‘Ierse abortuswetgeving brengt leven vrouwen in gevaar’

In Ierland is abortus enkel toegestaan wanneer het leven van de moeder in (extreem) gevaar is. Amnesty International spreekt van één van de meest restrictieve wetten wereldwijd, die vrouwen reduceert tot broedstoven.

De wetgeving dwingt jaarlijks minstens vierduizend vrouwen om hulp in het buitenland te zoeken, zegt Amnesty. Maar erger is dat vrouwen die niet de middelen hebben om naar het buitenland te gaan, geen toegang krijgen tot de noodzakelijke medische hulp en straffen riskeren wanneer ze een illegale abortus ondergaan. Dat leidt tot levensbedreigende gezondheidsrisico’s.

“Ik voelde me niet veilig. Ik was bang omdat ik wist dat men mij bij een complicatie gewoon zou laten sterven.”

Levens in gevaar

In het rapport She is not a criminal: The impact of Ireland’s abortion law lijst Amnesty getuigenissen op van vrouwen aan wie noodzakelijke medische hulp ontzegd werd omdat de Ierse wet het leven van de foetus voorop stelt. Sommigen moesten soms wekenlang een dode of niet levensvatbare foetus dragen in de ijle hoop dat ze de nodige zorg zouden krijgen.

Zo moest Róisín wekenlang een dode foetus dragen omdat de dokters absoluut zeker wilden zijn dat er geen hartslag meer was. Lupe droeg een foetus zonder hartslag gedurende 14 weken. Zij moest naar Spanje reizen om de nodige medische zorg te krijgen. “Ik voelde me niet veilig. Ik was bang omdat ik wist dat men mij bij een complicatie gewoon zou laten sterven.”

De toegang tot medische zorg wordt niet alleen aan vrouwen geweigerd die een abortus nodig hebben. De ernstig zieke Rebecca H. werd een keizersnede geweigerd uit angst dat het de foetus zou schaden. Ze werd gedwongen tot een 36 uur durende bevalling omdat de baby op de eerste plaats komt. “Ik vrees voor mijn leven als ik nog een kind in Ierland zou krijgen”.

Dokter Boylan, verloskundige en voormalig directeur van het nationaal materniteitsziekenhuis, vertelt over het dunne legale en ethische koord dat het medisch personeel moet bewandelen. “Onder de huidige wetgeving moeten we wachten totdat vrouwen ziek genoeg zijn om in te grijpen. Hoe dicht moet je tot de dood komen? Daar is geen antwoord op.”

Homohuwelijk

“Het recente referendum over het homohuwelijk toonde een land dat trots is op zijn open en inclusieve maatschappij”, zegt Karen Moeskops, directeur van Amnesty International Vlaanderen. “Maar niet alles loopt op rolletjes in Ierland. De mensenrechten van vrouwen worden elke dag geschonden vanwege een grondwet die hen behandelt als ‘broedmachine’.”

Volgens Moeskops worden vrouwen die een abortus willen, behandeld als criminelen, gestigmatiseerd en gedwongen om naar het buitenland te reizen. “Dit heeft een zware impact op hun mentale en fysieke gezondheid en hun financiële situatie. De Ierse staat mag deze realiteit en de verschrikkelijke impact die het jaarlijks heeft op duizenden mensen niet langer negeren.”

Restrictief

Ierland is het enige land in Europa, naast Andorra, Malta en San Marino, dat vrouwen een abortus verbiedt in het geval van verkrachting, ernstige of fatale foetale afwijkingen en wanneer er een risico is voor de eigen gezondheid. Dat is een schending van het internationaal recht, zegt Amnesty. Volgens de huidige wetgeving is het ook een misdaad wanneer dokters en begeleiders vrouwen informatie geven over de behandeling die ze nodig hebben en hoe ze een veilige abortus kunnen krijgen.

“Onder de huidige wetgeving moeten we wachten totdat vrouwen ziek genoeg zijn om in te grijpen. Hoe dicht moet je tot de dood komen? Daar is geen antwoord op.”

Amnesty International roept daarom Ierland op om de wetgeving te veranderen, zodat vrouwen op zijn minst in bovenvermelde gevallen een abortus kunnen krijgen. “Deze draconische wetgeving schept een klimaat van angst waarin begeleiders beboet kunnen worden voor het verschaffen van informatie”, zegt Moeskops. “Ierland sluit de ogen voor vrouwen die naar het buitenland reizen voor een abortus en is onverschillig over het lijden dat hiermee gepaard gaat. Het veroordeelt de zwakkeren, armen en kwetsbaren die niet kunnen reizen en maakt hen tot criminelen omdat ze beslissingen nemen over hun eigen lichaam. Beslissingen die soms een zaak van leven of dood zijn.”

Volgens Moeskops moet Ierland de grondwet aanpassen en de bescherming van de foetus opheffen. “Dit moet snel gebeuren, want de huidige wetgeving brengt de levens van vrouwen en meisjes elke dag in gevaar.”

(IPS)