Weinig voedsel dat meer gemoederen beroert dan de vaak levend gekookte kreeft. Maar waarom gebeurt dat eigenlijk zo? En bestaat er dan geen alternatief?
Tijdens de feestdagen staat er geregeld kreeft op het menu. Lekker en feestelijk, maar waarom worden die beestjes eigenlijk levend gekookt?
Een eerste belangrijk argument waarom kreeft levend verkocht en bereid wordt, is voedselveiligheid. Kreeften (en andere schaaldieren) worden vaak als ideale huisvesting gezien door schadelijke bacteriën. Wanneer hun gastheer dood is, verspreiden die zich nog sneller. Dat is dus alvast de reden om een kreeft zo lang mogelijk in leven te houden.
Lees ook: Feest bij oma: 14 klassiekers voor kerst
Ook voor de kreeft zelf zou levend gekookt worden een van de meer humane manieren van slachten moeten zijn. Hem de kop afhakken, is dat niet. Een kreeft heeft geen noemenswaardige hersenen en wat je haar ‘intelligentie’ kan noemen, zit meer verspreid over haar hele zenuwstelsel. Om een kreeft dood te krijgen, moet je dus dat hele zenuwstelsel uitschakelen en dat zou wel eens het snelste kunnen gaan door hem te koken.
Voelt de kreeft geen pijn?
Betekent dat dat ze geen pijn heeft? We kunnen vermoeden dat een kreeft, met zijn beperkte hersencapaciteit, pijn niet op dezelfde manier percipieert als wij. Toch zijn er wel tekenen dat ze op een bepaalde manier voelen dat er iets hoogst onaangenaam met hen gebeurt: in hun bloed wordt het stresshormoon cortisol waargenomen en tijdens het koken hebben ze krampen in hun staart, wat een ontsnappingsreflex is. Bioloog Robert Elwood, professor aan de Queen’s University van Belfast, merkte op dat kreeften die pijn voelen, gedragsveranderingen kunnen vertonen die vergelijkbaar zijn met die van andere diersoorten. Ze wrijven bijvoorbeeld over een pijnlijke poot of er zijn gedragsveranderingen waarneembaar na toediening van pijnstillers.
Het gekrijs dat je soms hoort tijdens het koken, is dan weer geen teken van pijn. Kreeften hebben namelijk geen stembanden om mee te schreeuwen. Wat je hoort, is het ontsnappen van lucht vanonder hun schild door het hete water.
Alternatief
Is er dan geen beter alternatief voor het levend koken? Toch wel. Door de kreeft een tijdje in ijswater of in de diepvries te leggen voordat je ze kookt, kan je de doodstrijd aanzienlijk verzachten. Onderzoekers van de University of Maine merkten dat het beest dan nog slechts twintig seconden staartkrampen vertoonde.
Ook levend invriezen, of de elektrocutie vlak na de vangst die geopperd wordt in Nederland, zijn opties om het gepantserde dier te doden. Maar daar worden koks dan weer niet vrolijk van, omdat het vlees volgens hen rubberachtig zou worden. In sommige landen, waaronder Zwitserland en Nieuw-Zeeland, is het levend koken van kreeften verboden.
De allerdiervriendelijkste optie blijft natuurlijk geen dieren op het menu zetten. Aan jou de keuze.
