Modeontwerper Christian Lacroix blikt terug: ‘Op het gevaar af als een oude man te klinken: de tijd vliegt voorbij zonder dat je het in de gaten hebt’

Modeontwerper Christian Lacroix (72) richtte in 1987 zijn modehuis op en blijft vooral daarvan bekend. Maar sinds 1984 maakt hij ook theaterkostuums voor instellingen als Opéra Garnier, The Metropolitan Opera en de Brusselse Munt. Zijn ontwerpen voor de Comédie-Française zijn dit najaar te zien in het Franse Lacoste.

Het echte leven

Kunst is mijn ontsnappingsroute. Een manier om me te voeden en te leven. Als kind hield ik van theater, film en andere vormen van spektakel – voor mij begon het echte leven pas op zondag, als het rode theatergordijn openging of de lichten in de bioscoop doofden en de pellicule zich ratelend op gang trok. De andere dagen van de week beeldde ik me in dat ik diep onder de grond zat, een tunnel van verveling. Ik tekende alles na wat ik had gezien, tot illustraties uit prentenboeken toe, om het wachten op een nieuw ontsnappingsmoment draaglijk te maken. Ik was enig kind in een warm gezin, in de prachtige stad Arles. Geprivilegieerd, dus. Maar ik wilde ook het alledaagse vergeten en me omringen met iets dat groter was – met kleur, kostuums, muziek.”

Theaterkostuums

“Mode en couture maken was nooit mijn ideaalbeeld. Als kind droomde ik ervan om kostuums en theaterdecors te tekenen. Sinds mijn breuk met het merk Christian Lacroix in 2009 kan ik me daar volledig aan wijden. Oorspronkelijk wilde het modemuseum in Lacoste mijn haute-coutureontwerpen tentoonstellen, maar dat kon niet omdat ik geen toegang heb tot de archieven van het label. Maar een expo van mijn theaterkostuums is voor mij even goed – modeopleidingen bestaan niet uitsluitend om prêt-à-porter of couture te maken.”

Geen tijd te verliezen

“We hebben geen tijd te verliezen. Ik had op mijn achttiende graag gehoord dat ik meer in mezelf moest geloven, dat ik mijn buikgevoel moest volgen. Met alles wat ik nu weet, had ik ook graag gehoord dat je niet sloom mag zijn in het leven en jezelf moet uitdagen. Op het gevaar af als een oude man te klinken: de tijd vliegt voorbij zonder dat je het in de gaten hebt. Je moet het leven dus frontaal tegemoet treden, met ambitie en kunde.”

Lichter leven

“Zelfwaarde is veel belangrijker dan geld. Dat advies van mijn vader huldig ik vandaag nog steeds. Ik ben ook nooit vergeten dat een schooldirecteur me ooit aanraadde om me niet in één ding vast te bijten, maar om zo vlot mogelijk van de ene bezigheid in de andere te duiken. Dat doe ik voortdurend: ik maak kostuums, couture en andere ontwerpen, en uiteindelijk is het allemaal hetzelfde voor mij. Waar het om gaat, is plezier verschaffen, het dagelijkse leven een beetje lichter en spannender maken.”

Mode prikt

“Vernieuwende mode prikt een beetje. Ze is defensief en offensief tegelijk: een manier om voor jezelf op te komen én om aan het dictaat van andermans normen te ontsnappen. Dat is het verwarrende aan mode, want betekent modieus zijn dat je je kleedt zoals de anderen, of net dat je een persoonlijke stijl hebt?”

Influencers zijn een plaag

“Sociale netwerken zijn een valstrik. Influencers zijn voor mij een even grote plaag als complotdenkers: ze hersenspoelen hele generaties op een manier die aan 1984 en Big Brother doet denken. Echte creativiteit vind je vandaag enkel in het verenigingswezen, het alternatieve circuit en bij kleine zelfstandigen. De grote groepen en hun titanenstrijd daarentegen hebben de mode om zeep geholpen. Die draait alleen nog om tassen en sneakers.”

Voor- en nadelen

“Elke tentoonstelling heeft voor- en nadelen. Zo moet je aanvaarden dat ze statisch zijn. Of het nu over mode of theaterkostuums gaat, je moet rekening houden met het gebrek aan beweging en lichaamstaal. Wat ze de moeite waard maakt, is dat je de details op de kleding en de kostuums van dichtbij kunt bewonderen. Het borduurwerk, de rijkdom van de materialen en motieven, dat verdwijnt op een podium allemaal in het niets.”

Kort geheugen

“Het collectieve geheugen is steeds korter en selectiever. Ik maak me dus geen enkele illusie over de manier waarop men zich mij zal herinneren. De kans is groot dat mijn naam niet veel zal oproepen, of enkel mijn liefde voor stierenvechters, kleur en barok – een etiket dat al langer meegaat. Maar als ik de comments op Instagram bekijk, ben ik er gerust op. Kenners zien de emotie en het raffinement van mijn creaties, mijn onafhankelijkheid en poëzie – dat volstaat.”