Koreaanse keuken voor beginners

Al sinds 2013 wordt ons verkondigd dat de Koreaanse keuken dé keuken van het jaar wordt. Wat maakt de manier van koken toch zo opwindend? Wij zoeken het uit aan de hand van tien weetjes.

Grote kans dat je nog niet (vaak) hebt geproefd van de Koreaanse keuken. Toch wordt de nobele onbekende al jaren aangeprijsd als gezond, verslavend lekker en absoluut te leren kennen. Speciaal voor dummies: tien feiten, rechtstreeks uit Korea.

1. Verrot lekker

Een van de redenen waarom Koreaans de laatste tijd elk jaar opnieuw de stempel “keuken van dit jaar” opgeplakt krijgt, is omdat ’s lands inwoners houden van fermenteren. En fermenteren, dat is überhip. Wie ondanks de modieusheid uit de lucht komt vallen: fermentatie is eigenlijk een soort gecontroleerd rottingsproces. (Voor je denkt dat dat nu allemaal toch wel heel raar is wat die Koreanen doen: onze pickles ondergaan net hetzelfde proces.)

De Aziaten fermenteren veel: zo komen radijs en komkommer vaak voor, maar dé absolute winnaar is de nationale schotel, kimchi. Dat is gefermenteerde, pikante kool waar je ofwel voor, ofwel tegen bent. Als je naar het land reist, is pro zijn aangeraden: je krijgt het namelijk de hele dag door, bij zowat elke maaltijd.

2. Het smakenpalet

Waar kan je je aan verwachten als je Koreaans eet? Wel, veel gebruikte producten zijn: soja, chilipeper, look, gember, rijst, noedels, rijstwijn, vissaus, napakool, daikon, gedroogde anchovis en zeewier. Samengevat: Koreaans is pittig, exotisch en naar verluidt verslavend.

3. Van alles wat

Spanjaarden hebben hun tapas en Indonesiërs hun rijsttafels, Koreanen houden aan hun banchan. Een typisch Koreaanse maaltijd bestaat uit een hoofdschotel, vergezeld door verschillende kleine nevengerechten. Een doorsnee banchan bevat kimchi, namul (gestoomde of gefrituurde groenten met look, ui, soyasaus en chilipeper) en jeon (een soort met vlees of groenten gevulde, krokante pannenkoek).

De hoeveelheid nevengerechten die je krijgt, is overigens een heus statussymbool: hoe meer banchan, hoe beter. Een koning krijgt er minstens 100 voorgeschoteld, je baas op zijn minst vijf – als je je job wil houden, tenminste – en je schoonouders zeker niet minder dan zeven – als je je lief wil houden, tenminste.

4. De hele dag door

Waarom zou je een winning team vervangen bij het ontbijt? Dat is wat Koreanen moeten denken, want het traditionele ontbijt bestaat uit dezelfde banchan, rijst, soep en vleesgerechten als die die op andere momenten van de dag geserveerd worden.

5. Stokjes

Net als de mensen in Japan en China, gebruiken ook Koreanen chopsticks om te eten. Ze halen wel vaker dan hun buren een lepel boven, vooral wanneer er soep wordt geserveerd. Ook rijst wordt met een lepel gegeten.

6. Barbecue boven al

Koreanen houden van vlees. In dat opzicht lijkt hun keuken behoorlijk op de onze, want net als wij bij de eerste lentezon, halen zij met graagte hun grillstel boven.

7. Voorafjes

Vergeet chips, nootjes en frituurhapjes. De Koreanen aperitieven pakken gezonder. Op hun menu-voor-het-menu staat allerlei lekkers als varkensvlees ingepakt in kimchi, kleine brochettes en visstukjes.

8. Eten is niet zomaar eten

Als je in Korea wil weten hoe het met iemand gaat, dan vraag je: “Bab mogosoyeo?”. Dit betekent: “Heb je (rijst) gegeten?”. De gedachte daarachter is dat het goed met je gaat als je goed hebt gegeten.

Voor Koreanen is eten meer dan zomaar iets om je maag mee te vullen; het is een manier om je gezond te houden of het opnieuw te worden. Ze hebben een hele denkwijze uitgedokterd waarbij het behouden van de balans tussen warm en koud in je lichaam primeert. Een verkoudheid los je op door gemberthee te drinken, die je voorziet van ‘warme’ energie. Koorts los je dan weer op door het eten van een ‘koude’ gepocheerde peer.

9. Allemaal flexitariër, tegen wil en dank

De Koreaanse keuken bevat – ondanks Boeddhistische invloeden – behoorlijk wat vleesgerechten, maar toch zal elke inwoner van het land vroeg of laat door het leven gaan als vegetariër. Het is namelijk een gebruik in het land om voor een bepaalde periode geen vlees te eten wanneer je ouders sterven.

10. Weinig keus voor zoetekauwen

Helaas voor de liefhebber van het betere dessert: de Koreaanse keuken voorziet amper in lekkernijen na de maaltijd. Soms wordt er vers fruit of rijstcake geserveerd. Wie écht de tafel niet wil verlaten zonder iets te hebben gegeten dat op zijn minst een beetje lijkt op een typisch dessert van bij ons, kan shikhye proberen. Dat is een soort rijstpap met pijnboompitten.

(EK)