Amandine David wint Young Talent Award: ‘Ik zie design als een politiek instrument’

De Henry van de Velde Awards zetten ieder jaar verschillende designtalenten in de bloemetjes. Ook een jong, beloftevol talent wordt door de jury geëerd met een prijs. Dit jaar gaat de Young Talent Award naar Amandine David.

De Brusselse designer studeerde vier jaar productontwerp in Frankrijk en breide er na enkele jaren ervaring in het werkveld nog een Social Design Master aan in Eindhoven. De twee jaren aan de Design Academy in Eindhoven waren volgens Amandine David belangrijk voor de rest van haar pad in het designveld. “Hier begon ik digitale productie te integreren in mijn werk, dat voordien enkel gericht was op traditionele ambachten. Ik ontmoette er ook mensen met wie ik van gedachten kon wisselen over de sociale verantwoordelijkheid van design.”

Samen sterk

Naast haar eigen projecten en samenwerkingen, werkt David als docent in de richting Autonome Vormgeving aan het KASK, waar ze ook aan de slag gaat in het Laboratorium. Het lab verkent verschillende interacties tussen kunst, wetenschap en technologie. “Ik werk graag in verschillende omgevingen, dat stimuleert me. In Brussel heb ik een atelier in het centrum van de stad, maar ik breng ook graag tijd door in de ateliers van de mensen waarmee ik samenwerk.”

“Ik ben erg blij met de Henry van de Velde Young Talent Award. Het betekent veel voor mij dat het werk dat ik ontwikkel en de vragen die ik onderzoek weerklank vinden binnen het designveld,” reageert de ontwerpster. “De prijs voor jong talent is een geweldig duwtje in de rug. Door de zichtbaarheid die de prijs met zich meebrengt, kan ik nieuwe samenwerkingen opzetten. De geldprijs zal de groei van mijn atelier voeden.”

Waarom wilde je designer worden?

Amandine David: “Ik wist al vrij jong dat ik ontwerper wilde worden, maar mijn definitie van design en mijn ambities veranderden in de loop der jaren. Aanvankelijk werd ik aangetrokken door de nauwe relatie met materialen en technieken die deel uitmaken van het ontwerpproces. Nu zie ik design als een politiek instrument.”

Zijn er ontwerpers waar je naar opkijkt?

David: “Ik vind het werk van Hella Jongerius zeer inspirerend. Binnen het Jongerius Lab stelt zij het idee van auteurschap ter discussie en slaat ze de handen in elkaar met verschillende mensen. Ze treedt op als ontwerper, ambachtsman, curator, …. Ik bewonder hoe zij laveert tussen gevoelige kleurstudies, grootschalige experimenten met weeftechnieken en het cureren van live ateliers in haar tentoonstellingen.”

Het winnen van de Young Talent Award betekent ook een geldprijs van 10.000 euro. De jury hoopt op een internationale boost. Heb je buitenlandse dromen?

David: “Zeker. Ik wil mijn lopende internationale samenwerkingen blijven voeden, met bijvoorbeeld TAAT collectief in Duitsland en Litouwen en met Esmé Hofman in Nederland. Ik werk momenteel ook aan een project dat in september in Marseille zal worden tentoongesteld.

Mijn internationale ambities zijn op een bepaalde manier allemaal verbonden met weven. Weven is een ambachtelijke techniek, maar doet ook dienst als een gemeenschappelijke taal bij internationale projecten. Het vertelt verhalen over de handelingen van ambachtslieden, over lokale materialen, over een bepaalde economische context en over de geschiedenis van vrouwen. Ik wil vanuit een multicultureel perspectief blijven bijleren over de verschillende betekenissen van weven en de digitale evoluties van deze techniek.”

Aan het winnen van de prijs is ook een expo verbonden. Samen met de andere winnaars van de Henry van de Velde Awards stel je tentoon in Bozar. Wat mogen bezoekers verwachten?

David: “Het project ‘Meshes’ is te zien in de expo en is een voorbeeld van hoe ik werk, namelijk op het snijpunt van traditionele ambachten en digitale productie. In samenwerking met ambachtslieden, makers en programmeurs ontwikkel ik gemeenschappelijke productiemethodes, materiaalonderzoeken en een hybride esthetiek. In feite gaat mijn aanpak over taal. Ik zorg graag voor een tastbare dialoog tussen dingen die in eerste instantie niet verwant zijn, of zelfs tegengesteld aan elkaar, zoals mandvlechten en 3D-printen of handweven en coderen.

Naar mijn aanvoelen kunnen verschillende technieken, of ze nu duizend jaar oud zijn of heel actueel, elkaar voeden. Door ambacht en techniek te vermengen stel ik hun functie en waarde voor de samenleving in vraag.  

‘Meshes’ is een samenwerking met Esmé Hofman, een meester in het mandenvlechten. Kennis overdragen vanuit onze eigen discipline en expertise is een gemeenschappelijke interesse. We begonnen het project met de bedoeling de technieken van het mandenvlechten toegankelijker te maken en er zo van te leren en mee te experimenteren.

De basis van het mandenvlechten is technisch uitdagend, waardoor het aanleren van het maakproces als een barrière kan voelen voor nieuwe makers. De basis van de mand dicteert tegelijkertijd de vorm van het eindproduct. Dat beperkt de mogelijkheden en de creatieve vrijheid van de maker.

Voor ‘Meshes’ hebben we daarom beslist om de basis te vervangen door houten ringen met gaten erin, ontwikkeld via ontwerpsoftware. Met de hulp van Sebastiaan Leenknegt ontwikkelde ik een script dat elke mogelijke curve omzet in een structuur om vanuit te weven. Deze techniek stelt ons in staat de vaste basis van het mandenvlechten los te laten, zodat de makers spontaner kunnen werken. Het geeft ons ook de mogelijkheid om grotere objecten te weven, zoals het stuk dat in Bozar wordt tentoongesteld. We kijken er nu naar uit om architecturale toepassingen voor deze techniek te ontwikkelen.”

Wat betekent duurzaam design voor jou?

David: “Design heeft het vermogen om de wisselwerking tussen ons en de materiële wereld te veranderen – via ambachten en nieuwe technologieën – en zo onze relatie met onze omgeving en met elkaar opnieuw uit te vinden. De ecologische crisis waar we ons in bevinden is het resultaat van de agressieve manier waarop de mens met de natuur omgaat, in de eerste plaats in het Westen. Kapitalisme, kolonialisme, racisme, seksisme, …. Alle geweld heeft z’n wortels in het uitbuiten van de kwetsbaren.

Design heeft het vermogen om alternatieve verhalen te bedenken en te communiceren. Ik stel me een toekomst voor waarin we zowel digitale technologieën gebruiken als rekening houden met het kwetsbare dat beschermd moet worden. We moeten starten vanuit het menselijke, vanuit lokale materialen en lokale identiteiten. Ik zie de toekomst van de technologie als een taal en een politiek instrument.”