Waren plussize modellen slechts een trend? ‘We zien dat designers vandaag weer gaan voor één lichaamstype’

We zien vandaag op de doorsneecatwalk weliswaar verschillende huidskleuren en zelfs verschillende leeftijden, maar op het vlak van kledingmaten is het beeld nog altijd zeer eenzijdig. Dun, dus. Wij probeerden uit te zoeken hoe dat komt, en hoe Belgische merken daarnaar kijken.

Ongelofelijk magere modellen, dat zag onze mode-journalist Ellen De Wolf op de recentste modeweken in Milaan en Parijs. “Er lopen altijd lange, slanke vrouwen op de catwalk, maar dit jaar viel het op dat de modellen echt mager waren, en niet bij één, maar bij veel shows. Opvallend, omdat we de laatste jaren op het vlak van lichaamsvormen toch iets meer diversiteit hadden gezien.”

Een verontrustende terugkeer naar heel erg dunne modellen, dat schreven ook modebladen als Vogue en Elle. Op de 219 modeshows die Vogue Business op de modeweken van New York, Londen, Milaan en Parijs bekeek, had 95,6% van de modellen maat 36 of minder. Was dat niet altijd zo, vraag je je misschien af. Wel, nee. De laatste jaren was er – weliswaar niet veel, maar toch – iets meer lichaamsdiversiteit te zien op de defilés. Maar Tagwalk, een online fashion search engine, telde in 2023 24% minder mid-size (tussen 28 en 44) of plussize (46+) modellen op de catwalk. Amper 68 merken brachten ten minste één mid- of plussize model tegenover nog 90 in 2022. 70% van de luxemodemerken toont alleen maatjes 32 tot 36.

Maatje nul

Onze observatie klopt, bevestigt Deborah Dauchot, die bij Dominique Models de curve afdeling leidt. “Drie seizoenen geleden zagen we een boom en de laatste jaren leverden wij verschillende curve meisjes voor de shows in Parijs. Dit jaar waren we er weer helemaal klaar voor, met excellente kandidaten, maar er was geen vraag naar.” Iets wat William Lhoest, Belgisch casting director voor internationale designers, beaamt. “Ook wij hebben diverse modellen in onze portfolio, maar designers gaan vandaag weer voor één lichaamstype. Wie dat niet doet, zoals Ester Manas, springt er dan ook echt uit.”

Dat is grotendeels een technische kwestie, legt Dauchot uit. “De kledingcollectie die voor de show gemaakt wordt, is standaard een size 0 (32 à 34). In die maat hebben designers de keuze uit honderden modellen, in maat 46 of 48 zijn dat er veel minder. Daar komt bij dat kleren mooi passend maken voor curve modellen ingewikkelder is. Als een meisje op de heupen maat 48 heeft, maar bovenaan maat 44, vraagt dat aanpassingen. Kies je een curve model voor je defilé, dan moet je de kleding dus speciaal op haar maat maken. Dat is complexer, duurder en het vraagt tijd. Zeker als je – zoals op defilés het geval is – voor perfectie gaat.” Zoals het er nu uitziet, was diversiteit in maten een soort trend, denkt Dauchot. “Het viel drie jaar geleden al op dat de modellen ofwel size 0 ofwel meteen echt zwaar waren, maar dat er weinig vrouwen defileerden die daartussenin zitten. Ik vrees dat heel wat merken dat deden omwille van de buzz, niet omdat het in het DNA van hun merk zat. Voor hen is het dus een trend die gepasseerd is.”

Misschien moeten we zo streng niet zijn, vindt Tom Van Dorpe, de Belgische stylist en oprichter van casting- en scoutingplatform NOAH mgmt, die je vanaf 15 september op Streamz kunt zien als jurylid in de nieuwe reeks Belgium’s Next Top Model. “Eerst en vooral zijn er vandaag strenge regels voor modellen, ze zijn minstens achttien en worden opgevolgd door artsen. Maar ja, de vraag naar size 0 blijft en dus zoeken wij meisjes die daar van nature in passen, zodat ze geen manoeuvres moeten doen om dat figuur te behouden. Waren de 90’s supermodellen die in september op de cover van Vogue stonden iets voller dan de meisjes die we nu zien? Ja. Zou mijn leven makkelijker zijn als de designers iets flexibeler waren en een paar centimeter meer zouden tolereren? Ja. Missen we voor de defilés veel talent en schoonheid door voor allemaal size 0-modellen te kiezen? Ja.”

Sexy kleding a.u.b.

