Toxic resilience: waarom hard je best doen op het werk zich tegen je kan keren

Na ‘toxic positivity’ waarschuwen experts voor ‘toxic resilience’. Heb jij de neiging om het welzijn van het bedrijf boven je eigen welzijn te stellen? Lees dan zeker verder.

Heb jij de gewoonte om extra werk aan te nemen, wanneer je moeite hebt om je eigen to-do lijst af te vinken? Ben jij iemand die hardnekking zwijgt en volhoudt wanneer je werkgerelateerde stress ervaart? Dat heet toxic resilience: dat is een vorm van veerkracht die zich in de professionele omgeving voordoet en die behoorlijk schadelijk kan zijn voor je mentale gezondheid.

“Wat als positief denken je eigenlijk angstig maakt? Overal en altijd wordt van ons verwacht dat we positief zijn: op het werk, in onze relaties en zelfs in het aangezicht van lijden”, vertelt Whitney Goodman, de auteur van ‘toxic positivity‘, in haar boek dat gewijd is aan de ‘bevrijding van de dictatuur van geluk om écht beter te worden’. “Als we erin falen om gelukkig te zijn, zijn er mensen die ons het gevoel geven dat we verantwoordelijk zijn voor ons eigen ongeluk. Maar is af en toe niet negatief zijn gewoon menselijk?” En moeten we geen komaf maken met toxic resilience?

Go big or go home

Veerkracht wordt vaak gezien als iets positief, maar toch zijn er valkuilen, zegt het Instituut voor Veerkracht. Een belangrijk waarschuwingsteken is als je koppig blijft volhouden, ook wanneer het niet goed gaat met je. “We worden voortdurend geconfronteerd met slagzinnen als ‘go big or go home‘, maar als je krampachtig volhoudt, dan kan dat leiden tot tijd- en energieverlies”, waarschuwen de experts van dit instituut dat zich richt op de studie van veerkracht in de werkomgeving.

Ze benadrukken dat het concept van veerkracht in sommige omstandigheden tegen je kan keren: “Wanneer iemand tegen je zegt dat je veerkrachtig bent, klinkt het misschien als een compliment. Maar indirect impliceert die persoon ook dat je zelf je problemen moet oplossen.”

Meer kwaad dan goed

Op lange termijn kan toxic resilience aanzetten tot te veel tolerantie ten opzichte van schadelijke situaties. “Dit zorgt er onder andere voor dat mensen in jobs blijven werken zonder toekomstperspectief of met problematische collega’s en leidinggevenden”, klinkt het bij experts.

“Maar té veerkrachtig zijn kan tegenproductief werken, zowel op organisatorisch vlak als wat betreft de teamgeest op het werk,” waarschuwt de Harvard Business Review. Ze wijzen erop dat hoewel deze persoonlijkheidstrek als positief wordt gezien, het in overmaat afbreuk kan doen aan een realistisch zelfbeeld. En als je een bevredigende carrière wil bouwen en je volledige professionele potentieel te benutten, is die zelfbeeld wel nodig.”

Allesbehalve een zwakte

Wanneer is veerkracht dan toxisch? Volgens experts kwalificeert veerkracht zich als het vermogen om een problematische situatie te erkennen en negatieve gevoelens te accepteren, zonder daarbij jezelf uit het oog te verliezen. Veerkrachtige mensen kunnen een stressvolle situatie vanuit verschillende perspectieven bekijken. Maar bij toxic resilience uit zich dat uit in ontkenning of vermijding. Mensen die hieronder lijden, gedragen zich alsof alles in orde is, terwijl het eigenlijk niet goed gaat met hen.

Jezelf kwetsbaar opstellen is voor alle duidelijkheid geen teken van zwakte, integendeel. Zoals Emma Seppälä, wetenschappelijk directeur van het Centrum voor Compassie en Altruïsme Onderzoek, benadrukt: “Kwetsbaar zijn, betekent dat je de moed hebt om jezelf te zijn.” Als je dus professioneel in het slop zit, is het een goed idee om dat ook te erkennen. Werknemers die goed in hun vel zitten, zijn namelijk productiever. Weg met toxic resilience dus, want als het goed gaat met de één, komt dat eigenlijk iedereen ten goede.