KUYCKXMEERS wint BKRK-award met vazen uit afvalglas: ‘Voorheen nog nooit met glas gewerkt’

KUYCKXMEERS, zo heet het duo dat tot winnaar is uitgeroepen van de BKRK-awards. Bezielers Thomas Meers en Anouck Kuyckx ontwierpen vazen – volledig bestaand uit afvalglas – die eruitzien alsof ze van lavasteen zijn gemaakt. ‘Onze vazen zijn gemaakt in tomatenblikken.’

Voor de zesde editie van de BKRK-wedstrijden, lag de focus op het materiaal glas. Deelnemers ontwierpen een product of project waarbij glas een essentiële rol speelt op een duurzame wijze. De onverwachte winnaars van deze editie is het duo KUYCKXMEERS. De twee zijn complete nieuwkomers maar werden door de jury geprezen voor hun onderzoek naar zero-waste, en het gebruik van afvalglas voor hun vazen.

Nieuwkomers

Thomas is architect, Anouck ontwerpt handtassen zonder enige vorm van restmateriaal, dit terwijl ze lesgeeft aan de Kunsthumaniora in Hasselt. Hoewel de twee geen vreemden zijn in de kunstwereld, waren ze nog nooit zo uit hun comfortzone gestapt als voor de BKRK-award. ‘Voor de wedstrijd hadden wij nog nooit met glas gewerkt’, vertelt Anouck. ‘Toen een medewerker van BKRK ons vroeg om deel te nemen aan de wedstrijd, twijfelden we. Wij vonden dat we daar niet de geschikte kandidaten voor waren.’

En toch stemde het koppel uiteindelijk in. ‘En als we ergens voor gaan, dan gaan we er honderd procent voor. Het was geen makkelijke zoektocht. Allesbehalve’, zegt de handtassenontwerpster. ‘Het heeft ons bloed, zweet en tranen gekost. We hebben gewerkt met alle mogelijk mallen, vormen en soorten glas die je je maar kunt voorstellen. En we zijn er uiteindelijk geraakt. Beter nog, we zijn gewonnen.’

Lange zoektocht

Aanvankelijk wist het koppel helemaal niet dat het vazen zou maken. Het idee was om een soort meubel te maken uit niet of moeilijk te recycleren glas. Maar de uitvoering ervan liep niet helemaal op rolletjes. ‘Je moet weten dat we vanaf nul begonnen zijn. We wisten zo goed als niets, hadden niet de juiste tools. Het enige waar zeker over waren, is dat we afval wilden vermijden. In de plaats wilden we restproducten gebruiken’, vertelt Thomas. Zo kwam het koppel uit op afvalglas. ‘We hebben er oneindig veel mee geëxperimenteerd. We lazen onszelf in over het materiaal, dat moeilijk te recycleren is. In het begin hebben we het glas gemalen, maar dat bleek niet fijn genoeg te zijn om het te smelten tot een gelijke massa. We bestelden dus een molentje – dat trouwens helemaal niet voor glas bedoeld was – en probeerden opnieuw tot we een poederachtig massa kregen.’

‘Aanvankelijk waren de juryleden sceptisch. Het materiaal was poreus en hebben een sponzige finish. Niet echt wat je verwacht als je aan glas denkt.’

‘Ja, en dat was wellicht ook niet zo gezond om in te ademen’, voegt Anouck eraan toe. ‘Om het glas te smelten, maakten we gebruik van mijn moeders keramiekoven. Maar deze is niet bestemd om glas in te verwerken, laat staan experimenteren met afvalglas. Maar wij konden ons als beginners niet veroorloven om al het dure materiaal daarvoor aan te schaffen. We moesten dus wel improviseren.’

Talloze pogingen en een paar ongelukjes later, wist het koppel dat een meubel niet zou lukken. Tot een week voor de wedstrijd hadden de twee zelfs helemaal niets concreet om aan de jury voor te stellen. ‘We waren een beetje ontmoedigd. Alle pogingen waren mislukt’, vertelt Thomas.

Tomatenblikken

Het duo woont in Hasselt, boven het Italiaanse restaurant Poccomatto. Een niet onbelangrijk detail voor hun verhaal, want het is namelijk met de tomatenblikken van de zaak dat het koppel uiteindelijk succes boekte. ‘Met alle andere vormen waren onze resultaten nooit constant. Telkens trok het getransformeerde materiaaal hol langs de onderzijde. We probeerden het daarna met de tomatenblikken van onze onderburen. Het glas reageerde steeds op dezelfde manier. Maar de vorm deed ons denken aan een vaas. Toen dachten we: “Misschien moeten we kijken naar wat het materiaal ons te bieden heeft en deze eigenschappen benutten.” Daar zijn we dan uiteindelijk ook voor gegaan’, vertelt Thomas.

Dit resulteerde in een reeks organisch gevormde objecten die ontstaan zijn door de schuimreactie tussen niet te recycleren glas en een zeer kleine hoeveelheid kalk. De objecten die ook als vaas gebruikt kunnen worden zijn een statement voor op een meer verantwoorde manier met materialen om te gaan.

Op het eerste gezicht lijken de vazen eruit te zien alsof ze uit lavasteen bestaan. ‘Aanvankelijk waren de juryleden sceptisch. Onze objecten zijn poreus en hebben een sponzige finish. Niet echt wat je verwacht als je aan glas denkt. Maar na ons verhaal was de jury dan toch overtuigd’, zegt Anouck. Of het koppel met het glasverhaal wil verdergaan? De twee kijken naar elkaar alsof ze daarover nog moeten overleggen. ‘Daar willen we nog niet teveel over kwijt. Wie weet’, lacht Thomas. ‘Maar als het ooit zover komt, dan gaan we hopelijk wel met de juiste tools aan de slag.’