Waarom eisen designers in het luxesegment opnieuw graatmagere modellen? Designers hebben het wel geprobeerd, denkt Van Dorpe. “Maar ik vermoed dat het inderdaad te veel tijd, moeite en geld kost. Het gaat ook over eerlijkheid. Als een designer een plussize model op de catwalk toont, maar die kleding niet in haar maat produceert voor de winkel, gaat het om imago. Dan is het ‘diversity-washing’ en geen echte verandering. De Diors en Gucci’s van deze wereld verkopen weinig maatjes 46, vrees ik.”

Iets wat ook Benoit Bethume, Belgisch stylist en consulent voor internationale designers en merken, beaamt. “70% van de Françaises heeft maat 42 of meer en dat zal in België niet anders zijn, maar in het luxesegment zijn de klanten overwegend slank. Die merken zien iemand met meer dan maat 38 al als plussize. Hun realiteit is anders en als zij een plussize model in hun show steken, dan is dat een beetje hypocriet. TikTokkers, journalisten en het grote publiek kunnen daar wel kritiek op hebben, maar zij kopen die kleding waarschijnlijk niet.”

Een redenering die opgaat voor de Diors en Prada’s, maar toch iets minder voor bijvoorbeeld Dries Van Noten, vindt Ellen De Wolf. “Zijn collectie gaat tot maat 46, er zitten vaak oversized stukken in, en zijn klanten zien er zeker niet allemaal uit zoals de modellen op zijn catwalk. Integendeel, zijn kleren zijn net mooi op iets rondere lichamen.”

Traditionele ideeën over elegantie en schoonheid spelen zeker in Parijs en Milaan een rol, denkt Bethume. “In het VK en de VS zie je iets rondere modellen als Gigi en Bella Hadid en ook celebs op de catwalk, in Duitsland en de Scandinavische landen zijn de modellen diverser. En bij de niet-luxemerken zie je sexy kleding voor rondere vrouwen, ook omdat jongere klanten daarnaar vragen. Die zijn minder bezig met de juiste maten, denk ik, en dat zorgt voor een andere mentaliteit bij de jongere generatie modemakers.” Ze moeten wel, denkt Lhoest. “Klanten zijn niet allemaal 1m80 met maatje 36, en zij willen hun lichamen ook gerepresenteerd zien. Merken nemen dat echt wel ernstig, maar de vooruitgang gaat traag.”

Het is inderdaad ook een kwestie van generaties, vreest Van Dorpe. “High fashion designers van vijftig, zestig jaar blijven doen wat ze al dertig jaar doen. Mode is nu eenmaal extreem, en shows draaien rond het visuele beeld dat een designer wil neerzetten. Ik vermoed dat ook de Aziatische markt een rol speelt. China, Korea en Japan zijn ontzettend belangrijk in de omzet van luxemerken als het over kleding gaat, en daar zijn de maten kleiner dan in de rest van de wereld.”

Ondertussen, naast de catwalk

Er wordt veel getoeterd over de catwalk, maar defilés zijn maar één aspect van de beeldvorming binnen de mode, benadrukt Van Dorpe. “In advertenties, op websites en sociale media zien we veel meer diversiteit. In beelden voor accessoires en beauty cast men meer lichaamstypes, omdat daar het styling- en technische aspect van een runway-collectie niet speelt. Kleding is voor de grote luxehuizen maar een klein onderdeel van hun omzet, ze verdienen hun geld vooral met accessoires, make-up en parfum. Ook in mijn bureau zijn de defilés maar 20% van mijn business, en naast de catwalk is de vraag veel diverser.” Merken als Prada en Dior kiezen dan wel voor size 0-modellen op de catwalk, in advertentiecampagnes gaan ze voor Hollywoodsterren en andere celebs, merkt ook Bethume op. “Ook geen doorsneefiguren natuurlijk, maar wel diverser.”

Ook Dauchot ziet een duidelijk verschil tussen de defilés en de rest van de beeldvorming. “Voor catalogi, websites, sociale media en meer commerciële merken worden volop curve modellen geboekt, en ook voor haar- en andere beautyproducten krijgen we veel ‘open to curve’-briefings. In de VS wordt dat zelfs niet altijd meer nadrukkelijk vermeld, omdat het al de standaard is. Ik was vroeger zelf curve model en weet dus uit eigen ervaring dat er de laatste vijftien jaar wel degelijk veel veranderd is. Ik gruwde soms van wat ik aan moest, want de kleding was ouderwets en bomma-achtig. Ook al was ik 25, 26, opdrachtgevers vonden me vaak te jong. Vandaag vragen merken naar jongere modellen, om hun frissere, moderne kleren voor plussize klanten te tonen. Er is dus vooruitgang, maar het gaat traag.”

