Liefhebber van beeldende kunst? Dit zijn de mooiste stichtingen, beeldentuinen, musea en andere culturele parels aan de Franse Riviera

Elke zomer nodigt het Franse initiatief Plein Sud het grote publiek uit om de veelheid aan kunst en architectuur langs de Middellandse Zeekust te ontdekken. Deze acht plekken mag je niet missen als je deze zomer naar Zuid-Frankrijk trekt.

Plein Sud verenigt Zuid-Franse culturele initiatieven die zich toeleggen op de beeldende kunsten, van Sète-Montpellier tot Nice-Monaco. De Franse organisatie, die in het voorjaar van 2020 het licht zag, promoot deze zomer de culturele rijkdom van een grondgebied van meer dan 500 km langs de Middellandse Zeekust aan de hand van 72 plaatsen. Musea, kunstcentra, particuliere stichtingen, kunstenaarswoningen, beeldentuinen, expositieruimten in wijndomeinen, historische monumenten of opmerkelijke tuinen… We plukten acht must-sees uit de laatste gids.

CHÂTEAU LA COSTE

Château La Coste, in het hart van de Provence, is een wijngaard waar wijn, kunst en architectuur in harmonie samenleven. Veertig hedendaagse kunstwerken zijn permanent geïnstalleerd in de natuur en vijf galeries – waaronder het onlangs ingewijde Paviljoen van Oscar Niemeyer – bieden een unieke ervaring te midden van 124 hectare biologisch geteelde wijnstokken. Je pikt er deze zomer expo’s mee van onder anderen Idris Khan, Zhou Li en fotografe Mary McCartney. Tot 15 augustus stelt folk- en rocklegende Bob Dylan er zijn schilderijen tentoon.

FRICHE DE L’ESCALETTE

La Friche de l’Escalette, een domein aan de rand van het Parc National des Calanques in Marseille, biedt bezoekers de overblijfselen van zijn opmerkelijke industriële erfgoed aan, inclusief moderne beeldhouwwerken en twee lichte structuren van Jean Prouvé. Vier hedendaagse kunstenaars werkten dit jaar rond het thema ‘Objets à réaction poétique’, waarna ze ingrepen in het domein. Naast de ‘Cabanes perchées’ van Marjolaine Dégremont en de installaties van het duo beeldhouwers-keramisten Baptiste & Jaïna, neemt Lilian Daubisse het Pavillon 6×9 van Jean Prouvé in met haar enorme ‘Bête endormie’ in versneden karton. Prouvés Bungalow du Cameroun biedt dan weer onderdak aan de twee Tours des Vents van Guy Baref.

FONDATION MAEGHT

De Fondation Maeght, die in 1964 werd geopend, is de eerste stichting voor moderne en hedendaagse kunst in Frankrijk en combineert kunst met architectuur en natuur. De architectuur is het werk van de Catalaanse Josep Lluís Sert, die eerder voor zijn vriend Joan Miró een indrukwekkende studio bouwde in Palma de Mallorca. Aimé Maeght, de galerist en editeur van Miró, wist daardoor meteen waar aankloppen toen hij zijn fondation uit de grond wou stampen. Andere hoogtepunten zijn de binnenplaats gewijd aan Giacometti, met een uitzonderlijk ensemble van beeldhouwwerken van de Zwitserse kunstenaar, het Miró Labyrint, een grillige beeldentuin, monumentale muurmozaïeken van Marc Chagall, een zwembad ontworpen door Braque, en een mechanische fontein ontworpen door Pol Bury. Deze zomer loopt een tijdelijke tentoonstelling over abstractie en kun je verpozen in Sous Les Pins, het nieuwe café-restaurant op het domein.

Als je toch in de buurt bent, maak dan ook een afspraak om bij Fondation CAB langs te gaan.

CAP MODERNE

Cap Moderne is een uniek architecturaal complex, met uitzicht op de baai van Roquebrune-Cap-Martin. Je vindt er Villa E-1027, de eerste architectuurcreatie uit de jaren 1920 van Brits designicoon Eileen Gray en haar toenmalige partner, de architect Jean Badovici, de Cabanon van Le Corbusier en zijn vijf ‘campingunits’ die ontworpen zijn volgens een economisch huisvestingsmodel. Le Corbu liet ook schilderijen en muurtekeningen na in L’Étoile de Mer, het bar-restaurant van het domein. Villa E-1027 en de Cabanon zijn nog maar sinds deze lente opnieuw open na een renovatie, bezoeken kan pas na reservatie op de website.

VILLA CARMIGNAC

Midden op het eiland van Porquerolles stond aanvankelijk een boerderij, waar filmregisseur Jean-Luc Godard zijn Pierrot le fou filmde. In de jaren tachtig verbouwde architect Henri Vidal de boerderij tot een villa. Édouard Carmignac, die werd uitgenodigd op het huwelijk van een van Vidals dochters, werd verliefd op het landgoed, een droomplek die hij aan kunst kan wijden. Carmignac richt in 2000 zijn Fondation op, een bedrijfsstichting rond twee pijlers: een collectie hedendaagse kunst van meer dan 300 werken, en de Carmignac Photojournalism Award, die jaarlijks een onderzoeksreportage steunt die het onderwerp is van een tentoonstelling en een catalogus. De villa werd de laatste jaren verder ontwikkeld in samenwerking met Atelier Barani en GMAA. Binnen in de villa zijn de ruimtes ingepland in de vorm van een kruis. In het midden duikt een aquatisch plafond op dat natuurlijk licht binnenlaat, overal zijn doorzichten naar de omliggende wijngaarden.

VILLA NOAILLES

Dit vakantiehuis, ontworpen door Robert Mallet-Stevens, is net als zijn Villa Cavrois in Roubaix een symbool van modernistische architectuur. De mecenassen Charles en Marie-Laure de Noailles brachten er ooit hun zomers door, nu is het een centrum voor hedendaagse kunst gericht op jonge creatie (mode, design, fotografie, binnenhuisarchitectuur). Er zijn de hele zomer lang tentoonstellingen, festivals (Design Parade tot 4 september bijvoorbeeld), workshops en een permanente expo over de geschiedenis van de oorspronkelijke bewoners.

LA GUERRE ET LA PAIX VAN PABLO PICASSO

Wist je dat Pablo Picasso van 1948 tot 1955 in het mekka van de keramiek, Vallauris, woonde? Hij koos er de dorpskapel uit om er een monumentale muurschildering te maken, Oorlog en Vrede, een werk waarin de kunstenaar op hartstochtelijke en inventieve wijze de verschrikkingen van de oorlog aan de kaak stelt en zijn engagement voor de vrede toont.

MUSEE NATIONAL FERNAND LEGER

Fernand Léger drukte met zijn werk z’n stempel op de 20ste eeuw. Schilderijen, beeldhouwwerken, tekeningen, films, theaterdecors, wandtapijten, mozaïeken en keramiek vormen samen deze unieke collectie, die de hele carrière van de kunstenaar beslaat. Deze zomer loopt er een tentoonstelling over zijn link met de filmwereld, waarin Léger actief was als decorontwerper, affichekunstenaar, theoreticus, regisseur, producent en acteur.

Het museumgebouw zelf, door architect André Svetchine ontworpen in het hart van een park, wordt omringd door monumentale beeldhouwwerken.