‘Schenk het glas halfvol’: 7 tips om minder alcohol te drinken tijdens de feestdagen

Een fles wijn of bubbels is op de meeste eindejaarsfeestjes een vaste gast. Hoe vermijd je dat je de komende weken van het ene bacchanaal in het andere glijdt? Experten Sigrid Sijthoff en Tom Evepoel geven handvaten. ‘Zorg dat je genoeg gegeten hebt, je hersenen kennen het verschil niet tussen honger en dorst.’

Bezint eer ge begint

Toegegeven, het klinkt weinig feestelijk, maar een goede voorbereiding is het halve werk. Door vooraf even stil te staan bij het maximum aantal glazen dat je achterover wil slaan, is de kans kleiner dat je zonder het te beseffen een hele fles wijn soldaat maakt.  ‘Alcohol spreekt ons oude reptielenbrein aan’, legt Sigrid Sijthoff uit. Sijthoff is auteur, arts en eigenaar van de Nederlandse afkickkliniek Kick Your Habits. ‘Zodra je begint te drinken, produceren onze hersenen dopamines, waardoor we ons lekker voelen. Spontaan beginnen te drinken is gemakkelijk, spontaan stoppen is heel andere koek. Vergelijk alcohol met de gaspedaal van een auto: zodra je die indrukt, zet het ding zich in beweging en moet je remmen om te kunnen stoppen. Dat remmen gebeurt met je hoger brein, de hersenschors. Gebruik dat deel om vooraf redenen te bedenken die remmend werken. Limiteer het aantal glazen, of visualiseer alvast de volgende ochtend, waarop jij fris zal wakker worden.’

Vermijd een lege maag

Tijdens de feestdagen worden onze gebruikelijke eetroutines helemaal om gegooid. Veel mensen ontbijten weliswaar, maar slaan de lunch over met oog op het feestmaal later op de dag. Het gevolg: ze arriveren met een rammelende maag op het aperitief. Het is dan verleidelijk om in de bubbels te vliegen. ‘Onze hersenen maken amper onderscheid tussen honger of dorst, waardoor we vaak denken dat we trek hebben in alcohol, terwijl we eigenlijk gewoon hongerig zijn. Probeer er dus voor te zorgen dat je vooraf toch iets kleins gegeten hebt, dan trap je niet in die val’, aldus Sijthof.

Laat die alles-of-niets-mentaliteit los

Had je je voorgenomen om helemaal niets te drinken, maar drijven de tactloze opmerkingen van je nonkel je toch richting alcohol? Wees dan mild voor jezelf en beschouw dat niet als een persoonlijk falen. ‘Sommige mensen redeneren zo: mijn plan om minder te drinken is mislukt. Ik voel mezelf bijgevolg mislukt. De enige oplossing nu is nog meer drinken’, legt Sijtthoff uit. ‘Dat is opnieuw je impulsieve brein dat de controle wil overnemen. Laat het in dialoog gaan met je controlerende brein en vergeef jezelf. De eindejaarsperiode is voor niemand makkelijk.’

Doe water bij de wijn

Doe aan zebradrinken, of wissel een glas wijn af met een glas water. Zo halveer je de hoeveelheid alcohol en blijf je goed gehydrateerd, wat met oog op de kater de dag nadien geen slecht idee is. ‘Dit is een heel gemakkelijk plan, dat weinig spontane beslissingen vergt’, verduidelijkt Tom Evenepoel, coördinator van de Druglijn. ‘Je hoeft niet te tellen, of elk glas opnieuw te wikken en te wegen.’ Je hoeft tussendoor trouwens niet enkel water te drinken, smakelijke alternatieven zonder alcohol zijn tegenwoordig legio.

Schenk het glas halfvol

Op café is een glas wijn steevast goed afgemeten, thuis zijn de porties vaak veel royaler. Daar komt nog bij dat veel gastheren- of vrouwen gretig bijschenken zodra de bodem van je glas in zicht is. Voel je zelf ook de onweerstaanbare drang om snel bij te tanken, omdat de fles nu eenmaal binnen handbereik staat? Weet dan het kan helpen om gewoon vijf minuten te wachten. ‘Een glas wijn is te vergelijken met een pak chocolade. Als het voor je neus staat, zal je er toch meer van eten dan voorzien. Maar besef dat je zin in een nieuw glas vaak heel kortstondig is. Als je erin slaagt om heel even te wachten, is de kans groot dat je er nadien niet meer aan denkt’, aldus Evenepoel.

Zorg zelf voor een alcoholvrij alternatief

Het is niet omdat je geen alcohol drinkt dat je de hele avond moet teren op kleffe cola en plat water. En waarom verruil je die klassieke fles wijn als bedankje niet in voor een alcoholvrije versie? ‘De meeste mensen die op zo’n feest aanwezig zijn willen het allemaal gezellig hebben. Maar de kans is groot dat ze zich net zoals jou hebben voorgenomen om minder te drinken. Zij zullen blij zijn dat er iets anders voorzien is’, vertelt Sijthoff.

Glimlach

Alcohol werkt licht verdovend en doet dus prima dienst als sociaal smeermiddel op recepties en familiefeesten, waar ongemakkelijke situaties altijd op de loer liggen. Het onverwachte alternatief voor die twee snelle cava’s in het begin van de avond? Vriendelijk glimlachen, zeker als je weinig mensen kent. ‘Mensen zullen je sneller aanspreken als je vriendelijk lacht, waardoor die initiële gêne of verlegenheid vanzelf verdwijnt’, legt Sijthoff uit. ‘Mensen drinken op feestjes omdat ze denken dat ze niet gezellig zijn zonder drank. Het zijn vaak iets meer verlegen types, die zich verantwoordelijk voelen voor hoe leuk het wordt die avond. Zeker voor hen kan het een opsteker zijn voor het zelfvertrouwen om niet te drinken en te merken dat je ook gewoon gezellig, vrolijk contact kan maken.’

Meer lezen over de effecten van alcohol op je lichaam en geest? Sigrid Sijthoff schreef er het boek ‘Proost! Voor wie niet wil stoppen met drinken’ over, dat vorig jaar verscheen bij Nijgh & van Ditmar.