Door pre- en postnatale geslachtsselectie is het aantal ‘ontbrekende vrouwen’ in een halve eeuw meer dan verdubbeld. Vooral in China en India blijft deze vorm van discriminatie overeind.
Soms is de voorkeur voor zonen zo groot dat zwangerschappen voorkomen of afgebroken worden. Men gaat bijvoorbeeld over tot een abortus wanneer het geslacht van de foetus vrouwelijk blijkt te zijn. Of men plaatst bij in-vitrofertilisatie enkel mannelijke embryo’s terug. Dat gebeurt naar schatting 1,2 miljoen keer per jaar, zegt het VN-Bevolkingsfonds (UNFPA) in het rapport State of World Population 2020.
De voorkeur voor zonen heeft vaak te maken een hogere waardering van de man als kostwinner. Zeker in armere landen speelt dat een belangrijke rol. ‘In sommige delen van de wereld is de geboorte van een jongen een reden tot feest’, stelt het rapport. ‘De geboorte van een meisje kan echter een reden tot teleurstelling zijn. Ze kan worden gezien als een last, een belemmering voor de toekomst van een gezin.’
Pre- en postnatale geslachtsselectie
China en India nemen het leeuwendeel van die ‘missing female births’ voor hun rekening. In China gaat om meer dan 600.000 ‘vermeden vrouwelijke geboortes’ per jaar, in India om meer dan 400.000.
Ook na de geboorte kan de voorkeur voor zonen tot verregaande ingrepen leiden. Het meisje ‘wordt misschien vergeten, genegeerd, ondervoed’, stelt het rapport. ‘Ze kan sterven door verwaarlozing. Ze gaat misschien dood door nalatigheid of meer opzettelijke handelingen, wat allemaal neerkomt op postnatale geslachtsselectie.’
Door die pre- en postnatale geslachtsselectie is het aantal ‘ontbrekende vrouwen’ in een halve eeuw meer dan verdubbeld: van 61 miljoen in 1970 naar 142 miljoen in 2020. Vooral in landen als China en India is de geslachtsverhouding daardoor uit balans geraakt. Binnen die landen zijn de regionale verschillen groot. In sommige regio’s daalt de ratio, in andere neemt ze net toe. In sommige Indiase deelstaten worden per 100 meisjes 120 jongens geboren.
Kleinere gezinnen
Gezinnen worden kleiner en dat werkt pre- en postnatale geslachtsselectie in de hand, stelt het rapport. Vijftig jaar geleden had een vrouw nog gemiddeld vijf kinderen, vandaag is dat al minder dan drie. ‘Wanneer de gezinsgrootte kleiner is, stijgt de kans dat een paar geen zonen krijgt. Een op de vier ouders met twee meisjes bijvoorbeeld neemt zijn toevlucht tot geslachtsselectie vanuit gendervooroordelen om de geboorte van een derde meisje te vermijden.’
Uit hetzelfde UNFPA-rapport blijkt ook dat de strijd tegen kindhuwelijken stokt. Door de covid-19-pandemie dreigt het aantal kindhuwelijken zelfs aanzienlijk toe te nemen de komende tien jaar.