In die vooruitgang spelen sociale media zeker een rol, daar is iedereen het over eens. “Daar zie je de hele diversiteit van de mensheid,” legt Dauchot uit, “en designers moeten volgen. We zien dat nu al bij merken als H&M, ASOS en COS. Steeds meer merken hebben geen aparte plussize afdeling meer, maar produceren kleren tot maat 48. De modellen op hun site hebben duidelijk verschillende maten.”

Het is goed de hand in eigen boezem te steken: 99% van de Knack Weekend-modeshoots gebeurt met modellen met maat 36. We zorgen voor diversiteit, maar werken met modellen met verschillende maten is moeilijk, zo blijkt. “Dat heeft met het systeem te maken”, legt Ellen De Wolf uit. “Wij fotograferen onze modeshoots altijd voor de kleding in de winkel ligt en lenen dus alles uit bij de ontwerpers. Die ‘uitleencollecties’ komen in één maat – 36, schoenmaat 39 of 40 – en worden door bladen over heel de wereld gebruikt. Als we modellen willen gebruiken die daar niet in passen, of als we bijvoorbeeld voor een interview een niet-model moeten kleden, moeten we kleding uitlenen in de winkel. Maar dat kan dus niet als ze nog niet aan die winkels geleverd is. We zitten vast in een systeem dat diversiteit op het vlak van maten niet makkelijk maakt. Voor de shoot bij deze reportage kozen we kleding van Ester Manas, Essentiel Antwerp en Christian Wijnants.”

Voor alle Belgische vrouwen

Defilés van Belgische designers op de fashion weeks zijn op één hand te tellen. Dries Van Noten en Christian Wijnants zijn de namen waar altijd naar wordt uitgekeken, Ester Manas kreeg ook nu weer goede punten voor diversiteit. We vroegen aan Dries Van Noten en Christian Wijnants hoe ze hun modellen kiezen en wat hun keuze bepaalt, maar kregen jammer genoeg geen antwoord op die vragen. Het is zomer, iedereen is met vakantie en wie niet op reis is, heeft het druk, luidde het.

Edouard Vermeulen, die in 2023 zijn 40ste verjaardag als artistiek leider van huis Natan vierde met een haute-coutureshow in Parijs, stond ons wel te woord. “Bij een defilé gaat het vooral over hoe modellen stappen. Hoe je iets draagt, dus. De vrouw maakt de kledij: een meisje kan heel mooi zijn, maar als ze het niet goed presenteert, kiezen we haar niet voor de catwalk. We houden ook rekening met eenvormigheid, de meeste modellen zijn even lang en hebben maat 38. Maar als iemand een maatje meer heeft en mooi stapt, kan het ook.” Het defilé is belangrijk, maar de foto’s voor de website zijn belangrijker, vertelt Vermeulen. “Onze klanten kopen minder online, maar kijken wel naar de website voor ze naar de winkel komen. De website is onze vitrine en dan is het levendig maken van een foto het criterium waarop we kiezen. En ja, ook dan is de maat meestal 36 of 38.” Maten 38 en 40 zijn ook de meest verkochte van de Natan-collectie. “Met 42 op de derde plaats, dan 36 en ten slotte 44. We hebben jarenlang tot maat 50 geproduceerd voor Natan Plus, en maakten daarvoor ook aparte patronen, nu maken we bijna de hele collectie tot 46 of 48. Ik houd bij het ontwerpen rekening met de verschillende figuren van onze klanten, ja. We zijn een Belgisch merk en ontwerpen dus voor alle Belgische vrouwen.”

Sofie D’Hoore gaf geen defilé in Parijs, maar toonde haar collectie in een showroom. “Sofie kiest de modellen zelf. Soms bij een bureau, maar vaak vindt ze ook gewoon op straat iemand die de juiste uitstraling heeft”, vertelt mede-eigenaar Chantal Spaas. “Dan volgt er een test met de fotograaf, en als die zijn fiat geeft, kunnen we aan de slag voor de foto’s. Naar Parijs nemen we een groep meisjes mee en die showroomcollectie wordt gemaakt in maat 38, of medium voor knitwear. Nu zijn onze stukken vaak oversized, dus iemands exacte maten hebben niet zo veel belang. Het gaat ons om iemands uitstraling, en of ze interessant is.” Sofie D’Hoores collectie gaat van 34 tot 44, maar valt vrij ruim, vertelt Spaas. “De kleinste maatjes verkopen we allemaal in Japan en Korea, verder verschilt het van land tot land. Dat we tot 44 produceren, heeft te maken met de pasvorm. Vanaf maat 46 is het moeilijker en moet er vaak een nieuw patroon getekend worden. Omdat we vaak al zes, zeven versies van het basispatroon maken voor het juist zit, is dat arbeidsintensief. Maar zoals ik al zei, we tailleren ruim en de stijl van Sofie is bovendien wat oversized.”

