Vandaag besteld, morgen in huis: het klinkt als muziek in de oren. Maar de menselijke kost van deze gemakzucht ligt helaas heel hoog.
Tegenwoordig vinden consumenten het helemaal niet vreemd of magisch meer wanneer hun product dat ze online besteld hebben de volgende dag, volledig gratis op een zelf gekozen plaats en tijdstip arriveert. We geraken zelfs een beetje geïrriteerd als we een week moeten wachten en geld moeten neertellen voor de levering. Nochtans kost het voor de bedrijven een fikse duit en legt het een immense druk op de magazijniers van deze bedrijven.
Onder vuur
Recent kregen bedrijven zoals Asos, JD Sports, Sports Direct en Amazon kritiek op de manier waarop ze hun werknemers behandelen. In het verleden lag ook Zalando onder vuur voor diezelfde reden. Een undercover onderzoek van de Sunday Times bracht aan het licht dat magazijniers van Amazon, die in Dunfermline in Schotland werken, ontslaan kunnen worden wanneer ze zich vier afzonderlijke dagen ziek melden, ook al hebben ze een doktersbriefje. Sommige werknemers kamperen zelfs in de bossen rondom het magazijn om de transportkosten te vermijden, omdat het loon zo laag is.
Ook tijdens een onderzoek, dit keer van Channel 4 in Groot-Brittannië, werden mensonwaardige arbeidsomstandigheden ontdekt in een magazijn van JD Sports. Een gebouw in Manchester van de sportretailer werd beschreven als ‘erger dan de gevangenis.’ Het bedrijf heeft sindsdien een intern onderzoek gestart.
Buzzfeed sprak dan weer met werknemers van de Britse moderetailer Asos, wat leidde tot schokkende verhalen. De werknemers zouden ‘behandeld worden als machines’. Het gigantisch hoge tempo waaraan nieuwe items op de webshop worden geplaatst en de grote hoeveelheid aankopen en verschepingen zorgen voor een immense druk op de werknemers van het bedrijf.
Wispelturig systeem
Terugkerende fenomenen zijn het uitstellen van toiletbezoeken, het ontzeggen van pauzes om water te drinken, onrealistische eisen op vlak van targets en problemen met het uitbetalen van de al zeer lage lonen. Het hoge tempo waarop nieuwe producten binnen worden gebracht en moeten worden verpakt en verzonden is zeer moeilijk bij te houden door de mensen die in dit soort grote magazijnen werken.
‘Het is een businessmodel dat gebaseerd is op wispelturigheid, waardoor er pieken en dalen zijn in de vraag van de consument. De manier waarop daar nu mee wordt omgegaan is door zeer flexibele werknemers aan te nemen en hen heel weinig te betalen’, licht Neil Derrick van GMB (Britain’s General Union) toe aan Business of Fashion.
Werkelijke prijs
De individuele leveringen naar huizen van particulieren kost de retailers en merken veel meer dan het aanvullen van een winkelmagazijn. De prijs van aan-huis-levering bedraagt zo’n 20% van de totale waarde van een product, terwijl levering aan winkels slechts 5 tot 7% bedraagt. Die extra kostprijs en druk komt terecht op de nek van de arbeiders. Kortom, het zijn de mensen onderaan de ladder die de prijs betalen voor de gratis of zeer goedkope en razendsnelle verzendingen.
Verwende consument
Maar terugschroeven is moeilijk, want consumenten zijn intussen verwend en verwachten snelle leveringen. Ze zoeken op verschillende webshops tot ze de snelste en goedkoopste optie gevonden hebben. Een poll van Deloitte toont aan dat negen op tien online shoppers verzendingen als ‘snel’ bestempelen als ze die dezelfde dag, de dag erna of twee dagen na bestelling aankomen. Alles wat langer duurt, wordt gezien als een trage levering. Bovendien willen ze maximum vijf euro betalen voor een levering die dezelfde dag plaatsvindt en is een vierde van de ondervraagden van mening dat alle leveringen gratis moeten zijn. Omdat de concurrentie groot is voor retailers online, willen ze zo goed mogelijk de wensen van de consument inwilligen.
Voor luxemerken ligt die iets gemakkelijker, aangezien mensen die vijfhonderd euro spenderen aan een aankoop, zonder veel nadenken vijf euro betalen voor een levering. Maar wie een T-shirt bestelt van tien euro, wil daar niet de helft van de kostprijs bijtellen om het product geleverd te krijgen.
Experts voorspellen dat in de toekomst meer en meer robotica zal ingeschakeld worden voor online shops en de druk op mensen daardoor zal verslappen. Wie weet zijn robots in dit verhaal inderdaad een oplossing, maar in tussentijd is het niet slecht om na te denken over de uitzinnig snelle leveringen en wie daar eigenlijk voor opdraait. In afwachting van de robots schakelen we immers mensen in als machines.
