Therapie via WhatsApp verlicht depressie en eenzaamheid bij ouderen

Therapie via WhatsApp helpt ouderen om zich minder depressief te voelen. ‘Vooral voor ouderen die geïsoleerd wonen of geen therapeut kunnen betalen, is dit een snelle manier om verlichting te bieden’,  zegt Braziliaans onderzoek in Nature Medicine.

Onderzoekers van de Universiteit van São Paulo in Brazilië hebben een uitgebreide test gedaan waarbij de openbare gezondheidsdienst via WhatsApp berichten stuurt naar oudere mensen in Guarulhos, de op een na grootste stad in de Braziliaanse staat São Paulo. Het laagdrempelige initiatief bleek effectief om gevoelens van eenzaamheid en depressie te helpen verlichten.

Viva Vida

Het onderzoek ging door in een groep van 603 mensen van 60 jaar of ouder die allemaal meer dan 10 punten scoorden op een veelgebruikte schaal die depressieve gevoelens meet. Op die schaal duidt 0 tot 4 op afwezigheid van depressie, 5 tot 9 op milde depressie en 10 tot 14, 15 tot 19 en 20 tot 27 respectievelijk op matige, mild ernstige en ernstige depressie.

De proefpersonen werden willekeurig verdeeld in twee groepen. De ‘interventiegroep’ met 298 deelnemers ontving zes weken lang tweemaal per dag en vier dagen per week WhatsApp-tekst- en audioberichten. Het zogeheten ‘Viva Vida-programma’ bevat toegankelijke content over depressie en tips om je gedrag terug te activeren. De controlegroep, met 305 deelnemers, ontving één bericht met zo’n inhoud. ‘Geen van beide groepen kreeg daarnaast ondersteuning van een professionele psycholoog of therapeut’, zegt onderzoeker Marcia Scazufca.

Effectieve kortetermijnbehandeling

De symptomen van depressie verbeterden bij 42,4 procent van de interventiegroep en bij 32,2 procent in de controlegroep. ‘Dit suggereert dat interventie in de vorm van mobiele telefoonberichten een effectieve kortetermijnbehandeling voor depressie kan zijn voor oudere mensen die in gebieden wonen waar slechts beperkte gezondheidsdiensten beschikbaar zijn’, zegt Scazufca.

‘Het verschil van 10 procentpunten tussen de interventie- en controlegroep in termen van verbetering lijkt misschien klein, maar gezien de zeer lage kosten van Viva Vida en het enorme potentiële bereik ervan, zouden deze 10 procentpunten miljoenen mensen kunnen vertegenwoordigen’, zegt Scazufca.

‘Bovendien moet Viva Vida worden gezien als een eerste stap, die kan worden gecombineerd met andere vormen van interventie. Het is belangrijk om op te merken dat de overgrote meerderheid van de deelnemers nog nooit een behandeling had ondergaan, en aanvankelijk zelfs nog geen diagnose voor depressie had gekregen.’

Vergrijzing

Ze noemt het resultaat ook bijzonder relevant in een land als Brazilië, waar het aantal ouderen snel toeneemt en de geestelijke gezondheidszorg schaars is.

‘De lage kosten van het programma en het gemak waarmee het kan worden geïmplementeerd, betekent dat het kan worden herhaald in andere landen met vergelijkbare of slechtere sociaaleconomische omstandigheden waar conventionele behandelingen voor velen niet beschikbaar of onbetaalbaar zijn.’

Ze wil verder onderzoek naar de voordelen van digitale psychologische gezondheidsinterventie stimuleren en denkt dat het een goede zaak is dat mensen wereldwijd zo meer beschikking krijgen over mentale ondersteuning.