Curvy Romy

Wie vandaag door een gemiddelde Belgische winkelstraat wandelt, ziet in de etalage bij LolaLiza immense foto’s van heel diverse vrouwen. Opvallend, omdat het toch nog uitzonderlijk is. “Kleding voor democratische prijzen voor iedereen, daar staan wij voor”, vertellen ze bij LolaLiza. “We produceren van maat 34 tot 50. Onze meest verkochte maten zijn 40 en 42, maar de vraag naar 48 en 50 stijgt. Vanaf 48 moet het patroon hertekend worden. Dat doen we heel aandachtig, en met inbreng van onder andere plussize influencers zoals Romy Schlimbach, bekend als RomyCurvy. Elke vrouw is anders, en in onze communicatie willen we ervoor zorgen dat elke vrouw zich welkom voelt. De maat van het model is dus wel degelijk belangrijk, het moet in onze representatieve mix passen.”

View this post on Instagram

A post shared by LolaLiza Belgian Fashion (@lolalizafashion)

Xandres, dat tot 2022 met Xandres Gold een plussize collectie had, besliste om die te integreren. “Onze maten gaan van 34 tot 56. 70% van de stukken is inclusief en in elke maat verkrijgbaar, vanaf maat 44 vaak met een aantal aanpassingen voor meer curvy lichamen”, horen we bij Xandres. “De rest is exclusief voor de grotere of net kleinere maten ontworpen.” Bij Xandres is 40 de meest verkochte maat, maar online zijn ook 42 en 44 populair. “Sinds we meer grotere maten aanbieden, zien we daar wel een stijgende verkoop. We gebruiken heel bewust geen termen als verdoezelen of flatterend, omdat we een bodypositieve boodschap willen brengen. Voor ons lookbook en onze website kiezen we meestal drie modellen, met maat 36, 38 en 44. Daar zitten we aan vast, want dat zijn de maten waarin de samples geproduceerd worden. Dat vangen we op door in de loop van het seizoen, als de volledige collectie geproduceerd is, influencers, inspirerende vrouwen en ambassadrices uit te nodigen in een grotere verscheidenheid van maten. Dat levert ons meer beeldmateriaal op voor onze kanalen. Inclusiviteit en diversiteit zijn voor ons geen trend, maar een must.”

Willen is kunnen

De ‘straat’ – op en naast sociale media – schreeuwt om meer diversiteit in kleding en beelden. Heel wat merken luisteren, maar het luxesegment past zich voorlopig niet aan, ogenschijnlijk omdat het systeem nu eenmaal ‘is wat het is’. Vraag is: hoe doorbreek je dat? “Mensen die hun nek uitsteken helpen”, denkt Tom Van Dorpe. Hij deed de styling voor de Savage shows van Fenty, het merk van Rihanna. “Dat was een revelatie, een OMG-moment waarop duidelijk werd dat het wel degelijk kon, echte diversiteit. De aandacht die die show kreeg, zorgde mee voor die korte boom in meer diverse modellen. Maar dat lijkt op de catwalk dus niet meer na te zinderen, ook al hameren mensen als modellenagente Mina White nog de hele tijd op diversiteit.” Er beweegt ook wat buiten Parijs en Milaan, denkt Van Dorpe. “Als je naar de shows van Copenhagen Fashion Week kijkt, zie je een veel diverser beeld. Je hebt mensen nodig die outspoken zijn en hun nek uitsteken.”

Een van de namen die in elk artikel over diversiteit valt, is het Belgisch-Franse Ester Manas. Dat merk brengt topdesign voor elke maat, met een innovatief concept, legt stylist Benoit Bethume uit. “Ze gaan voor honderd procent inclusiviteit en brengen high fashion voor alle maten. Het is moeilijk om heel diverse lichamen te kleden, maar doordat ze voor stretch kiezen, slagen zij er wel in. Weet je, echte luxe is kleding vinden waar je in past. Het aanbod voor rondere maten is groter dan ooit en groeit nog, maar het wordt nog niet genoeg getoond in de modebeelden die we zien.”

Manas toont dat het kan, als je het maar wilt, vindt ook William Lhoest. “De klanten zijn er, maar iedereen in het modesysteem moet een inspanning doen als we uit dat systeem willen breken. We zijn allemaal mee verantwoordelijk. Ik begrijp dat sommige mensen teleurgesteld zijn, maar ik zie toch verandering. Het zal alleen tijd vragen.”