Wat is nu eigenlijk een funky wijn? Niet-conventionele wijnen op de proef gesteld

Onze drankexpert schenkt klare wijn. Deze week: niet-conventionele aka funky wijn.

Hip

In hippe eethuizen heb je de term ongetwijfeld al eens gehoord: ‘funky’ aroma’s. Het maakt deel uit van een nieuwe wijntaal die ontstaan is met de opkomst van de natuurwijnen. En die aangeeft dat deze wijnen anders geuren en smaken dan de wijnen die we tot dan toe gewend waren.

Natuurlijk

Om in de wijngaard schimmels, ziekten, insecten en onkruid te bestrijden, worden in de klassieke wijnbouw chemische middelen gebruikt: doeltreffend, maar schadelijk voor mens en milieu. Daarnaast worden in de wijnkelder, waar de wijn gemaakt wordt, artificiële additieven gebruikt: suikers, zuren, tannines, enzymen, sulfiet en aromatische gisten. Natuurwijnen zijn ontstaan als reactie tegen deze werkwijze.

Wijngaard

Chemische middelen worden in de natuurlijke wijnbouw vervangen door biologische, of – nog strikter – door natuurlijke preparaten op basis van planten en kruiden. Tegen schadelijke insecten worden andere insecten ingezet die niet schadelijk zijn voor de wijnstok. Andere begroeiing (‘onkruid’) wordt getolereerd in de wijngaard.

Wijnkelder

Om de gisting op gang te brengen worden de eigen gisten van de druif gebruikt en komt de wijnmaker zo weinig mogelijk tussen in het wijnmaakproces. Sulfiet (dat de wijn beschermt tegen oxidatie en bacteriën) wordt soms nog gebruikt, maar in minieme mate. Andere additieven worden volledig geweerd.

Funky of fout?

Hoe de natuurwijnmaker precies te werk gaat, is niet altijd duidelijk, zeker omdat er nog geen erkende controleorganismen zijn. Wat wel en niet toegelaten is, is ook niet vastgelegd. Vandaar dat de ene wijnmaker strikt in de leer is, terwijl de andere er de kantjes afloopt. En dat sommige natuurwijnen onaangenaam ruiken, geoxideerd of verzuurd zijn, of hergisten in de fles. Die wijnen zijn dan niet meer ‘funky’, maar gewoon fout.

Geproefd en gekeurd: funky wijnen

1. Clos Fantine, Faugères, Frankrijk, 14,25 euro, divino.be

Dit familiedomein maakt deze volle biodynamische wijn van grenache, syrah en carignan, gerijpt op oude vaten, met wilde aroma’s van rozemarijn en tijm.

2. Monte Dall’ Ora, Valpolicella, Italië, 13,90 euro, decanto.be

Op deze “berg van goud” maken twee vrienden-wijnbouwers deze lichte, delicate en tegelijk zuivere en verfijnde rode wijn, anders dan andere Valpolicella-wijnen.

3. Pantun ‘Vino Bianco’, Puglia, Italië, 15,40 euro, slow-wine.net

Dit kleine familiebedrijf maakt deze heel aparte wijn van drie lokale druiven: haast oranje van kleur, met een licht oxidatieve smaak met fijne bittertoets en weinig alcohol (11%).

4. Hontza ‘Vendedor de Humo’, Rioja, Spanje, vanaf 11,95 euro, divino.be

Van een purist als Iker Garcia krijg je de pure essentie van wijn: heerlijk gegist sap van gezonde biodynamische druiven, zonder toegevoegde gisten, sulfiet of filtering.