute was in die tijd. Het blijft echter een mooie manier om Zuid-Engeland te verkennen. Omdat de route door relatief dichtbevolkte steden gaat, is er ook voldoende infrastructuur om haar in alle comfort af te werken. De meeste pelgrims volgen de recentere St Swithun’s Way van Winchester naar Farnham en nemen dan de North Downs Way National Trail tot Canterbury en Dover.

5. El Camino de Santiago

Dé oerbedevaart, en de meest bekende, is natuurlijk de Camino de Santiago. Het is een verzameling van pelgrimsroutes die eindigen in de pelgrimsstad bij het graf van de apostel Jakobus en de kathedraal van Compostela. De Camino was een belangrijke christelijke pelgrimstocht in de middeleeuwen en lokt vandaag jaarlijks nog meer dan 200.000 bezoekers. Sommigen starten hun trip al in Duitsland, Tsjechië of Frankrijk, maar het grootste stuk strekt zich uit over Noord-Spanje. Wie minstens honderd kilometer te voet doet, kan bij aankomst een certificaat – een Compostela- brevet als het ware – aanvragen.